ไขความจริง : "Sagat" ตัวละครเกม Street Fighter มีต้นแบบมาจากนักมวยไทยที่มีตัวตนจริงหรือไม่?
“Street Fighter” คือหนึ่งในสุดยอดเกมต่อสู้จากญี่ปุ่น ที่โด่งดังไปทั่วโลกเป็นระยะเวลากว่า 30 ปี โดยมีตัวละครสัญชาติไทย โลดแล่นอยู่ในเกมนี้ด้วย
“Sagat Thailand” หรือ Sagatto (ซางัตโตะ) คือตัวละครที่เรากำลังพูดถึง...
Sagat จัดเป็นหนึ่งในตัวละครตั้งต้นของเกม Street Fighter ที่เริ่มวางจำหน่ายเมื่อปี ค.ศ. 1987 และในเวลาต่อมา Street Fighter กลายเป็นวิดิโอเกมที่ขายดีเป็นเทน้ำเทท่า จนถูกพัฒนาออกมาอีกถึง 8 ภาค รวมถึงต่อยอดเป็นเกมในแพลตฟอร์มอื่นๆอีกด้วย
อิทธิพลของเกม Street Fighter แพร่กระจายไปทั่วโลก ถึงขั้นมีการนำไปสร้างเป็นภาพยนตร์, การ์ตูนคอมมิก, มังงะ, อนิเมชั่น และการแสดงสด ฯลฯ
ด้วยความโด่งดังนี่เอง ทำให้ในยุคสมัยหนึ่งที่ ตู้เกมส์ ยังได้รับความนิยมจากเด็กไทย เกมยอดฮิตที่เด็กๆหลายๆคน เลือกหยิบเล่น คงหนีไม่พ้นเกมต่อสู้ Street Fighter ดังนั้นไม่ใช่แปลก หากคนไทยจะรู้จักและคุ้นเคยกับเกม Street Fighter เป็นอย่างดี
แต่ถึงกระนั้นเรื่องราวนอกจอเกมของ Sagat ตัวละครที่ถูกออกแบบคาแรกเตอร์ โดย Hiroshi Matsumoto (ฮิโรชิ มัตซึโมโตะ) ยังไม่ค่อยได้ถูกพูดถึงในวงกว้างมากนัก ในแง่ที่ว่า แท้จริงแล้ว Sagat ในเกมมีที่มาจาก อดีตนักมวยไทยผู้มีตัวตนอยู่จริงอย่าง “สกัด เพชรยินดี” หรือ สกัด พรทวี (Sakad Petchyindee) จริงหรือไม่?
เพราะ “สกัด” ในชีวิตจริง ไม่เคยได้รับค่าตัว ค่าลิขสิทธิ์ แม้แต่บาทเดียว รวมถึง การยืนยันจากค่ายเกม CAPCOM ว่าตัวละคร SAGAT มีต้นแบบมาจากอดีตนักมวยไทยเจ้าของฉายา “ราชาน็อกเร็ว”
เรื่องราวของสกัดในจอและนอกจอ จะเป็นอย่างไร รวมถึงข้อสันนิษฐานที่ว่า สกัด เพชรยินดี คือต้นแบบของตัวละครในเกม Street Fighter เชื่อถือได้มากแค่ไหน ?
ใคร คือ สกัด?
สำหรับแฟนหมัดมวยรุ่นใหม่ และคนทั่วไป สกัด พรทวี อาจไม่ใช่นักมวย ที่มีชื่อเสียงติดระดับท็อป หากเทียบกับ เขาทราย กาแล็คซี่, สามารถ พยัคฆ์อรุณ, สมรักษ์ คำสิงห์, ขาวผ่อง สิทธิชูชัย ฯ แต่หากถามคอมวยยุคเก่า เชื่อได้เลยว่าย่อมรู้จัก นักมวยผู้นี้เป็นอย่างดี
“วิรุฬห์ ผลพิมาย” คือชื่อจริงของ สกัด เพชรยินดี นักชกจากจังหวัดนครราชสีมา เริ่มเข้าสู่วงการหมัดมวยตั้งแต่อายุ 11 ขวบ จากการตระเวนชกตามต่างจังหวัด โดยเขามีศักดิ์เป็นหลานของ สุข ปราสาทหินพิมาย ตำนานนักชกมวยไทย
เวลาต่อมา วิรุฬห์ ได้เข้ามาอยู่ในค่ายพรทวี จ.นนทบุรี ตอนอายุ 16 ปี ก่อนจะเริ่มฉายแววความเป็น นักมวยฝีมือดี ในรุ่นแบนตั้มเวต ด้วยการกระชากเข็มขัดเส้นแรกที่เวทีราชดำเนิน
จากสไตล์การชกที่รวดเร็ว บวกกับพลังหมัดที่หนักหน่วง “สกัด พรทวี” จึงเอาชนะน็อกคู่แข่งได้คนแล้วคนเล่า จนเป็นที่มาของฉายา “ราชาน็อกเร็ว” และเคยทำสถิติน็อกคู่แข่งไวสุดด้วยเวลา 4 วินาที จนหาคู่ชกไม่ได้ในเมืองไทย
สกัด จึงเบนเข็มไปชกมวยสากลอาชีพ เขาชกเพียงแค่ 2 ไฟต์ ก็มีโอกาสได้ชิงเข็มขัดแชมเปียนโลก รุ่นซูเปอร์แบนตั้มเวต กับ วิลเฟรโด โกเมซ นักมวยชาวเปอร์โตริโก ผู้มีฉายา “ราชาน็อกเอาท์” จากสถิติ ชก 32 ไฟต์ น็อกคู่ต่อสู้ถึง 31 ครั้ง เสมอ 1 ไฟต์
การชกไฟต์สำคัญนี้ ถูกจัดขึ้นที่บ้านเกิด จ.นครราชสีมา แต่ช่วงก่อนถึงคู่ที่ทุกคนรอคอย ได้มีเหตุการณ์อัฒจันทร์ชั่วคราวถล่มลงมา เนื่องจากมีผู้ชมให้ความสนใจในแมตช์ชิงแชมป์โลกนี้มาก
จนทำให้ไฟต์ถูกเลื่อนเวลาออกไป ก่อนที่สุดท้าย สกัด โดนจับแพ้ในยกที่ 2 ชวดได้แชมป์โลกไปครองต่อหน้าแฟนหมัดมวยในบ้านเกิด และจากความผิดหวังในครั้งนั้นทำให้เจ้าตัว หวนกลับมาชกมวยไทยอีกครั้ง แล้วย้ายมาอยู่ค่าย เพชรยินดี
สกัด ได้ชกกับนักมวยไทย ระดับพระกาฬของยุคนั้นอีกครั้ง ซึ่งก็มีทั้งช่วงฟอร์มไม่ดี แพ้ 8 ไฟต์ติด และช่วงที่คืนฟอร์มชนะ 9 ไฟต์รวด แต่สุดท้าย ต้องเจอกับปัญหาเดิมๆ คือ ไม่มีคู่ชก จนต้องเพิ่มน้ำหนักไปต่อยข้ามรุ่นหลายปอนด์ และลดน้ำหนักลงมาในรุ่นที่เล็กกว่า
จากนั้นก็เริ่มหันไปชกคิกบ็อกซิ่งในต่างประเทศ ทั้งในออสเตรเลีย และ ญี่ปุ่น ก่อนตัดสินใจยุติอาชีพนักมวยในวัย 28 ปี พร้อมกับผันตัวมาเป็นเทรนเนอร์ปลุกปั้นนักชกญี่ปุ่นอยู่เป็นเวลาหลายปี
SAGAT THAILAND
สกัด เพชรยินดี จัดเป็นนักมวยไทยที่มีชื่อเสียงในญี่ปุ่น จากการชกคิกบ็อกซิง 300 กว่าไฟต์ พร้อมด้วยเอกลักษณ์ท่าร่ายรำมวยไทยที่สวยงาม รวมถึงสไตล์การชกที่ดุดัน รวดเร็ว และหมัดอัปเปอร์คัต ที่เล่นงานคู่แข่ง ได้ถูกอกถูกใจคนญี่ปุ่น แถมยังรักษาชื่อเสียงต่อเนื่อง จากการทำงานด้านเทรนเนอร์ฝึกสอนนักมวยญี่ปุ่นหลังเลิกชกมวย
ในปี 1987 ค่ายเกม CAPCOM ได้ทำการเปิดตัวเกมต่อสู้ Street Fighter ออกมาสู่สาธารณชนเป็นครั้งแรก โดยหนึ่งในสี่ตัวละครหลักของเรื่อง เป็นนักมวยสัญชาติไทยชื่อ “Sagat Thailand” (ซางัต ไทยแลนด์)
Sagat Thailand มีจุดเด่นในเรื่องของความแข็งแรง รูปร่างสูงใหญ่ เขามีส่วนสูงถึง 225 เซนติเมตร และน้ำหนัก 150 กิโลกรัม
ในเนื้อเรื่อง Sagat เป็นตัวละครที่มีปูมหลังมาจากประเทศไทย และได้เรียนรู้วิชามวยไทย เวลาต่อมาเขากลายเป็น นักมวยไทยที่เก่งสุด จนได้รับการขนานนามว่าเป็น จักรพรรดิแห่งมวยไทย (Emperor of Muay Thai)
แม้ต้องสูญเสียดวงตาข้างหนึ่ง (เป็นที่มาที่ Sagat ปิดดวงตา) ระหว่างการต่อสู้กับ Go Hibiki (โง ฮิบิกิ) แต่ในไฟต์นั้นเขาก็เล่นงาน Go จนถึงแก่ความตาย สร้างความแค้นให้กับ Dan (แดน) ลูกชายของ Go ที่หวังแก้แค้น Sagat ให้ได้ในสักวันหนึ่ง
โดยใน Street Fighter ภาคแรก Sagat ได้เข้าร่วมการแข่งขัน World Warrior Tournament ครั้งที่ 1 ไปดวลกับ Ryu (ริว) พระเอกของเรื่อง
ซึ่งการต่อสู้ในครั้งนี้ Sagat เล่นงาน Ryu จนล้มลงไป ด้วยน้ำใจนักกีฬา เขาจึงเดินเข้าไปช่วย Ryu แต่เขากลับโดน Ryu ที่ถูกด้านมืดครอบงำ ใช้ท่า Shoryuken จนกลายเป็น แผลเป็นยาวลึกที่หน้าอกของ Sagat ทำให้ Ryu พลิกสถานการณ์กลับมาชนะ พร้อมฝากรอยแค้นให้ Sagat
จากนั้น Sagat จึงตามแก้แค้น Ryu และเป็นฝ่ายเอาชนะได้ทุกครั้ง แต่ลึกๆแล้วเขารู้ดีว่า ที่ตัวเองสามารถชนะได้เป็นเพราะ Ryu อ่อนข้อให้ ต่อมา Sagat ได้เข้ามาเป็น สมาชิกหลักขององค์กรอาชญากรรมข้ามชาติ Shadaloo (ชาโดลู) ที่มีหัวหน้าใหญ่คือ Vega (เวก้า) โดย Sagat หวังจะตามล่าตัว Ryu เพื่อแก้แค้น
Sagat ได้พัฒนาท่า Tiger Blow มาเป็น Tiger Uppercut จนได้มาพบกับ Dan ลูกชาย Go Hibiki แต่ในการต่อสู้ครั้งนี้ Sagat ได้ยอมแพ้ให้กับ Dan เพื่อให้เขาได้แก้แค้นแทนพ่อของตัวเอง และตอนนี้เอง เขาถึงเริ่มได้เข้าใจเหตุผลที่ Ryu อ่อนข้อยอมให้เขาได้ชนะเพื่อแก้แค้น Sagat จึงนับถือในตัวของ Ryu และต่อสู้กันตามโชคชะตา หาใช่สู้กันเพื่อล้างแค้นไม่มีวันสิ้นสุดต่อไป
ส่วนในตัวเกม Sagat เป็นตัวบอสภาคแรก จากนั้นตัวละครนี้ ก็ได้รับการพัฒนาทางรูปลักษณ์ รวมถึงท่วงท่า จนถึงภาคล่าสุดปี 2018 นั่นทำให้ Sagat กลายเป็นตัวละครที่คอเกม Street Figther คุ้นเคยเป็นอย่างดี
และเมื่อมีการนำ Street Fighter ไปสร้่างเป็นภาพยนตร์ ในปี 1994 ตัวละครอย่าง Sagat ก็ได้ถูกนำไปอยู่บนจอฟิล์มด้วย โดยได้ Wes Studi นักแสดงชาวอเมริกัน มารับบทบาทดังกล่าว
ด้วยชื่อของตัวละคร สัญชาติ ศิลปะการต่อสู้ที่เลือกใช้ บวกกับจุดเด่นในเรื่องท่วงท่าลีลาการชก ที่คล้ายคลึงกัน ทำให้คนจำนวนหนึ่งเชื่อว่า ตัวละคร Sagat มีต้นแบบมาจาก สกัด เพชรยินดี อดีตนักมวยไทยที่ไปชกในญี่ปุ่นในห้วงเวลานั้น
แถมนักชกอย่าง สกัด ก็ยืนยันว่า เขาคือต้นแบบของตัวละคร Sagat เช่นกันกับใน CAPCOM FANDOM ก็ได้มีการระบุว่า มีความเป็นไปได้ว่า สกัด เพชรยินดี คือต้นแบบของตัวละคร Sagat
เงินค่าลิขสิทธิ์ที่ไม่เคยได้ และข้อถกเถียง
“ตอนแรกเราก็ไม่รู้ เพราะเขาไม่ได้บอกว่าเอาเราไปเป็นต้นแบบ แต่ตัวละครในเกมตอนแรกเริ่มเลยมีแค่ 4 ตัว ก็มีทั้งตัวละครจากประเทศจีน อเมริกาชื่อ M.Bison ก็คือ Mike Tyson (ไมค์ ไทสัน) ญี่ปุ่นก็ Ryu”
“แล้วตัวละครไทย เขาใช้ชื่อ Sagat Thailand ซึ่งนักมวยตอนนั้นประเทศไทย มีเราคนเดียวที่ชื่อ สกัด แม้จะปิดตาข้างหนึ่ง แต่ตอนนั้นก็มีช่วงหนึ่งที่เราไปต่อยที่อเมริกา ตาเราเสียต้องผ่าตัด ติดฟิล์มที่ตา มันก็คล้ายๆ เราอีก”
“ช่วงผมได้ชกที่ญี่ปุ่นอีก 2-3 ไฟต์ ชื่อเสียงโด่งดัง คนญี่ปุ่นใครๆก็รู้จัก ที่สำคัญ โปรโมเตอร์รายนี้ คือหุ้นส่วนใหญ่ ซึ่งต่อมาได้เป็น เจ้าของไอเดียผู้จัดทำเกม Street Fighter ของ CAPCOM แต่คุณเชื่อหรือไม่ ผมไม่เคยได้เงินหรือผลประโยชน์ใดๆจากตัวเกมนี้ แม้แต่เพียงบาทเดียว มีผู้หวังดี คนรอบข้างแนะนำให้ผมฟ้องผู้ผลิตเกมดังกล่าวด้วยซ้ำ" สกัด เปิดเผยเรื่องราวของตนเองผ่านเว็บไซต์ ข่าวสด และ ผู้จัดการ
ในช่วงเวลาที่เกม Street Fighter โด่งดัง และเขารู้ว่าตัวเองถูกนำไปเป็นต้นแบบคาแรกเตอร์ โดยไม่ได้ขออนุญาต สกัดใช้ชีวิตอยู่ที่ประเทศญี่ปุ่น แต่เนื่องจากเขาไม่สามารถหานายทุน นำเงินไปจ้างทนายได้ เพื่อดำเนินคดีกับผู้จัดทำเกม Street Fighter
สุดท้ายเขาจึงตัดสินใจไม่ฟ้องร้อง ทวงค่าลิขสิทธิ์ซึ่งเท่ากับเงินที่มีมูลค่าสูงถึง 100 ล้านเหรียญดอลลาร์สหรัฐ หากเขาชนะคดีความในครั้งนี้ ต่อมา สกัด เพชรยินดี ประสบปัญหาชีวิตและหลงผิดใช้เงินเกินตัว จนทำให้เงินที่เคยมีสะสมถึง 30 ล้านบาทเริ่มค่อยๆหายไป เช่นเดียวกับชื่อเสียง และข่าวคราวของเขา เงียบหายไปจากวงการหมัดมวยบ้านเรา
แม้ต่อมาเรื่องราวของ สกัด เพชรยินดี กับเกม Street Fighter จะมีการนำเสนอผ่านบทสัมภาษณ์ และรายการทีวี แต่ข้อถกเถียงถึงความเป็น Sagat ก็ยังถูกพูดถึงอยู่? ตราบใดที่ CAPCOM เลือกที่จะไม่อธิบายถึงต้นแบบของตัวละครนี้
ในส่วนของฝ่ายที่เห็นด้วยว่า สกัด เพชรยินดี คือต้นแบบของตัวละคร Sagat ให้เหตุผลว่า คำว่า Sagat นั้น มีความเป็นไปได้สูงที่มาจากชื่อของ สกัด (Sakad) แม้จะใช้ภาษาเขียนที่แตกต่างกัน แต่โดยปกติ หากทางเกมไม่ต้องการให้มีการฟ้องร้องชื่อในภายหลัง ก็มักต้องทำการดัดแปลงชื่อให้มีความใกล้เคียงกับต้นแบบ เช่นเดียวกับ M.Bison ที่คาแรกเตอร์ในเกมชัดเจนว่า ได้รับแรงบันดาลใจมาจาก Mike Tyson ยอดนักชกรุ่นเฮฟวีเวทในยุคนั้น
สิ่งที่ตามมาภายหลังจากเกม Street Figther เปิดตัวออกไปจนได้รับความนิยม การเขียนชื่อภาษาอังกฤษของสกัด เปลี่ยนจาก Sakad กลายเป็น Sagat ตามอิทธิพลของตัวละคร รวมไปถึง ยังมีการตั้งข้อสังเกตจากคอเกมที่ย้อนดูฟุตเทจการชกของ สกัด เพชรยินดี ในอดีตว่าท่าทางการชกมีความคล้ายคลึงกับ Sagat เป็นอย่างมาก จึงพอสรุปได้ว่า ผู้ออกแบบน่าจะยึด สกัด เพชรยินดี มาเป็นต้นแบบของตัวละคร Sagat เพียงแต่ไม่ได้บอกแจ้งกับ สกัด เพชรยินดี
แต่ฝ่ายที่ไม่เห็นด้วย มองว่าตัวละคร Sagat น่าจะได้รับแรงบันดาลใจมาจาก Reiban (เรบัน) จากการ์ตูนเรื่อง “Karate Baka Ichidai" (คาราเต บากะ อิชิได) เพราะด้วยรูปลักษณ์ภายนอกที่หัวโล้น ร่างกายสูงใหญ่ เก่งเรื่องมวยไทย แถมยังปิดตาข้างเดียวเหมือนกับ Sagat ไม่มีผิด จึงดูสมเหตุสมผลกว่า สกัด เพชรยินดี ที่ในเวลานั้นไปชกที่ญีปุ่น ไม่ได้หัวโล้น และรูปร่างสูงใหญ่เหมือนตัวละคร
แถมช่วงเวลาที่สกัดโด่งดังที่ญี่ปุ่น ก็ค่อนข้างใกล้เคียงกับช่วงที่เกม Street Fighter ปล่อยออกมา ดังนั้นผู้ออกแบบตัวละคร ไม่น่าจะดีไซน์ได้ทัน ซึ่งอาจเป็นเรื่องบังเอิญ หรือได้รับอิทธิพลมาจากแค่ชื่อของสกัดเท่านั้น จึงตั้งชื่อออกมาว่าเป็น Sagat เนื่องจากรูปร่าง หน้าตา ทรงผม ทุกอย่างตรงกันข้ามกับ สกัด เพชรยินดี ทั้งหมด
ไม่ว่าเรื่องราวของ สกัด เพชรยินดี กับตัวละคร Sagat จะถูกมองออกมาในมุมไหน ตีความกันอย่างไร? แต่อย่างน้อยที่สุด เกม Street Fighter ก็เป็นอีกหนึ่งเกมที่ทำให้คนทั่วโลกได้รู้จักศิลปะการต่อสู้ประจำชาติเราอย่าง มวยไทย มากขึ้น ผ่านตัวละครที่ชื่อ Sagat
ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะไม่มีทางเกิดขึ้นได้เลย หากในอดีตนักชกชาวไทยมากมายหลายชีวิตไม่ออกไปต่อสู้บนสังเวียนกำปั้นในต่างแดน
จนสร้างภาพจำ ที่ทำให้คนวาดมังงะ การ์ตูน ผู้ออกแบบเกม ได้รู้จัก “มวยไทย” “นักมวยไทย” และวัฒนธรรมไทย และนำเสนอมันออกมาสู่สายตาชาวโลก ผ่านช่องทางต่างๆ ตั้งแต่ในยุคที่มวยไทยยังชกอยู่จำกัดแค่ในประเทศ
... สิ่งนี่เองที่มีความหมายและคุณค่า มากกว่าจะมานั่งถกเถียงกันว่า ใครก็อปใคร ใครคือของแท้?
อัลบั้มภาพ 12 ภาพ