ไข้เรื้อรังในเด็ก

อะไรคือ ไข้เรื้อรัง ? อาการไข้มักจะเป็นอาการแสดงนำแรกๆที่ทำให้ผู้ปกครองทราบว่าเด็กเกิดอาการเจ็บป่วย ในทางการแพทย์ อาการไข้ หมายถึง ระดับอุณหภูมิของร่างกาย โดยการวัดทางปาก สูงกว่า 37.8 องศาเซลเซียส ซึ่งอุณหภูมิในระดับนี้ร่างกายของเด็กจะอุ่น แต่เมื่อใดก็ตามที่อุณหภูมิร่างกายสูงมากกว่า 38.5 องศาเซลเซียส นับได้ว่าเป็นอุณหภูมิของอาการไข้ ซึ่งร่างกายของเด็กจะแสดงอาการตัวร้อนค่อนข้างมากและเป็นอุณหภูมิที่แพทย์มีความเห็นว่าเป็นอาการไข้ที่จะต้องได้รับการค้นหาสาเหตุ ในบ้านเรา อาการไข้มักจะเกิดเนื่องมาจากการติดเชื้อเฉียบพลัน ไม่ว่าจะเกิดจากเชื้อไวรัสหวัดหรือท้องเสีย ( พบบ่อยที่สุด ) หรือการติดเชื้อแบคทีเรีย เป็นต้น อาการไข้มักจะบรรเทา หรือหายไปได้ภายใน 7-10 วัน แต่เมื่อใดก็ตามที่อาการไข้ โดยเฉพาะเมื่ออุณหภูมิของร่างกายถึงระดับที่จับดูแล้วว่า ตัวร้อน และเกิดขึ้นอยู่นานเกิน 10-14 วัน ให้ถือได้ว่าเป็นอาการไข้เรื้อรัง ที่ผู้ปกครองจะต้องนำเด็กมาพบแพทย์ เพื่อค้นหาสาเหตุและรับการบำบัดรักษาอย่างถูกต้อง ทำไมจึงต้องหาสาเหตุ ? ไข้เรื้อรัง เป็นอาการแสดงซึ่งจะเกิดขึ้นเมื่อร่างกายมีการอักเสบของอวัยวะใดอวัยวะหนึ่ง หรือมากกว่าตลอดเวลา สาเหตุที่ทำให้เกิดไข้เรื้อรัง พอจะสรุปได้ดังนี้ การติดเชื้อเรื้อรัง : การติดเชื้อยังคงเป็นสาเหตุใหญ่ ซึ่งพบได้บ่อยและเป็นปัญหาสำคัญของบ้านเราและเป็นสาเหตุประการหนึ่งของอาการไข้เรื้อรัง ซึ่งแพทย์สามารถรักษาให้หายขาดได้โดยส่วนใหญ่ นอกจากนี้ การติดเชื้ออย่างต่อเนื่องหรือเป็นๆหายๆยังอาจเป็นสัญญาณอย่างหนึ่งของโรคภูมิคุ้มกันบกพร่องได้ กลุ่มโรคของการอักเสบ ( Rheumatologic diseases ) หรือโรคแพ้ภูมิตนเอง ( Autoimmune diseases ) เป็นกลุ่มโรคซึ่งหากไม่ได้รับการวินิจฉัยอย่างถูกต้องและการบำบัดแต่เนิ่นๆจะเกิดผลเสียหายโดยเฉพาะความพิการของอวัยวะติดตามมา โรคในกลุ่มนี้ ( ในส่วนใหญ่ของผู้ป่วย ) มักพบอาการอื่นร่วมด้วย เช่น มีผื่น ปวดกล้ามเนื้อหรือกระดูก ปวดตามข้อ ซึ่งในบางครั้ง อาจมีอาการข้อบวมและร้อน เพลีย เบื่ออาหารชัดเจนจนน้ำหนักลด มีจุดเลือดออกหรือแผลเปิด เป็นต้น โรคที่พบบ่อยตัวอย่างเช่น กลุ่มโรคข้อในเด็ก โรค SLE โรคการอักเสบของเส้นเลือด กล้ามเนื้อและผิวหนัง เป็นต้น กลุ่มโรคมะเร็ง โดยเฉพาะในเด็กเล็ก อายุต่ำกว่า 5 ปี อาการไข้ เพลียและเบื่ออาหารของเด็ก อาจเป็นอาการแสดงในระยะเริ่มต้นของโรคมะเร็งของเม็ดเลือดและระบบอื่นได้ จะเห็นว่าโรคกลุ่มใหญ่ๆทั้ง 3 กลุ่ม เป็นโรคที่จะต้องได้รับการวินิจฉัยและบำบัดแต่เนิ่นๆเมื่อใดก็ตามที่เด็กมีอาการไข้เกินกว่า 10 วัน ควรจะต้องได้รับการค้นหาสาเหตุ วินิจฉัย และบำบัดรักษา ตลอดจนการติดตามผู้ป่วยในระยะยาว เนื่องจากอาการไข้เรื้อรังมักเป็นสัญญาณที่บ่งถึงโรคที่ค่อนข้างจะรุนแรง แตกต่างจากไข้เฉียบพลันที่ได้พบบ่อยกว่า โดย นายแพทย์ธัชวีร์ อรรคฉายศรี หัวหน้าหน่วยโรครูห์มาติกหรือโรคข้อเด็ก โรงพยาบาลศิริราช แพทย์ประจำศูนย์กุมารเวช โรงพยาบาลสมิติเวช ศรีนครินทร์