รู้จัก 4 สารแห่งความสุข เปลี่ยนอารมณ์-สุขภาพใจให้ดีขึ้นได้

เคยสงสัยไหมว่า ทำไมบางวันเรารู้สึกสดชื่น มีแรงใจ ทั้งที่ไม่ได้มีอะไรพิเศษเกิดขึ้น นั่นอาจเป็นผลจากสารแห่งความสุขที่หลั่งออกมาในสมองโดยธรรมชาติ มาดูกันว่าสารเหล่านี้มีอะไรบ้าง และคุณสามารถกระตุ้นมันได้ด้วยวิธีใดบ้าง
สารแห่งความสุขคืออะไร
สารแห่งความสุขคือสารเคมีธรรมชาติที่สมองหลั่งออกมาเพื่อควบคุมอารมณ์ ความรู้สึก และภาวะจิตใจของเรา โดยมีบทบาทในการสร้างความรู้สึกพึงพอใจ ผ่อนคลาย กระตือรือร้น และรู้สึกมีเป้าหมายในชีวิต หากร่างกายมีสารเหล่านี้ในระดับที่สมดุล จะช่วยส่งเสริมทั้งสุขภาพจิตและสุขภาพกาย
4 สารแห่งความสุขสำคัญในสมอง
- โดพามีน (Dopamine)
เป็นสารที่เกี่ยวข้องกับความรู้สึกพึงพอใจและแรงจูงใจ หากระดับโดพามีนสมดุล เราจะรู้สึกสนุกกับการทำสิ่งต่างๆ มีเป้าหมาย และกระตือรือร้น - เซโรโทนิน (Serotonin)
ส่งผลต่อความรู้สึกสงบ ผ่อนคลาย และความมั่นคงทางอารมณ์ หากขาดเซโรโทนินจะทำให้รู้สึกซึมเศร้า วิตกกังวล หรือหงุดหงิดง่าย - ออกซิโทซิน (Oxytocin)
เรียกกันว่า “ฮอร์โมนแห่งความรัก” ช่วยสร้างความผูกพัน ความไว้วางใจ และความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างมนุษย์ - เอ็นโดรฟิน (Endorphins)
สารลดความเจ็บปวดตามธรรมชาติของร่างกาย ช่วยให้รู้สึกดีขึ้นหลังออกกำลังกายหรือหัวเราะ
พฤติกรรมที่ช่วยกระตุ้นสารแห่งความสุข
- ออกกำลังกายเป็นประจำ: ช่วยกระตุ้นการหลั่งโดพามีน เซโรโทนิน และเอ็นโดรฟิน
- การสัมผัสและแสดงความรัก: เช่น การกอด การพูดคุยกับคนที่ไว้ใจ กระตุ้นออกซิโทซิน
- นอนหลับให้เพียงพอ: ส่งผลต่อการหลั่งเซโรโทนินและการฟื้นฟูระบบสมอง
- กินอาหารที่ดีต่อสมอง: เช่น โอเมก้า-3, ดาร์กช็อกโกแลต, กล้วย, ถั่วต่างๆ
- ทำสิ่งที่ให้ความรู้สึกสำเร็จ: เช่น การตั้งเป้าหมายเล็กๆ และทำสำเร็จ จะกระตุ้นโดพามีน
- การนั่งสมาธิหรือฝึกสติ: มีผลต่อสมดุลของเซโรโทนินและทำให้จิตใจสงบ
- หัวเราะหรือเสพคอนเทนต์ที่ทำให้รู้สึกดี: กระตุ้นเอ็นโดรฟินตามธรรมชาติ
สารแห่งความสุขมีผลต่อสุขภาพอย่างไร
- ลดความเครียดและวิตกกังวล
- ช่วยให้นอนหลับดีขึ้น
- เพิ่มภูมิคุ้มกันของร่างกาย
- กระตุ้นสมองให้คิดบวกและตัดสินใจดีขึ้น
- เสริมสร้างความสัมพันธ์กับผู้อื่น
ความสุขสร้างได้จากสมองของคุณเอง
แม้ชีวิตจะมีความเครียด แต่ร่างกายของเราก็มีเครื่องมือธรรมชาติอย่างสารแห่งความสุขที่ช่วยเยียวยาได้โดยไม่ต้องพึ่งพาสิ่งภายนอกเสมอ เพียงปรับพฤติกรรมบางอย่างในชีวิตประจำวัน ก็สามารถช่วยให้สุขภาพจิตดีขึ้นและรู้สึกเต็มอิ่มจากภายในได้