ใบบัวบก คืออะไร? สรรพคุณเด่น ข้อควรระวัง และประโยชน์ที่มากกว่าการแก้ช้ำใน

เวลามีใครอกหักหรือเจอเรื่องกระทบจิตใจ มักจะมีคนแซวว่า “ไปกินใบบัวบกซะบ้าง แก้ช้ำใน!” แต่รู้ไหมว่า "ใบบัวบก" ไม่ได้มีดีแค่เรื่องปลอบใจนะ ยังมีประโยชน์อีกเพียบที่ส่งผลดีต่อทั้งร่างกายและผิวพรรณเลยล่ะ แถมบางคนกินเป็นประจำเพื่อดูแลสมอง ความดัน และช่วยลดการอักเสบแบบเบา ๆ ด้วย

ถ้าไม่เคยคิดจะหยิบใบบัวบกมาใส่ในจานมาก่อน ลองมาดูข้อมูลนี้ก่อน แล้วจะเปลี่ยนใจ!

ใบบัวบก คืออะไร?

ใบบัวบก (ชื่อวิทยาศาสตร์: Centella asiatica) เป็นพืชสมุนไพรในตระกูลเดียวกับผักชี มีใบกลมคล้ายใบบัวขนาดเล็ก สีเขียวสด มีก้านยาว เจริญเติบโตง่าย เจอได้ทั่วไปในที่ชื้นแฉะตามธรรมชาติ เช่น ข้างทาง ริมคูน้ำ หรือสวนหลังบ้าน

ในประเทศไทย นิยมใช้ใบบัวบกใน 2 รูปแบบหลักคือ

• กินสดเป็นผัก เคียงกับอาหารพื้นบ้าน เช่น ลาบ น้ำตก
• ทำน้ำใบบัวบกคั้น ดื่มเพื่อบำรุงร่างกาย

นอกจากนี้ยังมีการนำสารสกัดจากใบบัวบกไปใช้ในเครื่องสำอาง เช่น ครีมลดรอยแผลเป็น หรือผลิตภัณฑ์ดูแลผิวต่าง ๆ

ประโยชน์ของใบบัวบก มีอะไรบ้าง?

1. ช่วยลดอักเสบ สมานแผล

สารในใบบัวบก เช่น Asiaticoside และ Madecassoside มีฤทธิ์ช่วยสมานแผลทั้งภายนอกและภายใน ช่วยลดอาการอักเสบและกระตุ้นการสร้างเนื้อเยื่อใหม่ ทำให้แผลหายเร็วขึ้น

2. บำรุงสมอง ช่วยเรื่องความจำ

มีงานวิจัยหลายชิ้นที่พบว่าใบบัวบกช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือดในสมอง ส่งผลให้ความจำดีขึ้น และอาจช่วยชะลอภาวะสมองเสื่อมได้เล็กน้อยในผู้สูงอายุ

3. ลดความดันโลหิต

ใบบัวบกมีฤทธิ์เย็นในทางสมุนไพร ช่วยลดความร้อนในร่างกาย ทำให้ความดันโลหิตลดลงได้ในบางคน (โดยเฉพาะถ้ากินแบบไม่หวาน)

4. แก้ช้ำใน ฟกช้ำ ลดบวม

สมุนไพรพื้นบ้านที่ใช้กันมานาน ใบบัวบกช่วยลดอาการฟกช้ำ บวม เคล็ดขัดยอก ทั้งจากการกินและการพอก ใช้ได้ทั้งภายในและภายนอก

5. บำรุงผิว ช่วยให้แผลเป็นจางลง

ในแวดวงสกินแคร์ สารสกัดจากใบบัวบกถูกนำไปใช้บำรุงผิว เพราะช่วยกระตุ้นการสร้างคอลลาเจน ลดรอยแดง และทำให้แผลหายเร็วขึ้น จึงมักเห็นอยู่ในครีมแต้มสิวหรือครีมลดรอยแผลเป็น

ข้อควรระวังในการกินใบบัวบก

• ไม่ควรกินต่อเนื่องกันทุกวันนานเกิน 4 สัปดาห์ เพราะอาจส่งผลต่อตับได้ในบางราย
• ผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับตับ หรือใช้ยาที่เกี่ยวกับเลือด ควรปรึกษาแพทย์ก่อน
• น้ำใบบัวบกตามท้องตลาดบางเจ้าใส่น้ำตาลมาก กินบ่อยอาจได้พลังงานเกินกว่าที่ต้องการ

วิธีกินใบบัวบกให้ได้ประโยชน์

• ดื่มน้ำใบบัวบกคั้นสด (ไม่หวานจัด) วันละ 1 แก้ว
• กินสดเป็นผักเคียงกับอาหารอีสาน เช่น ลาบ น้ำตก
• ผสมในสลัดสมุนไพร หรือปั่นรวมกับสมูทตี้ผักใบเขียว
• ใช้สารสกัดหรือครีมจากใบบัวบกทาผิว ลดรอยแผลหรือสิว

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับใบบัวบก (FAQ)

1.ใบบัวบกกินสดได้ไหม?

ได้ และเป็นวิธีที่ดีที่สุด เพราะไม่สูญเสียวิตามิน สามารถกินเป็นผักเคียงกับอาหารอีสาน หรือหั่นใส่สลัดก็ได้

2.ดื่มน้ำใบบัวบกทุกวันได้ไหม?

ดื่มได้ในปริมาณพอเหมาะ วันละ 1 แก้ว แต่ไม่ควรติดต่อกันเกิน 1 เดือน ควรเว้นช่วง เช่น 1 เดือนกิน 3 สัปดาห์ หยุด 1 สัปดาห์

3.ใบบัวบกกับ CICA ในครีม คืออันเดียวกันไหม?

ใช่ค่ะ CICA คือชื่อเรียกสารสกัดจากใบบัวบกในวงการเครื่องสำอาง โดยมักใช้ลดสิว รอยแดง และเพิ่มความแข็งแรงให้ผิว

สรุป

ใบบัวบกไม่ใช่แค่สมุนไพรปลอบใจ แต่คือพืชสมุนไพรที่มีประโยชน์รอบด้าน ทั้งบำรุงสมอง สมานแผล ลดอักเสบ และช่วยให้ผิวแข็งแรงขึ้น ใครที่มองข้าม ลองหยิบมาใส่จานดูบ้าง อาจกลายเป็นของโปรดขึ้นมาก็ได้นะ!

อ่านเพิ่มเติม

• "ใบบัวบก" กับผลข้างเคียง และความเสี่ยงที่ไม่มีใครเคยบอก (มีคลิป)
• รู้จัก "จิงจูฉ่าย" ผักใบเขียวฤทธิ์เย็น ช่วยต้านมะเร็ง ปรับความดัน