ทำความรู้จัก “แมงหามผี" ตั๊กแตนกิ่งไม้ยักษ์ แมลงสุดแปลก พร้อมที่มาว่าทำไมถึงได้ชื่อนี้!

เปิดตำนาน “แมงหามผี” ตั๊กแตนกิ่งไม้ยักษ์ นักพรางตัวแห่งเขตร้อน

เมื่อพูดถึงแมลงที่มีชื่อเรียกน่าขนลุกในภาคอีสาน หลายคนอาจเคยได้ยินชื่อ "แมงหามผี" ซึ่งเป็นคำที่ผูกพันกับความเชื่อท้องถิ่นมาอย่างยาวนาน แม้ชื่อจะฟังดูน่ากลัว แต่แท้จริงแล้วมันคือตั๊กแตนกิ่งไม้สายพันธุ์ยักษ์ที่มีความสามารถในการพรางตัวที่น่าทึ่ง

บทความนี้จะพาไปไขปริศนาของสัตว์โลกชนิดนี้ พร้อมทำความเข้าใจที่มาของชื่อและความเชื่อ รวมถึงลักษณะเด่นทางกายภาพที่ทำให้มันถูกขนานนามว่า แมงหามผี

“แมงหามผี” คืออะไร? และพบเจอได้ที่ไหนในไทย

“แมงหามผี” คือชื่อท้องถิ่นของ ตั๊กแตนกิ่งไม้ ในกลุ่ม Phasmids โดยเฉพาะชนิดที่มีขนาดใหญ่ เช่น Phobaeticus หรือ "ตั๊กแตนกิ่งไม้ยักษ์แมกนัส" ซึ่งจัดอยู่ในวงศ์ Phamatidae ที่มีขนาดใหญ่ผิดตา

ตั๊กแตนกิ่งไม้ชนิดนี้พบกระจายอยู่ทั่วไปในเขตร้อนและเขตอบอุ่น รวมถึงในประเทศไทย โดยเฉพาะบริเวณสุมทุมพุ่มไม้ทั่วไป หรือตามต้นไม้ต่าง ๆ แต่เนื่องจากความสามารถในการพรางตัวที่แนบเนียนมาก จึงทำให้การพบเห็นเป็นไปได้ยากและถูกจัดเป็นสัตว์ที่หายาก

ลักษณะเด่นทางกายภาพของแมงหามผี

• รูปลักษณ์: มีลำตัวยาว สีคล้ายกิ่งไม้แห้ง ทำให้กลมกลืนกับสภาพแวดล้อมได้ดี
• ขนาด: บางตัวเมื่อโตเต็มที่อาจมีความยาวมากกว่าหนึ่งคืบมือ มีขนาดใหญ่เทียบเท่ากับนิ้วหัวแม่เท้า
• อวัยวะ: มีหัวเล็ก และมีขาเรียวยาว 6 ขา คล้ายกิ่งไม้ ส่วนขาหน้าของตัวผู้จะยาวกว่าหัว คล้ายใบหญ้าแห้ง
• กลไกการหลบหลีก: ใช้การพรางตัวเป็นกลไกหลักในการหลบหลีกศัตรู โดยสามารถเปลี่ยนสีตามอุณหภูมิ ความชื้น และความเข้มของแสง
• ท่าทางการข่มขู่: เมื่อถูกรบกวน มักจะแกว่งตัวหรือโยกหน้าโยกหลังคล้ายคนแบกของหนัก ซึ่งเป็นที่มาของชื่อ "หามผี"

ที่มาของชื่อ “แมงหามผี” และความเชื่อโบราณ

อันที่จริงแล้ว "แมงหามผี" มีชื่อมาจากคำว่า Phasma มาจากภาษาละติน แปลว่า “ผี” แต่ในประเทศไทย สาเหตุที่คนเรียกมันว่า "แมงหามผี" เพราะลักษณะของมันที่สามารถพลางตัวกลืนไปกับธรรมชาติได้เหมือนผีนนั่นเอง

สรุปได้ว่า แมงหามผี คือตั๊กแตนกิ่งไม้ขนาดใหญ่ชนิดหนึ่งที่มีลักษณะการเดินและการพรางตัวที่เป็นเอกลักษณ์ จนถูกเรียกชื่อตามตำนานและความเชื่อในท้องถิ่นนั่นเอง นับเป็นแมลงที่มีความน่าสนใจและมีชื่อเรียกที่ผูกพันกับวัฒนธรรมของชาวอีสาน

1. สารานุกรมแมลงแห่งอีสาน