"กลิ่นหลังฝนตก" เกิดจากอะไร ทำไมถึงรู้สึกอบอุ่น ผ่อนคลายเมื่อได้สัมผัส

หลายคนคงเคยสังเกตเห็นกลิ่นหอมเฉพาะตัวในอากาศหลังฝนตก กลิ่นนี้มักถูกเชื่อมโยงกับฤดูใบไม้ผลิ เช่นเดียวกับกลิ่นหญ้าสดที่ตัดใหม่ซึ่งมักถูกเชื่อมโยงกับฤดูร้อน กลิ่นหอมนี้ยังปรากฏอยู่ในบทกวีมากมาย และยังถูกบรรจุอยู่ในรายการสิ่งที่ควรทำให้มีความสุขอีกด้วย กลิ่นหอมนี้มีชื่อเรียกทางวิทยาศาสตร์ว่า "เพทริเคอร์" (Petrichor) ซึ่งถูกตั้งชื่อโดยนักวิจัยชาวออสเตรเลียสองคนในช่วงทศวรรษ 1960 ตามรายงานของ BBC โดยแท้จริงแล้ว กลิ่นนี้เกิดขึ้นจากการชื้นของพื้นดิน เราลองมาเจาะลึกถึงหลักการทางวิทยาศาสตร์เบื้องหลังกลิ่นหอมอันเป็นเอกลักษณ์และลึกลับนี้กันดีกว่า

ที่มาของกลิ่นหอมหลังฝนตก

กลิ่นหอมหลังฝนตกเกิดขึ้นจากการรวมกันของสองปัจจัยหลัก

1. จีโอสมิน (Geosmin): สารอินทรีย์ที่ผลิตโดยแบคทีเรียในดิน เมื่อฝนตก ละอองน้ำฝนจะกระแทกพื้นดิน ทำให้แบคทีเรียปล่อยจีโอสมินออกมา สารนี้มีกลิ่นหอมดินๆ
2. ไอโอโซน (Ozone): เกิดขึ้นจากฟ้าผ่า ฟ้าแลบ และฟ้าร้อง ไอโอโซนมีกลิ่นคล้ายคลึงกับคลอรีน

ทำไมเราถึงได้กลิ่นหอมหลังฝนตก

เมื่อฝนตก ละอองน้ำฝนจะกระแทกพื้นดิน ทำให้เกิดการกระเด็นของจีโอสมินจากแบคทีเรียในดิน สู่ชั้นบรรยากาศพร้อมกับละอองน้ำฝน ไอโอโซนที่เกิดจากฟ้าผ่า ฟ้าแลบ และฟ้าร้อง ยังลอยขึ้นสู่อากาศผสมกับจีโอสมิน กลิ่นหอมของทั้งสองสารนี้รวมกันจึงกลายเป็นกลิ่นเพทริเคอร์ที่เราได้กลิ่นหลังฝนตก

ทำไมกลิ่นเพทริเคอร์ถึงรู้สึกดี

กลิ่นเพทริเคอร์มักถูกเชื่อมโยงกับความรู้สึกสดชื่น ผ่อนคลาย และมีความสุข สาเหตุหลักๆ มาจาก

• การเชื่อมโยงเชิงบวก: กลิ่นเพทริเคอร์มักเกิดขึ้นหลังฝนตก ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่อากาศเย็นสบาย เหมาะแก่การพักผ่อนหย่อนใจ ความรู้สึกสบายตัวนี้จึงถูกเชื่อมโยงกับกลิ่นเพทริเคอร์
• ฮอร์โมน: การสูดกลิ่นเพทริเคอร์กระตุ้นให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนเซโรโทนิน (Serotonin) ซึ่งเป็นฮอร์โมนแห่งความสุข
• ความทรงจำ: กลิ่นเพทริเคอร์อาจกระตุ้นความทรงจำในวัยเด็ก เช่น การวิ่งเล่นหลังฝนตก เล่นน้ำฝน หรือใช้เวลาร่วมกับครอบครัว ความทรงจำดีๆ เหล่านี้จึงทำให้เรารู้สึกดีเมื่อได้กลิ่นเพทริเคอร์

สรุป

กลิ่นเพทริเคอร์ หรือกลิ่นหอมหลังฝนตกเป็นกลิ่นหอมอันเป็นเอกลักษณ์ที่เกิดขึ้นหลังฝนตก กลิ่นนี้เกิดจากการรวมกันของจีโอสมินและไอโอโซน การได้กลิ่นเพทริเคอร์มักถูกเชื่อมโยงกับความรู้สึกสดชื่น ผ่อนคลาย และมีความสุข สาเหตุหลักๆ มาจากการเชื่อมโยงเชิงบวกกับช่วงเวลาที่อากาศเย็นสบาย การกระตุ้นให้ร่างกายหลั่งฮอร์โมนเซโรโทนิน และความทรงจำดีๆ ในวัยเด็ก