จริงไหม? สายตาสั้น เมื่ออายุมากขึ้น สายตาจะกลับมาปกติ
ถือเป็นคำถามยอดฮิตของหลายๆ คนทีเดียว กับคำถามที่ว่า เมื่ออายุน้อย หากเรามีสายตาสั้นอยู่ แล้วเมื่ออายุย่างเข้าเลข 4 มีสายตายาวขึ้น และแบบนี้ค่าสายตาจะสามารถหักลบกลบหนี้กับค่าสายตาสั้นเมื่ออดีต จนกลับมาเป็นสายตาปกติได้จริงรึเปล่า? Sanook Health เรามีคำตอบจาก ผศ.พญ.วรินทร จักรไพวงศ์ จักษุแพทย์จาก TRSC ศูนย์เลสิกนานาชาติ ที่จะมาไขข้อข้องใจเรื่องนี้ให้ถูกต้องกัน
ก่อนอื่นต้องเข้าใจก่อนว่า ปัญหาของสายตาที่ผิดปกติแต่ละประเภทเกิดจากอะไรบ้าง
- สายตาสั้น
เกิดจากกำลังการรวมแสงของตามากเกินไป อาจเกิดจากกระจกตาโค้งมากเกินไป หรือขนาดลูกตายาวเกินไป เมื่อมองวัตถุที่อยู่ไกล แสงรวมก่อนถึงจอประสาทตาทำให้มองเห็นวัตถุที่อยู่ไกลไม่ชัดเจน แต่สามารถมองใกล้ได้ดี
การแก้ไข - ใช้เลนส์เว้าช่วยลดกำลังการรวมแสงที่มีมากเกินไปเพื่อให้สามารถมองไกลได้ดี
- สายตายาวโดยกำเนิด (เกิดตั้งแต่กำเนิด)
เกิดจากกำลังการรวมแสงของตาน้อยเกินไป อาจเกิดจากกระจกตาแบนเกินไป หรือขนาดลูกตาสั้นไป แสงตกหลังจอประสาทตา ทำให้มองไม่ชัดทั้งใกล้ และไกล
การแก้ไข - ใช้เลนส์นูนเพิ่มกำลังการรวมแสงเพื่อให้สามารถมองเห็นได้ดี
- สายตาเอียง
เกิดจากกำลังการรวมแสงของตาในแนวต่างๆ ไม่เท่ากัน มักเกิดจากกระจกตาไม่กลม มักเกิดร่วมกับภาวะสายตาสั้น หรือยาวโดยกำเนิด ทำให้เห็นภาพซ้อน ผู้ที่มีสายตาสั้นร่วมกับสายตาเอียง จะยังคงมองใกล้ได้ดีกว่ามองไกล แต่ภาพที่เห็นจะไม่ชัดเจนแม้ว่าจะใกล้ก็ตาม
การแก้ไข - ใช้เลนส์ชนิดพิเศษเรียกว่า cylindrical lens เพื่อใช้ปรับกำลังการรวมแสงที่แตกต่างกันในแต่ละแนว ทั้งระยะใกล้ และไกล
- สายตายาวตามอายุ (เกิดตามวัยที่มากขึ้น)
เริ่มพบได้ในอายุเฉลี่ยตั้งแต่ 40 ปีขึ้นไป เกิดจากความเสื่อมของกล้ามเนื้อตาที่ใช้ในการมองใกล้ ซึ่งต่างจากสายตายาวโดยกำเนิดตรงที่ สายตายาวตามอายุจะมีปัญหาในการมองใกล้เท่านั้น ส่วนสายตายาวโดยกำเนิดจะมีปัญหาทั้งการมองทั้งใกล้ และไกล ฉะนั้นผู้ที่มีสายตายาวโดยกำเนิด จำเป็นต้องใช้แว่นเพื่อใช้มองทั้งใกล้ และไกล ส่วนผู้ที่มีสายตายาวตามอายุ ใส่แว่นเฉพาะเมื่อต้องใช้สายตาในการมองใกล้เท่านั้น
เห็นได้ว่าปัจจัยที่ทำให้เกิดภาวะสายตาผิดปกติ จะแตกต่างกันตามลักษณะทางกายภาพของแต่ละบุคคล ดังนั้นสรุปได้ว่า สายตาสั้น สายตายาวโดยกำเนิด สายตาเอียง เกิดจากความผิดปกติทางกายภาพของกระจกตา และความยาวของลูกตา แต่สายตายาวตามอายุเกิดจากความเสื่อมของกล้ามเนื้อตาที่เกิดขึ้นตามวัยที่มากขึ้น ฉะนั้นความเข้าใจว่า หากมีค่าสายตาสั้น เมื่ออายุมากขึ้นสายตาจะกลับมาปกติ หรือสามารถมาทดแทนกันได้นั้น บอกเลยว่าไม่จริง
แล้วถ้าหากคนสายตาสั้น เมื่ออายุมากขึ้นสายตาจะเป็นยังไง?
มีโอกาสที่คนๆ นี้จะมีทั้งค่าสายตาสั้น และยาวตามอายุร่วมด้วย ผู้ที่มีสองภาวะสายตา คือ สายตาสั้น ร่วมกับสายตายาวตามอายุนั้น หากเป็นผู้ที่ใส่แว่น แก้ไขปัญหาสายตาสั้น เมื่อจะมองใกล้ ก็มักจะต้องถอดแว่นเพื่อมองใกล้ชัด หรืออาจจะใส่แว่นเลนส์ 2 ชั้น หรือแว่น Progressive เพื่อช่วยในการมองทั้งระยะไกล และมองใกล้ ส่วนผู้ที่ใส่คอนแทคเลนส์ ก็มักจะต้องใส่แว่นอ่านหนังสือซ้อนกับคอนแทคเลนส์ เพื่อช่วยในการอ่านหนังสือ หรือมองใกล้ชัดขึ้น
คำถามที่ตามมาคือ หากไม่อยากใส่แว่น หรือคอนแทคเลนส์ จะมีวิธีรักษาผู้ที่มีทั้งค่าสายตาสั้น และยาวตามอายุร่วมด้วย เพื่อให้เกิดความสะดวกสบายในการใช้ชีวิตประจำวันหรือไม่?
ในปัจจุบัน มีการรักษาที่เรียกว่า Refractive Surgery ที่เข้ามาแก้ไขปัญหาให้กับผู้ที่มีสองภาวะสายตาได้ โดยหนึ่งในทางเลือกของการรักษาคือ ทำให้เกิดภาวะ Monovision ซึ่งสามารถทำด้วยวิธี ReLEx , FemtoLASIK หรือ LASIK ก็ได้ หลักการคือ วิธีนี้จะแก้ไขสายตาในตาข้างเด่นเต็มที่ เพื่อทำให้มองไกลได้ดี ส่วนในตาข้างไม่เด่น จะมีการแก้ไขโดยตั้งใจให้เหลือภาวะสายตาสั้นไว้เล็กน้อย เพื่อใช้ประโยชน์ในการมองใกล้
สรุปง่ายๆ คือ ผู้ที่รักษาแล้วจะสามารถมองเห็นได้ทั้งใกล้ และไกล โดยลดการใช้แว่น หรือคอนแทคเลนส์ในชีวิตประจำวัน โดยวิธีนี้ผู้ที่จะเข้ารับการรักษาจะได้รับการตรวจประเมินสภาพตา โดยการจำลองการมองเห็นแบบ Monovision ด้วยการใส่แว่นแบบพิเศษ (Trial Frames) ซึ่งเป็นการจำลองการมองเห็นเสมือนกับการได้รับการรักษาแล้ว ว่าการมองเห็นดีหรือไม่ ก่อนจะตัดสินใจทำการรักษาจริง
ปัญหาเรื่องสายตาเกิดขึ้นได้กับทุกคน จึงเป็นเรื่องใกล้ตัวมากกว่าที่คิด หมั่นดูแล และสังเกตตัวเอง หากพบว่าสายตามีการเปลี่ยนแปลงจากเดิม ให้รีบปรึกษาแพทย์ หรือผู้เชี่ยวชาญ เพื่อได้รับการรักษาทันที และควรตรวจสุขภาพตาประจำปี โดยผู้ที่อายุ 40 ปีขึ้นไปควรตรวจ 1 ปี/ครั้ง และผู้ที่อายุต่ำกว่า 40 ปี ควรตรวจ 2 ปี / ครั้ง เพื่อท่านจะได้ใช้ชีวิตสนุกกับทุกไลฟ์สไตล์อย่างเต็มที่ไร้กังวลเรื่องสายตา