"ปลาอายุยืน" คนญี่ปุ่นนิยมกิน เสี่ยงตายต่ำลง ทะเลไทยหาง่าย ราคาถูก แต่ยังโดนมองข้าม!

“ปลาขนาดเล็ก” เคล็ดลับอายุยืนของคนญี่ปุ่น ที่คนไทยมองข้าม ทะเลบ้านเราก็มี!

หลายคนอาจไม่คาดคิดว่า “ปลาขนาดเล็ก” ซึ่งพบได้ทั่วไปในทะเลไทย จะเป็นหนึ่งในเคล็ดลับที่ช่วยเสริมอายุยืน และยังเป็นเมนูโปรดของชาวญี่ปุ่นมายาวนาน

นิสัยการกินปลาตั้งแต่เด็ก จุดเริ่มต้นของการวิจัยอายุยืน

ศาสตราจารย์ร่วม ชินัตสึ คาสาฮาระ (Chinatsu Kasahara) จากมหาวิทยาลัยนาโกย่า ประเทศญี่ปุ่น เปิดเผยในการให้สัมภาษณ์กับนิตยสาร Health ว่าชาวญี่ปุ่นนิยมรับประทานปลาขนาดเล็กเป็นอย่างมาก และเธอเองก็กินปลาประเภทนี้มาตั้งแต่เด็ก โดยยังคงส่งต่อพฤติกรรมการกินนี้ให้กับลูกๆ ของเธอด้วย

พฤติกรรมที่ดูเรียบง่ายนี้กลายเป็นแรงบันดาลใจให้เกิดการศึกษาขนาดใหญ่เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างการบริโภคปลาขนาดเล็กกับอัตราการเสียชีวิตก่อนวัยอันควร

กินปลาขนาดเล็กเป็นประจำ เสี่ยงตายต่ำลง

ในการวิจัยร่วมกับทีมผู้เชี่ยวชาญ ศาสตราจารย์คาสาฮาระได้เก็บข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างชาวญี่ปุ่นจำนวน 80,802 คน อายุระหว่าง 35–69 ปี แบ่งเป็นชาย 34,555 คน และหญิง 46,247 คน โดยใช้แบบสอบถามความถี่ในการบริโภคอาหาร เน้นที่ปลาขนาดเล็ก เช่น ปลาซาร์ดีน ปลาอินทรีย์เล็ก ปลาแคปเปลิน และปลากะตัก

ตลอดระยะเวลา 9 ปี มีผู้เสียชีวิตรวม 2,482 คน โดย 1,495 คนเสียชีวิตจากโรคมะเร็ง ผลการศึกษาพบว่า ผู้ที่กินปลาขนาดเล็กเป็นประจำมีความเสี่ยงเสียชีวิตน้อยลง โดยเฉพาะในกลุ่มผู้หญิง

ผู้หญิงที่กินปลาเล็ก มีโอกาสรอดชีวิตมากกว่า

เมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มที่แทบไม่กินปลาเล็กเลย พบว่า

• ผู้หญิงที่กินปลาเล็ก 1–3 ครั้งต่อเดือน ลดความเสี่ยงเสียชีวิตลง 32%
• ผู้ที่กิน 1–2 ครั้งต่อสัปดาห์ ลดลง 28%
• และผู้ที่กินมากกว่า 3 ครั้งต่อสัปดาห์ ลดลงถึง 31%

นอกจากนี้ ความเสี่ยงในการเสียชีวิตจากโรคมะเร็งก็ลดลงเช่นกัน โดยอยู่ในช่วง 28%–36% ตามความถี่ของการบริโภค

แนวโน้มเดียวกันในผู้ชาย แต่ผลน้อยกว่า

ผลการศึกษาในกลุ่มผู้ชายแสดงแนวโน้มในทิศทางเดียวกัน แต่ความชัดเจนน้อยกว่า นักวิจัยให้เหตุผลว่าอาจเกิดจากจำนวนผู้ชายในกลุ่มทดลองที่น้อยกว่า รวมถึงปัจจัยอื่นๆ เช่น พฤติกรรมการกิน หรือชนิดของโรคมะเร็งที่ยังไม่ได้แยกวิเคราะห์โดยละเอียด

• แพทย์ไต้หวัน เตือนอย่ากิน "ปลาชนิดนี้" เสี่ยงมะเร็งโพรงจมูก 6 เท่า แต่ไทยยังกินกันอยู่!
• รู้หรือไม่ "ปลา" ที่ครองแชมป์ DHA แซลมอนยังอยู่อันดับ 6 แล้วท็อป 5 ที่เหนือกว่าคืออะไร?!

ปลาขนาดเล็ก: เล็กแต่คุณค่ามหาศาล

ในประเทศไทย ปลาขนาดเล็กอย่างปลาซาร์ดีนหรือปลากะตักมีวางขายทั่วไปในราคาย่อมเยา จุดเด่นของปลาประเภทนี้คือให้คุณค่าทางโภชนาการสูง เนื่องจากสามารถบริโภคได้ทั้งตัว ไม่ว่าจะเป็นหัว กระดูก หรือเครื่องใน ซึ่งล้วนแล้วแต่เป็นแหล่งของแคลเซียม วิตามินดี และวิตามินเอ

ปลากะตักและปลาซาร์ดีนยังอุดมไปด้วยโอเมกา-3 โปรตีน และแร่ธาตุที่สำคัญ ซึ่งมีส่วนช่วยในการเสริมสร้างกระดูก เสริมภูมิคุ้มกัน ดูแลระบบหัวใจ กล้ามเนื้อ และกระบวนการเผาผลาญพลังงาน

ยั่งยืนต่อสิ่งแวดล้อม และดีต่อสุขภาพ

นอกจากประโยชน์ต่อร่างกายแล้ว ปลาขนาดเล็กยังเป็นทางเลือกที่ยั่งยืนต่อสิ่งแวดล้อม เพราะเติบโตเร็ว มีอายุสั้น และอยู่ล่างสุดในห่วงโซ่อาหาร ทำให้สะสมสารพิษจากสิ่งแวดล้อมน้อยกว่าปลาขนาดใหญ่

ร็อกซานา เอห์ซานี (Roxana Ehsani) นักโภชนาการจากสหรัฐอเมริกา แนะนำว่า หากต้องการได้รับประโยชน์สูงสุดจากปลาขนาดเล็ก ควรบริโภคอย่างน้อย 2 มื้อต่อสัปดาห์

ท้ายที่สุด ปลาขนาดเล็กไม่เพียงแต่มีคุณค่าทางอาหารสูง แต่ยังช่วยลดความเสี่ยงเสียชีวิตและเสริมสร้างสุขภาพที่ดีในระยะยาว ชาวไทยสามารถนำแนวทางนี้มาปรับใช้ได้ง่าย เพราะปลาประเภทนี้มีจำหน่ายทั่วไปในตลาดและราคาประหยัด