ใครเอ่ย? คือนักฟุตบอลเอเชียคนแรกที่ยิงประตูได้ในยุโรป

ทุกวันนี้ ฟุตบอลถือเป็นกีฬาที่ไร้พรมแดนอย่างแท้จริง เมื่อนักฟุตบอลจากทุกทวีปทั่วโลกสามารถไปเล่นยังที่ไหนก็ได้หากทีมนั้นต้องการตัว

แม้ก็จริงอีกเช่นกันที่กฎระเบียบต่างๆ ทำให้การย้ายสังกัดของนักเตะไม่อาจทำได้อย่างอิสระเหมือนการย้ายงานทั่วไป เพราะในบางประเทศก็ยังใช้โควต้านักเตะต่างชาติ หรือแม้กระทั่งเวิร์กเพอร์มิตอยู่ แต่กฎระเบียบที่ดูจะผ่อนคลายขึ้นกว่าแต่ก่อน ก็ถือเป็นประโยชน์สำหรับนักเตะ ที่หากฝีมือดีพอก็สามารถไปค้าแข้งที่ไหนก็ได้ รวมถึงในทวีปยุโรป ดินแดนศักดิ์สิทธิ์ในฝันของเหล่าพ่อค้าแข้ง

ซึ่งแน่นอนว่า นักเตะจากทวีปเอเชียก็ได้รับอานิสงส์ในประเด็นนี้ด้วยเช่นกัน

เมื่อเอเชียบุกยุโรป
หนึ่งในข้อครหาที่คนยุโรป หรือแม้แต่กระทั่งคนเอเชียด้วยกันมักจะพูดถึงอยู่เสมอเวลาพูดถึงนักเตะเอเชียก็คือ “นักเตะคนนี้ย้ายมาด้วยเหตุผลทางการตลาด”

ซึ่งจะว่าไปคำกล่าวดังกล่าวก็ดูสมเหตุสมผลอยู่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งตั้งแต่ยุค 90 เป็นต้นมา เมื่อการไปค้าแข้งในยุโรปของนักเตะหลายคน มักจะมีบริษัทใหญ่ในบ้านเกิดอยู่เบื้องหลัง ตัวอย่างชัดๆ ก็เช่น คาซูโยชิ มิอูระ “คิง คาซู” ของญี่ปุ่น ที่ได้อานิสงส์จาก เคนวูด บริษัทเครื่องเสียงชื่อดังที่ไปเป็นผู้สนับสนุนหลักของ เจนัว จนทำให้เขาได้เป็นนักเตะญี่ปุ่นคนแรกใน กัลโช่ เซเรีย อา ที่ว่ากันว่าเป็นลีกที่ดีที่สุดในโลกแห่งยุคนั้นเมื่อปี 1994

ทว่าเมื่อกาลเวลาหมุนไป ฟุตบอลจากทวีปต่างๆ เข้าถึงสายตาคนทั่วโลกมากขึ้น การซื้อตัวนักเตะจากเอเชียจึงไม่ได้มีแค่เพียงเหตุผลทางการตลาดแต่เพียงอย่างเดียวอีกต่อไป เมื่อผลงานในทวีปบ้านเกิดตลอดจนเกมทีมชาติได้พิสูจน์แล้วว่า นักเตะจากเอเชียก็มีของเหมือนกับทวีปอื่นๆ

ด้วยเหตุนี้ เราจึงได้เห็นพ่อค้าแข้งในทวีปแห่งความหลากหลายนี้ออกสู่โลกกว้าง โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับการมาลองของยังทวีปที่ว่ากันว่าเป็นศูนย์กลางของโลกลูกหนัง และสามารถจารึกประตูเป็นประวัติศาสตร์ให้กับตัวเอง ตลอดจนชาติบ้านเกิด และทวีปเอเชียมากมาย ไม่ว่าจะเป็น พาร์ค ชี ซอง กับ ซน ฮึง มิน จากเกาหลีใต้, ชินจิ คางาวะ กับ เคซึเกะ ฮอนดะ จากญี่ปุ่น, อาลี ดาอี และ เมห์ดี้ มาห์ดาวิเกีย จากอิหร่าน, ธีรศิลป์ แดงดา ของไทย และล่าสุดสดๆ ร้อนๆ กับ อู๋ เหล่ย ดาวยิงตัวท็อปของจีน ที่เพิ่งเปิดซิงประตูแรกในการค้าแข้งกับ เอสปันญ่อล ซึ่งถือเป็นดาวเตะแดนมังกรคนแรกที่สามารถยิงประตูได้ในลาลีกาอีกด้วย

ใครหนอคือคนแรก?
อย่างไรก็ตาม ชื่อที่เรากล่าวมานั้นเป็นนักเตะเอเชียในยุคล่าๆ ที่มาค้าแข้งในยุโรปทั้งสิ้น เพราะอันที่จริง ประวัติศาสตร์ของการที่นักเตะเอเชียมาค้าแข้งในยุโรปนั้นมีมาอย่างยาวนานมาก

สำหรับแฟนบอลเกาหลีใต้ พวกเขายังจำชื่อ ชา บุม กุน ได้ขึ้นใจ เพราะอดีตกุนซือทีมชาติเกาหลีใต้ชุดฟุตบอลโลก 1998 คือนักเตะจากแดนโสมขาวคนแรกที่ได้ไปค้าแข้งในยุโรปกับ ดาร์มสตัต ในศึกบุนเดสลีกาเมื่อปี 1978 ก่อนจะสร้างชื่อจากลูกยิงอันหนักหน่วงจนได้ฉายา “ชา บูม” และประสบความสำเร็จกับ ไอน์ทรัค แฟรงค์เฟิร์ต และ ไบเออร์ เลเวอร์คูเซ่น ในเวลาต่อมา

แต่เมื่อพูดถึงเรื่องนี้ แฟนบอลญี่ปุ่นก็จะขิงใส่ทันทีว่า ยาสุฮิโกะ โอคุเดระ ตำนานนักเตะของพวกเขา มาค้าแข้งที่ยุโรปก่อนหน้า ชา บุม กุน เสียอีก ซึ่งมันก็เป็นความจริงเสียด้วย เพราะโอคุเดระย้ายมาค้าแข้งในบุนเดสลีกาเมื่อปี 1977 ก่อนหน้า ชา เพียงปีเดียวเท่านั้น นี่คือนักเตะจากแดนอาทิตย์อุทัยคนแรกที่ค้าแข้งในลีกสูงสุด ไม่เพียงเท่านั้น เขายังเป็นส่วนหนึ่งของ โคโลญจน์ ชุดคว้าแชมป์บุนเดสลีกาฤดูกาล 1978 และเป็นนักเตะเอเชียคนแรกที่ยิงประตูได้ในศึกยูโรเปี้ยนคัพ (ยูฟ่า แชมเปี้ยนส์ลีก ในปัจจุบัน) ในฤดูกาลถัดมาอีกด้วย

อย่างไรก็ตาม แฟนบอลเชื้อสายจีนก็มีนักเตะของพวกเขาให้ได้อวดเช่นกัน เพราะ ชา บุม กุน กับ ยาสุฮิโกะ โอคุเดระ มาค้าแข้งในยุโรปเมื่อยุค 70 แต่ Cheung Chi Doy นักเตะชาวฮ่องกง คือแข้งเชื่อสายจีนคนแรกที่ได้ไปค้าแข้งในยุโรป แถมประเทศที่ไปเล่นนั้นยังเป็นอังกฤษเสียด้วย ซึ่งก็ไม่ใช่เรื่องแปลกแต่อย่างใด เมื่อในปี 1960 ที่เขาไปค้าแข้งนั้น ฮ่องกงยังอยู่ภายใต้การปกครองของอังกฤษอยู่ ถึงกระนั้น ช่วงเวลาแห่งความทรงจำก็มีเพียงแสนสั้น เมื่อเขาได้ลงเล่นให้ แบล็กพูล ยอดทีมในยุคดังกล่าวเพียง 2 นัดเท่านั้น แต่ก็ยังยิงได้ 1 ประตู

แต่หากจะถามว่า นักฟุตบอลเอเชียคนแรกที่มาค้าแข้งในยุโรปและสามารถทำประตูได้นั้นเป็นใคร คำตอบนั้นคงต้องย้อนกลับไปถึงทศวรรษที่ 1910 เลยทีเดียว ที่สำคัญก็คือ ชายผู้นั้นมีสัญชาติในภูมิภาคอาเซียนเสียด้วย

เขาคนนั้นก็คือ เปาลินโญ่ อัลคันทาร่า นักเตะลูกครึ่ง สเปน-ฟิลิปปินส์ ที่เกิดในประเทศฟิลิปปินส์เมื่อปี 1896 ก่อนจะย้ายมาที่สเปนเมื่ออายุเพียง 3 ขวบ และสร้างประวัติศาสตร์เป็นนักเตะ บาร์เซโลน่า อายุน้อยที่สุดที่สามารถยิงประตูได้ในเกมทางการ เมื่อเจ้าตัวซัดแฮททริกในเกมที่ทีมอาซูลกราน่าถล่ม คาตาล่า 9-0 ในศึกชิงแชมป์แคว้นกาตาลุนย่าเมื่อปี 1912 ขณะอายุเพียง 15 ปี 4 เดือน 18 วัน ... นี่คือสถิติที่ยังไม่มีใครสามารถทำลายได้จนถึงทุกวันนี้

และแม้เปาลินโญ่ต้องย้ายไปเล่นที่ฟิลิปปินส์บ้านเกิดในช่วงปี 1916-1918 ตามครอบครัวซึ่งย้ายกลับบ้านเกิด ซึ่งเป็นช่วงเดียวกับที่ติดทีมชาติฟิลิปปินส์อีกด้วย แต่ความผูกพันที่มีให้กับทีมเลือดหมู-น้ำเงิน ก็นำพาให้เขากลับมาเล่นให้กับสโมสรอีกครั้งระหว่างปี 1918-1927 ซึ่งตลอดกาลค้าแข้งทั้งสองช่วง เปาลินโญ่ได้นำความสำเร็จมาสู่ทีมมากมาย ทั้งแชมป์โคปาเดลเรย์ 5 สมัย, แชมป์แคว้นกาตาลุนย่า 10 สมัย

แต่เรื่องที่เขาสร้างตำนานจนสโมสรต้องบันทึกชื่อเขาไว้ในประวัติศาสตร์นั้นหนีไม่พ้นเรื่องการทำประตู เพราะ เปาลินโญ่ อัลคันทาร่า คือผู้ที่ถือครองสถิติการทำประตูสูงสุดตลอดกาลของทีมเจ้าบุญทุ่มไว้ที่ 369 ประตู ซึ่งอยู่ยงคงกระพันมาถึง 87 ปี ก่อนที่ ลิโอเนล เมสซี่ จะมาทำลายสถิติเมื่อปี 2014 นี้เอง