เมื่อหุ่นยนต์กลายเป็น “พระ” รับจ้างสวดงานศพ

ด้วยปัญหาจำนวนประชากรผู้สูงอายุญี่ปุ่นที่เพิ่มสูงขึ้นเรื่อยๆ อัตราการตายก็สูงตามเช่นเดียวกัน ที่ญี่ปุ่นนั้นการประกอบพิธีศพเองก็มีค่าใช้จ่ายโดยเฉลี่ยราว 2 ล้านเยน (ประมาณ 6 แสนบาท) ภายในค่าใช้จ่ายนั้นส่วนหนึ่งมาจากค่าประกอบพิธีกรรมของพระสงฆ์ซึ่งปกติคิดเป็นราว 1 แสนเยน ซึ่งนับว่าเป็นจำนวนเงินที่ไม่น้อยทีเดียว

ด้วยเหตุนี้ที่ญี่ปุ่นจึงได้เริ่มนำหุ่นยนต์ PEPPER ของบริษัท Nissei Eco มาใช้แก้ปัญหาในที่สุด ในพิธีกรรมนั้น PEPPER ได้รับหน้าที่ที่สำคัญยิ่ง นั่นก็คือการนำสวดมนต์เพื่ออุทิศให้แก่ผู้วายชนม์ โดยมีค่าบริการสนนราคาเพียง 5 หมื่นเยนเท่านั้น ซึ่งถือว่าค่าบริการถูกว่าการเชิญพระสงฆ์ประมาณครึ่งหนึ่งเลยก็ว่าได้

หุ่นยนต์ PAPPER ถูกนำมาใช้ในงานศพอย่างเป็นทางการในปี 2017 จากวิวัฒนาการที่สุดล้ำสมัยและตอบสนองได้ราวกับมนุษย์ ทำให้ได้รับบทบาทแทนพระสงฆ์ในการสวดส่งผู้ที่จากไป อากัปกิริยาที่สำรวมและการสวดทำนองควบคู่จังหวะการเคาะของไม้ Mokugyo (木魚) ได้อย่างไม่มีที่ติของ PEPPER สร้างความประหลาดใจให้กับคนญี่ปุ่นเป็นอย่างมาก และในต่างประเทศเองก็ให้ความสนใจไม่น้อย เช่นเดียวกับสื่อออนไลน์ใน Facebook ภาษาอังกฤษ อย่าง Al Jazeera ที่ได้นำหัวข้อนี้หยิบยกมานำเสนอ และมีคอมเมนต์แสดงความเห็นเข้ามามากมาย

ท่ามกลางเสียงวิพากษ์วิจารณ์ทั้งดีและไม่ดีในสังคมญี่ปุ่นถึงความเหมาะสมที่ PEPPER ถูกนำมาใช้ในงานพิธีกรรมที่สำคัญเช่นนี้ แน่นอนว่าศาสดาชาวพุทธที่กำลังจ้องกับการเปลี่ยนแปลงในพิธีกรรมนี้เองก็ต่างเป็นกังวลถึงความเปลี่ยนไปของครรลองปฏิบัติหลักทางศาสนา ทั้งยังส่งเสียงเพื่อให้นึกถึงหลักแก่นทางพุทธศาสนาที่แท้จริง นี่จึงทำให้คิดได้ว่าเมื่อวันเวลาเปลี่ยนไป แนวความคิดใหม่ๆได้ถูกตบแต่งเพื่อเติมเต็มหรือตอบโจทย์ความมนุษย์จนลืมแก่นแท้ของหลักปฏิบัติที่เคยยึดถือมา หรือนี่จะเป็นสัญญาณถึงการเปลี่ยนแปลงวิถีชาวพุทธของชาวญี่ปุ่นไปเสียแล้ว