เหงื่อออกน้อย ผิดปกติหรือไม่? เช็กสาเหตุและวิธีรับมืออย่างปลอดภัย

หลายคนรู้สึกดีเมื่อเหงื่อออกน้อยเพราะไม่เหนียวตัว แต่นั่นอาจไม่ใช่สัญญาณที่ดีเสมอไป โดยเฉพาะถ้าออกกำลังกายหนักแล้วเหงื่อยังไม่ออก อาจสะท้อนความผิดปกติบางอย่างของร่างกายได้

เหงื่อคืออะไร และทำไมร่างกายต้องขับเหงื่อ

เหงื่อ คือกลไกสำคัญของร่างกายในการระบายความร้อน โดยเฉพาะเมื่ออุณหภูมิภายในร่างกายสูงขึ้น เช่น เวลาที่ออกกำลังกาย อยู่ในที่ร้อน หรือมีไข้ ต่อมเหงื่อจะทำหน้าที่ขับน้ำออกมาเพื่อระบายความร้อนให้ผิวเย็นลงอย่างเป็นธรรมชาติ

เหงื่อออกน้อย ผิดปกติหรือไม่

ในบางกรณี การเหงื่อออกน้อยอาจเป็นเพียงลักษณะทางพันธุกรรม หรือเกิดจากการปรับตัวของร่างกาย เช่น คนที่ออกกำลังกายเป็นประจำอาจมีระบบควบคุมอุณหภูมิที่มีประสิทธิภาพจนเหงื่อออกช้ากว่าปกติ แต่ถ้าคุณรู้สึกว่าร้อน ออกแรง หรืออยู่ในที่อับชื้นแล้วเหงื่อยังออกน้อยกว่าคนทั่วไป นั่นอาจเป็นสัญญาณเตือนของภาวะที่เรียกว่า "Hypohidrosis" หรือภาวะเหงื่อออกน้อยผิดปกติ ซึ่งควรระวัง

สาเหตุที่ทำให้เหงื่อออกน้อยกว่าปกติ

1. โรคทางระบบประสาท เช่น เบาหวาน เส้นประสาทถูกทำลาย
   
   
2. ความผิดปกติของต่อมเหงื่อ โดยกำเนิดหรือเกิดจากการติดเชื้อ
   
   
3. ภาวะขาดน้ำ ร่างกายไม่มีน้ำเพียงพอสำหรับการขับเหงื่อ
   
   
4. ผลข้างเคียงจากยา เช่น ยาต้านฮิสตามีน ยารักษาโรคซึมเศร้าบางชนิด
   
   
5. โรคทางผิวหนัง เช่น ผิวหนังอักเสบเรื้อรังที่ปิดรูเหงื่อ
   
   
6. อายุที่เพิ่มขึ้น ต่อมเหงื่อทำงานลดลงตามวัย

เหงื่อออกน้อยผิดปกติ ส่งผลอย่างไรต่อร่างกาย

เมื่อร่างกายไม่สามารถขับเหงื่อได้อย่างเพียงพอ โดยเฉพาะในภาวะที่ควรมีเหงื่อ เช่น ออกกำลังกาย อยู่กลางแดด หรือมีไข้ อาจทำให้เกิดผลเสียต่อร่างกายหลายด้าน 

• ภาวะร้อนสะสมในร่างกาย (Heat retention): เมื่อขาดกลไกระบายความร้อน ร่างกายจะร้อนจัด ส่งผลให้หัวใจทำงานหนัก อุณหภูมิภายในสูงขึ้น และเสี่ยงเกิด heat exhaustion หรือแม้แต่ heatstroke ซึ่งเป็นอันตรายถึงชีวิตได้
  
  
• ผิวหนังแห้งและไวต่อการระคายเคือง: เพราะเหงื่อช่วยหล่อเลี้ยงผิวและควบคุม pH เมื่อไม่มีเหงื่อ ผิวอาจแห้ง แตก ลอก หรือเกิดอาการแพ้ง่ายขึ้น
  
  
• ระบบระบายของเสียทำงานลดลง: เหงื่อมีหน้าที่ขับของเสียบางส่วน เช่น โซเดียมและยูเรีย หากเหงื่อออกน้อย ร่างกายจะต้องพึ่งการขับถ่ายผ่านไตมากขึ้น ซึ่งในระยะยาวอาจเพิ่มภาระการทำงานของไต
  
  
• เสี่ยงต่อการเป็นลม เวียนศีรษะ หรือหมดสติ: โดยเฉพาะในคนที่ต้องทำกิจกรรมกลางแจ้ง หรือออกแรงในที่อากาศร้อน
  
  
• ฟื้นตัวช้าจากการออกกำลังกาย: เพราะกล้ามเนื้อและระบบไหลเวียนไม่ได้รับการระบายความร้อนอย่างมีประสิทธิภาพ ร่างกายอาจเหนื่อยง่าย ปวดกล้ามเนื้อมากขึ้น

เหงื่อออกน้อยช่วงออกกำลังกายอันตรายไหม

หากคุณออกกำลังกายหนัก แต่ยังเหงื่อออกน้อยหรือไม่ออกเลย พร้อมกับมีอาการร้อนในตัวมาก หน้ามืด ใจเต้นเร็ว หรือเหนื่อยล้า อาจเสี่ยงต่อภาวะ heatstroke (ลมแดด) ซึ่งอันตรายถึงชีวิตได้ เพราะร่างกายไม่สามารถระบายความร้อนได้ทัน

วิธีเช็กตนเองและแนวทางดูแลเบื้องต้น

• สังเกตว่าเหงื่อออกน้อยเฉพาะบางช่วงหรือเป็นตลอดเวลา
  
  
• ดื่มน้ำให้เพียงพอวันละ 6-8 แก้ว
  
  
• หลีกเลี่ยงห้องปรับอากาศเย็นจัดตลอดวัน
  
  
• ปรึกษาแพทย์หากมีอาการร่วม เช่น เวียนหัว หายใจเร็ว ผิวแห้งร้อน
  
  
• หลีกเลี่ยงยาบางชนิดที่อาจกดการทำงานของต่อมเหงื่อ (ควรปรึกษาแพทย์ก่อนหยุดใช้ยา)

เหงื่อออกน้อยไม่ใช่เรื่องเล็ก ควรใส่ใจ

แม้หลายคนจะมองว่าเหงื่อออกน้อยเป็นข้อดี แต่หากมีอาการผิดปกติร่วมด้วย ควรระวังเรื่องความร้อนสะสมในร่างกาย เพราะกลไกระบายความร้อนทำงานผิดปกติ อาจนำไปสู่ภาวะอันตรายได้ ควรปรึกษาแพทย์เพื่อวินิจฉัยอย่างถูกต้อง

อ่านเพิ่มเติม

• อาการเบื้องต้นโรคผิวหนัง "แพ้เหงื่อ" พร้อมวิธีป้องกัน
• “เหงื่อออกมาก” ผิดปกติหรือไม่ แก้ไขอย่างไร