กระท้อน ผลไม้พื้นบ้านรสเปรี้ยวอมหวาน พร้อมประโยชน์และโทษที่ควรรู้

กระท้อนเป็นผลไม้พื้นบ้านของไทยที่ทั้งอร่อยและมีประโยชน์มากมาย แต่ก็มีข้อควรระวังหากรับประทานมากเกินไป มาทำความรู้จักผลไม้ชนิดนี้ให้มากขึ้น พร้อมรู้ว่าช่วงไหนควรเก็บเกี่ยว

กระท้อนคือผลไม้อะไร

กระท้อน (ชื่อวิทยาศาสตร์: Sandoricum koetjape) เป็นไม้ผลเขตร้อนในวงศ์เดียวกับมะม่วง มีถิ่นกำเนิดในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ผลมีเปลือกหนา เนื้อสีขาว นุ่ม รสเปรี้ยวอมหวาน นิยมรับประทานสดหรือแปรรูปเป็นของหวาน เช่น กระท้อนลอยแก้ว หรือกระท้อนทรงเครื่อง

ประโยชน์ของกระท้อน

• อุดมด้วยวิตามินซี ช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน
  
  
• มีไฟเบอร์สูง ช่วยเรื่องระบบขับถ่าย
  
  
• มีสารต้านอนุมูลอิสระจากเปลือกและเมล็ด
  
  
• ช่วยลดการอักเสบในร่างกายจากสารธรรมชาติในเนื้อผล
  
  
• ในแพทย์แผนไทย เปลือกและรากใช้เป็นยาสมานแผล แก้ท้องเสีย

รสชาติของกระท้อน

รสชาติของกระท้อนจะขึ้นอยู่กับสายพันธุ์และระดับความสุก

• ผลดิบมีรสฝาดและเปรี้ยวจัด เนื่องจากมีแทนนินสูง
  
  
• ผลที่สุกพอดีจะมีรสหวานอมเปรี้ยว เนื้อฟูนุ่ม
  
  
• หากสุกจัดมาก เนื้อจะหวานจัดและฉ่ำน้ำ
  สายพันธุ์ยอดนิยม เช่น พันธุ์ปุยฝ้าย จะมีเนื้อนุ่ม ไม่ค่อยฝาด และเหมาะสำหรับทำของหวาน

โทษของกระท้อนเมื่อรับประทานมากเกินไป

แม้กระท้อนจะมีประโยชน์ แต่หากบริโภคมากเกินไปอาจก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพ เช่น

• มีแทนนินสูง โดยเฉพาะในเปลือกและเมล็ด ซึ่งแม้โดยทั่วไปไม่รับประทานส่วนนี้ แต่หากเผลอกินหรือใช้ในตำรับสมุนไพรบางประเภท อาจทำให้ระคายเคืองต่อระบบย่อยอาหารได้
  
  
• น้ำตาลในกระท้อนสุกมีค่อนข้างมาก อาจไม่เหมาะกับผู้ป่วยเบาหวาน
  
  
• การรับประทานแบบแปรรูป เช่น กระท้อนทรงเครื่อง มักเติมน้ำตาลมากเกินจำเป็น

กระท้อนเก็บเกี่ยวฤดูไหน

ฤดูเก็บเกี่ยวกระท้อนในประเทศไทยจะอยู่ระหว่างเดือนมิถุนายนถึงสิงหาคม ซึ่งเป็นช่วงที่ผลแก่จัด มีรสหวานอมเปรี้ยวพอดี หากเก็บก่อนสุกจะมีรสฝาดจากแทนนินมาก ควรรอให้ผลเปลี่ยนเป็นสีเหลืองอมน้ำตาลเล็กน้อยก่อนเก็บ

วิธีเลือกกระท้อนให้อร่อยและปลอดภัย

• เลือกผลที่ผิวมีสีเหลืองนวล ไม่มีรอยช้ำ
  
  
• ลองกดเบา ๆ หากเนื้อยุบตัวได้แสดงว่าสุกกำลังดี
  
  
• หลีกเลี่ยงผลที่มีรอยแตกหรือกลิ่นเปรี้ยวแรง
  
  
• ควรล้างเปลือกก่อนปอกเพื่อลดการปนเปื้อนจากสารเคมี

กระท้อนเป็นผลไม้ไทยที่ทั้งอร่อยและมีประโยชน์ทางโภชนาการ แต่ก็มีข้อควรระวังในการบริโภค หากเลือกกินในปริมาณพอดีและในช่วงฤดูที่เหมาะสม ก็จะได้รับคุณค่าสูงสุดอย่างปลอดภัย