ประสบการณ์ครั้งหนึ่งลูกผู้ชาย “เกณฑ์ทหาร"

เมื่อกล่าวถึงเดือนเมษายนของทุกปี เราจะนึกถึง เทศกาล สงกรานต์ หรือ วันปีใหม่ไทย แต่อันที่จริงแล้วยังมีอีกหนึ่งช่วงวันสำคัญตามหน้าที่ของชาติไทย คือ “การเกณฑ์ทหาร”

หากเรียกเป็นภาษาราชการ ก็คือ “การตรวจเลือกทหาร” เสมือนวันนัดพบของชายไทยที่มีอายุครบ 21 ปีบริบูรณ์เป็นต้นไป ในปีนี้กองทัพต้องการชายไทยเข้าเป็นทหารกองประจำการ จำนวน 103,097 คน ซึ่งทั่วประเทศมีผู้ที่อยู่ในเกณฑ์ประมาณ 361,233 คน โดยจะทำการตรวจเลือกตั้งแต่วันที่ 1-12 เมษายน 2560

ขั้นตอนการตรวจเลือกฯ เริ่มตั้งแต่เช้าตรู่ ด้วยการตรวจความสมบูรณ์ของร่างกาย วัดขนาดรอบอก วัดขนาดรอบเอว น้ำหนัก และส่วนสูง หากใครมีร่างกายสมบูรณ์ดี ได้ขนาดมาตรฐานตามเกณฑ์ชายไทย ก็จะเรียกกันติดปากว่า ดีหนึ่ง ประเภทหนึ่ง  ซึ่งจะแยกออกเป็น 4 ประเภท คือ ประเภทที่ 1 คนร่างกายสมบูรณ์ดี ประเภทที่ 2 คนที่ร่างกายไม่สมบูรณ์ดี  ประเภทที่ 3 คนที่ได้รับอุบัติเหตุหรือมีโรครักษาไม่หายภายใน 30 วัน และประเภทที่ 4 คนที่ร่างกายพิการทุพพลภาพ หรือมีโรคที่กฎหมายกำหนดให้ไม่ต้องรับราชการทหาร

โดยรวมก็จะใช้เวลากว่าครึ่งวันในทำการตรวจเลือกทหาร ไฮไลต์สำคัญของการเกณฑ์หารจะอยู่ที่ช่วงเย็น คือ “การจับใบดำ ใบแดง”  มือใครดี มือใครแม่น จะหมู่หรือจ่า อยู่ที่มือตัวเองล้วนๆ ช่วงเวลาความสนุกของผู้เชียร์ แต่เป็นความเครียดของผู้จับ ญาติสนิทมิตรสหายก็จะมารวมตัวตะโกนเชียร์ ดำ แดง กันสนั่นหวั่นไหวเรียกรอยยิ้ม เสียงฮากันไปตามๆกัน จากการที่สอบถามผู้เข้ารับการตรวจเลือกทหารนั้น ส่วนมากแล้ว ไม่ได้กลัวการเป็นทหาร แต่รู้สึกห่วงคนในครอบครัวเสียมากกว่า บางคนเป็นเสาหลักของครอบครัว ก็มีภาระให้ต้องรับผิดชอบ จึงเป็นเหตุของคนส่วนใหญ่ที่รู้สึกไม่อยากเป็นทหาร

สำหรับชั่วโมงระทึกใจในการจับใบดำ ใบแดง จะเริ่มจากโถใบใหญ่ทึบสี ที่เจ้าหน้าที่ทหารยื่นให้ล้วงจับกระดาษใบเล็กที่พับไว้เป็นสี่เหลี่ยม กระดาษเปลี่ยนชีวิต ทันทีที่จับดูเหมือนจะกลายเป็นช่วงเวลาของการสบตาระหว่าง เจ้าหน้าที่ทหารผู้ประกาศและผู้จับ เรียกว่าดูแววตาแล้วก็รู้สึกลุ้นแทน บางคนหน้าเศร้าๆ หลังจากได้ยินเสียงประกาศใบดำก็พลันยิ้มแฉ่ง กระโดดโลดเต้น บางคนดูท่าเข้มๆ พอจับได้ใบแดง ขาอ่อนระทวยหมดแรงกันก็มี ซึ่งตรงนี้ล่ะขอเรียกว่า “โถวัดใจ” มีเพียงแค่ ใบดำ และใบแดง ซึ่งอาจทำให้ชีวิตนั้นเปลี่ยนไป ทั้งการได้เป็นทหาร และการไม่ได้เป็นทหาร

แต่สุดท้ายจะกลายเป็นช่วงเวลาแห่งความทรงจำที่ทำให้เหล่าชายไทยทุกคนต้องรู้สึกภูมิใจและสามารถเอามาเล่าขานให้ลูกหลานฟังได้เสมอกับประสบการณ์ครั้งหนึ่งของชายไทยที่ทุกคนต้องพบเจอแล้วสุดท้ายเราก็จะพูดคำว่าดีใจที่ได้เกิดเป็นคนไทยรับใช้ชาติบ้านเมืองเพราะว่า “ทหารไม่ได้น่ากลัวอย่างที่คิด"

ทั้งนี้ การเกณฑ์ทหาร เป็นกฎหมายตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ซึ่งในทางปฏิบัติพระราชบัญญัติรับราชการทหาร พ.ศ.2497 กำหนดหน้าที่นี้ให้เฉพาะชายที่มีสัญชาติเป็นไทยตามกฎหมายมีหน้าที่ต้องเข้ารับราชการทหารด้วยตนเองทุกคน พระราชบัญญัติดังกล่าวกำหนดขั้นตอนเกี่ยวกับการรับราชการทหารไว้ตั้งแต่การลงบัญชีทหารกองเกิน การรับหมายเรียก การตรวจเลือกคนเข้ากองประจำการ การเรียกพล การระดมพล และการปลด

หากชายไทยคนไหน มีร่างอ้วนท้วนจนไม่สามารถร ับราชการทหารได้ เจ้าหน้าที่ก็จะทำการคัดเลื อกแยกไว้ตรวจเช็คกันอีกรอบ ซึ่งเรียกว่า ดี 1 ประเภท 4  

ไฮไลต์ของการคัดเลือกทหารกอ งเกินจะอยู่ในช่วงบ่ายถึงเย ็น คือ "การจับใบดำ ใบแดง" ต้องถือว่าเป็นช่วงเวลาระทึ กใจ

 

เจ้าหน้าที่ทหารชู "ใบแดง" นั่นก็แสดงว่าได้สมาชิกใหม่ เพิ่มแล้ว 

บรรดาญาติสนิท มิตรสหาย เข้ามาให้กำลังใจผู้ทำการคั ดเลือกทหารกองเกิน 

PPTV PHOTO : อำพล ทองเมืองหลวง