จับตา 17 พฤติกรรม บ่งชี้ลูกเป็น...ออทิสติก

ออทิสติก (Autistic) คือ กลุ่มอาการที่แสดงความผิดปกติของพัฒนาการของเด็ก ลักษณะอาการของเด็กที่เป็นออทิสติก คือ ชอบแยกตัว อยู่กับตัวเอง ไม่พูดหรือติดต่อสื่อสารทางภาษากับคนอื่น และมีปัญหาด้านพฤติกรรม เด็กที่เป็นโรคนี้จะเป็นตั้งแต่แรกเกิด แต่อาการจะแสดงออกมาให้เห็นเมื่อเด็กมีอายุ 3 เดือน 5 เดือน หรือมากกว่านั้น ส่วนใหญ่จะเห็นเมื่อเด็กอายุ 2 ขวบ เด็กที่เป็นออทิสติกมาตั้งแต่กำเนิดนั้นมีหลายสาเหตุ เช่น พันธุกรรม การที่พ่อแม่มีโรคบางอย่างถ่ายทอดถึงลูกในครรภ์ การที่แม่ติดเชื้อไวรัสบางตัวขณะที่ตั้งครรภ์ ความไม่สมดุลของสารเคมีในร่างกาย รวมทั้งการติดเชื้อขณะคลอด อย่างไรก็ตามสาเหตุที่แน่ชัดของโรคออทิสติกนั้นยังไม่สามารถระบุได้ ออทิสติก สามารถรักษาให้หายได้หากรู้ตั้งแต่เนิ่นๆ ความผิดปกติต่างๆ ของเด็กสามารถสังเกตเห็นได้ตั้งแต่เด็กยังอายุน้อยๆ แต่บางรายก็ต้องรอให้เด็กโตขึ้นมาอีกหน่อยจึงจะรู้ การที่พ่อแม่จะรู้ว่าลูกมีความผิดปกติหรือไม่นั้น สามารถสังเกตได้เมื่อลูกมีอายุ 3 เดือนขึ้นไป โดยสังเกตจากภาษาทางกาย เพราะเด็กปกติจะมีการโต้ตอบกับพ่อแม่ จะยิ้ม หัวเราะ จดจำหน้าพ่อแม่ได้ และมีการตอบสนอง ส่วนเด็กที่เป็นออทิสติก จะแสดงอาการเฉยๆ เมื่อเห็นสิ่งรอบข้าง และมีการกระทำที่ซ้ำๆ ซากๆ เช่น ขยับมือแบบเดิมๆ หรือเพ่งมองอะไรซ้ำๆ การจะประเมินว่าเด็กคนไหนเป็นเด็กออทิสติกนั้น ดูได้จากพัฒนาการทางด้านสังคมและพัฒนาการทางด้านการสื่อสารว่าเป็นไปตามวัยหรือไม่ เด็กที่เป็นออทิสติกกระบวนการพัฒนาจะเป็นไปอย่างช้าๆ บางครั้งพ่อแม่อาจจะเข้าใจไปว่าลูกอายุ 3 ขวบ แล้วแต่ยังไม่พูด เพราะว่าลูกขี้อาย ปากหนักจึงไม่ยอมพูด ซึ่งเป็นความเข้าใจที่ผิด เพราะออทิสติกไม่สามารถตรวจสอบได้จากอายุของเด็ก เพราะฉะนั้นการจะสังเกตว่าลูกเป็นเด็กออทิสติกหรือไม่นั้น ทำได้ตั้งแต่เขายังเล็กๆ โดยสังเกตตามขั้นตอนของการพัฒนาการที่เด็กควรจะเป็น ดังนี้ พฤติกรรมบ่งชี้ออทิสติกในขวบปีแรก เช่น 1. เด็กดูดนมได้ไม่ดี 2. เงียบเฉย ดีเกินไปไม่ชอบ 3. ไม่สนใจให้ใครกอดรัด 4. ไม่แสดงท่าทางหรือส่งเสียงเรียก 5. ไม่สนใจใคร แต่บางรายอาจติดคนมากจนผิดปกติ 6. เด็กไม่สบตา 7. ไม่แสดงท่าทางหรือส่งเสียงเรียก 8. ไม่สนใจที่จะให้ใครอุ้ม 9. ไม่ตอบสนองทางด้านอารมณ์ 10. ไม่ลอกเลียนแบบ 11. ไม่ส่งเสียงไม่อ้อแอ้ 12. ชี้นิ้วไม่เป็น 13. เรียกให้คนอื่นเล่นด้วยไม่เป็น 14. ท่าทางเฉยเมยไร้อารมณ์เมื่อถูกชักชวนให้เล่น 15. ไม่แสดงอาการดีใจให้เห็นหรือทักทายคนที่เด็กชอบ หรือหากแสดงออกก็มากเกินไป 16. ผูกพันกับสิ่งของอย่างใดอย่างหนึ่งซ้ำๆ เล่นติดเชือกฟาง ใบไม้ ผ้าอ้อม ถ้าดึงออกจะกรีดร้องอยู่นาน 17. ความรู้สึกของคนเลี้ยงดูว่าเด็กต่างจากคนอื่น หมายถึงผู้เลี้ยงสังเกตได้ว่าเด็กไม่เหมือนคนอื่น นอกจากนี้ ยังมีพฤติกรรมอื่นๆ ที่บ่งชี้ว่า เด็กที่อายุเกิน 1 ขวบ ขึ้นไป อาจเป็นโรค ออทิสซึ่ม ได้คือ 1. ไม่สนใจสิ่งแวดล้อมและบุคคล ชอบแยกตัวเล่นกับคนอื่นไม่เป็น เช่น เข้ามาในห้องก็ไม่สนใจว่ามีใครอยู่ วิ่งเล่นกับสิ่งของ ไม่กลัวใคร หรือถ้ากลัวก็กลัวมากเกินไป 2. เด็กไม่สามารถชี้นิ้วบอกถึงความต้องการ 3. เด็กเล่นสมมุติไม่เป็น เช่น เล่นตุ๊กตา หรือไม่เข้าใจว่าควรจะจับตุ๊กตาในลักษณะใด 4. ไม่สามารถแสดงความสนใจร่วมกับบุคคลอื่นได้ เมื่อมีกิจกรรมกลุ่ม เด็กจะไม่สนใจ หากสังเกตพบว่าลูกมีพฤติกรรมข้างต้นเกิน 2 ข้อ พ่อแม่ควรปรึกษาแพทย์ทันที แนะนำหนังสือ เมื่อลูกเป็นออทิสติก ดนูนุช ตันมณี (2544) หนังสือเล่มนี้เขียนโดยคุณแม่จากบ้านไผ่ ขอนแก่น ที่เชื่อว่าตนเองพยายามสุดฤทธิ์ในการช่วยเหลือลูกที่มีความพิการด้านการสื่อสาร คือไม่สามารถจะสื่ออะไรกับใครได้ อยู่ในโลกของตัวเอง หรือที่เรียกว่าเป็นโรค AUTISIC โรคซึ่งไม่มีใครรู้สาเหตุ ไม่รู้ว่าจะรักษาอย่างไร และเป็นกับลูกคนดังๆ ไม่ว่าจะเป็นคุณพุ่ม เจนเซ่น ลูกชายฟ้าหญิงอุบลรัตน์ ลูกคุณอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ เป็นต้น กองทุนรัฐวัฒน์ตันมณีเพื่อสิทธิคนออทิสติก เว็บไซต์ http://www.autisticthailand.com/