เส้นจราจร OSB คืออะไร เล้นเล็กๆ คอยเตือนอะไรให้คุณปลอดภัย

หากคุณกำลังขับรถอยู่ดีๆ แล้วปรากฏว่าเส้นของถนนนั้นจากตรงๆ สักพักมีเส้นปะ 2 ข้างก่อนถึงทางแยก หรือบางคนเจออยู่ในทางโค้งยาวๆ คงสงสัยว่าคือเส้นอะไร จริงแล้วเส้นที่คุณเห็นเรียกว่า เส้นจราจร OSB แล้วมันคืออะไร วันนี้ Sanook Auto มาเฉลยเรื่องนี้และวิธีปฏิบัติที่ให้คุณได้เข้าใจได้ง่ายกัน

เส้น OSB คืออะไร และทำงานอย่างไร?

ความจริงเส้นที่คุณเห็นบนถนน ถูกเรียกว่าเส้น OSB หรือ "Optical Speed Bar" คือเครื่องหมายจราจรบนพื้นทางประเภทหนึ่งที่ออกแบบมาเพื่อ "หลอก" การรับรู้ทางสายตาของผู้ขับขี่ โดยการตีเส้นขวางในแนวเฉียงให้ถี่ขึ้นเมื่อใกล้ถึงจุดอันตราย ทำให้ผู้ขับขี่รู้สึกว่าช่องจราจรแคบลงและรถกำลังเคลื่อนที่เร็วกว่าความเป็นจริง ตามสัญชาตญาณจึงจะชะลอความเร็วลงโดยอัตโนมัติ เพื่อเพิ่มความปลอดภัยและลดความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุในพื้นที่เสี่ยง เช่นชุมชน, ทางม้าลาย และโรงเรียน เป็นต้น

แนวคิดนี้เป็นการใช้หลักจิตวิทยาการขับขี่ (Driving Psychology) เพื่อปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของผู้ใช้รถใช้ถนนนั่นเอง โดยตีเพื่อทำให้บอกว่าถนนดังกล่าวนั้นเล็กและเป็นพื้นที่จำกัดความเร็ว โดยนัยสำคัญ 

ผลการใช้งานในประเทศไทย ได้ผลจริงแค่ไหน?

นอกจากประโยชน์ที่เยอะแล้ว ทางด้าน กรมทางหลวงและกรมทางหลวงชนบทได้นำเส้น OSB มาใช้ในหลายพื้นที่ทั่วประเทศไทย โดยเป็นส่วนหนึ่งของ "พิมพ์เขียวแนวทางการจัดการความเร็วเพื่อความปลอดภัยทางถนนของประเทศไทย" (Speed Management Blueprint for Thailand's Road Safety)

แม้จะยังไม่มีการเปิดเผยสถิติภาพรวมอุบัติเหตุลดลงทั่วประเทศอย่างเป็นทางการที่เกิดจากการใช้เส้น OSB โดยตรง แต่มีรายงานผลการศึกษาและข้อมูลจากหลายพื้นที่ที่ชี้ให้เห็นถึงประสิทธิภาพของมัน เช่น

• งานวิจัยจากมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ที่ศึกษาการใช้เส้น OSB บริเวณก่อนถึงเขตชุมชน พบว่าสามารถลดความเร็วของรถยนต์ลงได้ประมาณ 9-13%

• เอกสารเผยแพร่ของกรมทางหลวง เคยระบุว่านวัตกรรมลักษณะนี้สามารถช่วยลดความเร็วลงได้ถึง 10%

• การติดตั้งในพื้นที่จริง เช่น ในจังหวัดตรัง มีรายงานว่าหลังจากติดตั้งเส้น OSB พร้อมกับมาตรการเสริมความปลอดภัยอื่นๆ ในจุดเสี่ยงโค้งอันตรายบนเขาพับผ้า ปรากฏว่าไม่พบการเกิดอุบัติเหตุในจุดดังกล่าวอีก

• ในเขตกรุงเทพมหานคร มีการนำเส้น OSB มาใช้ร่วมกับเครื่องหมายจราจรอื่นๆ เช่น เส้นชะลอความเร็ว (Rumble Strips) และการทาสีพื้นถนนให้เป็นสีแดง บริเวณหน้าสถานศึกษาอย่างโรงเรียนโยธินบูรณะ เพื่อเตือนให้ผู้ขับขี่ระมัดระวังและลดความเร็ว

ไม่ใช่แค่ "เส้นก้างปลา" แต่คือส่วนหนึ่งของระบบความปลอดภัย

โดยส่วนใหญ่แล้ว การติดตั้งเส้น OSB มักจะทำควบคู่ไปกับมาตรการเสริมความปลอดภัยอื่นๆ เช่น ป้ายเตือนจำกัดความเร็ว, เส้น Rumble Strips ที่ทำให้เกิดการสั่นสะเทือนเมื่อขับผ่าน, การเคลือบผิวถนนด้วยวัสดุเพิ่มความฝืด (Anti-skid) และการติดตั้งไฟกะพริบเตือน เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดในการป้องกันอุบัติเหตุ

ดังนั้น ครั้งต่อไปที่คุณเห็น "เส้นก้างปลา" บนท้องถนน ก็ขอให้ทราบว่านี่คือหนึ่งในความตั้งใจของหน่วยงานภาครัฐที่ต้องการเพิ่มความปลอดภัยและลดอุบัติเหตุให้กับผู้ใช้รถใช้ถนนทุกคน และที่สำคัญที่สุดคือการเตือนให้ตัวเราเองลดความเร็วและขับขี่ด้วยความระมัดระวังมากยิ่งขึ้นในบริเวณที่คุณขับไป และอย่าลืมว่าการขับรถต้องอยู่ในกฎจราจรให้เหมาะสมด้วยเช่นกัน