ข้อสงสัยคาใจส่งถึงคุณหมอ จากแกงค์ Friday night
คืนนี้ที่ไหนดี ? คำถามยอดฮิตของเย็นวันศุกร์ กิจกรรมยอดนิยมที่คนทำงานมักจะส่งท้ายปลายสัปดาห์หลังจากที่ลุยงานหนักมากันทั้งทั้งสัปดาห์ ชนแก้วกันเป็นว่าเล่น ดื่มกันเป็นเทน้ำเทท่า จะโดนงานเท โดนแฟนเท ก็เฮมาลงกับการดื่ม ตื่นมาในเช้าวันใหม่ด้วยอาการมันก็จะเบลอเบลอหน่อย คิดไปเองว่าดื่มหนักสัปดาห์ละครั้ง คงไม่เป็นอะไร ใครๆ เขาก็ทำกัน แต่เคยรู้กันบ้างมั้ยว่าพฤติกรรมนี้มันทำร้ายตับแค่ไหน? เรื่องนี้คงต้องวานคุณหมอผู้เชี่ยวชาญรักษาโรคตับ รศ. นพ. พูลชัย จรัสเจริญวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ สาขาวิชาโรคระบบทางเดินอาหาร คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ช่วยไขทุกข้อสงสัยให้ได้เข้าใจกัน
สายดื่มเฉพาะวันหยุด : วันทำงานไม่แตะเหล้าเบียร์ แต่ขอจัดหนักวันศุกร์เสาร์ แบบนี้จะส่งผลกับร่างกายมั้ย?
คุณหมอ : พฤติกรรมการดื่มในทุกวันศุกร์ เสาร์ หรือ อาทิตย์ ของวัยรุ่นและวัยทำงานนั้นถือว่าเสี่ยงและอันตรายได้เหมือนกัน เพราะการดื่มแอลกอฮอล์ปริมาณมากๆ ในช่วงระยะเวลาอันสั้น นอกจากจะทำให้ตับอักเสบจนตับแข็งได้แล้ว มันยังส่งผลไปถึงการทำงานของสมอง สายตา หัวใจ และอวัยวะต่างๆ ทำให้เกิดการตัดสินใจผิดพลาดทำให้เกิดอุบัติเหตุได้ สรุปแล้ว ไม่ว่าจะดื่มมาก ดื่มน้อย จะหนักจะเบาก็เป็นการทำลายตับและตับก็ทำงานหนักอยู่ดีครับ
สายดื่มเข้าสังคม : ก็แค่ดื่มเหล้าเข้าสังคม ใครขอชนก็ต้องชนกลับ แค่เพื่อนเยอะเลยต้องจัดเกือบทุกวัน แค่เมากึ่ม ๆ
หมอ : การดื่มเพื่อเข้าสังคม มักเป็นการดื่มที่ทุกคนคิดว่าจำเป็น แต่จริงๆแล้วพฤติกรรมแบบนี้ไม่จำเป็นต้องเข้าหาด้วยการดื่มนะครับ เพราะการดื่มแบบนี้มันส่งผลต่อร่างกายได้เช่นกัน ไม่ว่าจะในปริมาณที่มากหรือน้อย เกิดบางคนอ้างว่า ต้องเข้าสังคมเกือบทุกวันก็ต้องดื่มสิ ดื่มน้อย ๆไม่เป็นไรหรอกมั้ง แต่การกระทำแบบนั้นแหละครับที่แอลกอฮอล์ค่อยๆทำร้ายตับของเราไปเรื่อยๆจนสุดท้ายตับก็ไม่สามารถจะฟื้นฟูตัวเองได้อีกเพราะไม่ได้พักเลย ทำงานหนักตลอด มันก็เกิดผลเสียต่อร่างกายได้ครับ
สายเมาตามเทศกาล : ปกติไม่ดื่มเลย จะดื่มก็แค่ช่วงทุกเทศกาลเอง เช่น ปีใหม่ สงกรานต์ เลี้ยงรุ่น งานแต่งเพื่อน เพราะถ้าขาดเหล้าก็เหมือนขาดอะไรไป นานๆทีแบบนี้ จะเป็นอันตรายไหมครับ?
หมอ: พฤติกรรมแบบนานๆดื่มทีตามเทศกาล แต่พอได้ดื่มก็จัดหนักกัน เพราะคิดว่านานๆทีขอหน่อย ก็ไม่ต่างกันกับพฤติกรรมอื่นเท่าไหร่ครับ เพราะเมื่อนานๆดื่มที ตับของเราที่เคยแข็งแรง พอแอลกอฮอล์เข้าสู่ร่างกายปุ๊บ ก็ไปทำลายตับของเราทันที และยิ่งในปริมาณมากๆ ก็จะยิ่งเป็นผลเสียกับตับและส่วนอื่นๆในร่างกาย ไม่ว่าจะทิ้งหรือเว้นช่วงไปนานขนาดไหน ถ้าเจ้าแอลกอฮอล์เข้าสู่ร่างกายเมื่อไหร่ก็ถือว่าเป็นอันตรายอยู่ดีครับ ฉะนั้นไม่ว่าจะดื่มแบบไหน ก็มีค่าเท่ากันคือไปทำลายตับของเรา
สายเมา แล้วที่เค้าบอกว่า ‘พักตับ’ มันช่วยได้ ฟื้นฟูตัวเองได้ นี่มันจริงมั้ย ?
คุณหมอ : ถ้ามีการได้หยุดดื่มหรืออย่างน้อยแค่ “ หยุดพัก “ ให้เซลล์ตับได้พักฟื้น ได้พัฒนาเซลล์ใหม่ๆขึ้นมาทดแทน ซึ่งมันสามารถฟื้นฟูได้จริงๆ เช่นคนไข้ที่มารับการผ่าตัดเนื้องอกในตับ โดยต้องผ่าตัดตับส่วนปกติที่อยู่รอบเนื้องอกออกด้วย พบว่าภายหลังการผ่าตัด ตับสามารถงอกใหม่ได้ ฉะนั้นตับเรารักษาตัวเองได้แน่นอน และการหยุดดื่มก็จะเป็นการรักษาที่ดีที่สุดครับ
สุดท้ายนี้คุณหมอได้ฝากถึงกลุ่มชาว Friday night ว่า พฤติกรรมการดื่มของแต่ละคนไม่ว่าจะเป็น ดื่มทุกวันแต่น้อย ดื่มทุกศุกร์แต่หนัก หรือดื่มเฉพาะเทศกาล ไม่ว่าจะดื่มยังไงตับก็ใช้งานหนักทั้งนั้น ฉะนั้นการห่างจากการดื่ม ค่อยๆ ลด ละ เลิกไป ก็ถือเป็นวิธีที่ดีที่สุด
ขอขอบคุณ คุณหมอ
รองศาสตราจารย์ นายแพทย์ พูลชัย จรัสเจริญวิทยา
ภาควิชาอายุรศาสตร์ สาขาวิชาโรคระบบทางเดินอาหาร
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
[Advertorial]
