เรื่องตลกที่ออสเตรเลียน่าจะกังวล เมื่อจีนจะเช่าฐานทัพที่หมู่เกาะโซโลมอน

หมู่เกาะโซโลมอนเป็นประเทศในมหาสมุทรแปซิฟิกตอนใต้ ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของมหาสมุทรแปซิฟิก อยู่ห่างจากประเทศออสเตรเลียประมาณ 3,280 กิโลเมตรประกอบด้วยเกาะต่างๆ กว่า 990 เกาะ โดยมีเมืองโฮนิอาราเป็นเมืองหลวงตั้งอยู่บนเกาะกัวดัลคะแนล ซึ่งเป็นเกาะที่ใหญ่ที่สุด มีพื้นที่รวมกัน 28,000 ตารางกิโลเมตร มีประชากรประมาณ 700,000 คน

อังกฤษยึดครองหมู่เกาะโซโลมอนเป็นอาณานิคมตั้งแต่ พ.ศ. 2429 เนื่องจากหมู่เกาะโซโลมอนเป็นจุดยุทธศาสตร์เพราะเป็นที่พักระหว่างทางของการขนส่งสินค้าในมหาสมุทรแปซิฟิก

mtcurado / iStock by GettyImagesภาพถ่ายมุมมองทางอากาศเหนือกรุงโฮนีอารา ประเทศหมู่เกาะโซโลมอน

กองทัพญี่ปุ่นได้บุกเข้ายึดครองหมู่เกาะนี้ได้ในช่วงต้นของสงครามโลกครั้งที่ 2 แต่กองทัพของสหรัฐอเมริกาสามารถขับไล่ทหารญี่ปุ่นออกไปได้สำเร็จ หมู่เกาะโซโลมอนจึงกลับไปเป็นอาณานิคมของอังกฤษอีกภายหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 สิ้นสุดลง และได้รับเอกราช ในวันที่ 7 กรกฎาคม พ.ศ. 2521 หมู่เกาะโซโลมอนเผชิญกับความไม่สงบทางสังคมบ่อยครั้งในหลายพื้นที่ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา

ในเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2564 รัฐบาลออสเตรเลียต้องส่งเจ้าหน้าที่จากกองกำลังป้องกันตัวเองของออสเตรเลียในการช่วยระงับเหตุจลาจลที่ทำให้มีผู้เสียชีวิตในกรุงโฮนีอารา ซึ่งเกิดขึ้นหลังจากผู้ประท้วงบุกรัฐสภาเพื่อโค่นล้มนายมานาสเซห์ โซกาวาเร นายกรัฐมนตรี

อย่างไรก็ตามนายกรัฐมนตรีมานาสเซห์ โซกาวาเร ก็ไม่ไว้ใจออสเตรเลียนัก ประกอบกับประเทศหมู่เกาะโซโลมอนต้องการความช่วยเหลือทางเศรษฐกิจเป็นอย่างมากจึงหันไปทำความตกลงด้านความมั่นคงกับประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีนเมื่อเดือนเมษายนที่ผ่านมานี้เองซึ่งในข้อตกลงนั้นระบุว่า เรือรบของจีนจะได้รับอนุญาตให้เทียบท่าในหมู่เกาะโซโลมอนได้ และรัฐบาลจีนสามารถส่งกองกำลังความมั่นคง มาช่วยเหลือในการรักษาความสงบเรียบร้อยทางสังคมได้

THOMAS PETER / POOL / AFPนายมานาสเซห์ โซกาวาเร นายกรัฐมนตรีหมู่เกาะโซโลมอน (กลางซ้าย) และนายหลี่ เค่อเฉียง นายกรัฐมนตรีจีน (กลางขวา) เป็นสักขีพยานในพิธีลงนามสัญญาร่วมกันฉบับหนึ่ง เมื่อวันที่ 9 ต.ค. 2562 ที่มหาศาลาประชาชน ในกรุงปักกิ่ง ของจีน

การลงนามในข้อตกลงด้านความมั่นคงระหว่างสาธารณรัฐประชาชนจีนกับหมู่เกาะโซโลมอนครั้งนี้ ทำให้ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ และสหรัฐอเมริกา พากันวิตกกังวลเกี่ยวกับความมั่นคงในแปซิฟิกด้วยเกรงว่า สาธารณรัฐประชาชนจีนอาจจะพยายามสร้างฐานทัพเรือที่หมู่เกาะโซโลมอนในมหาสมุทรแปซิฟิก แม้ว่าหมู่เกาะโซโลมอนได้บอกปัดความพยายามขั้นสุดท้ายของออสเตรเลีย ซึ่งเป็นชาติผู้บริจาคเงินรายใหญ่ที่สุดให้หมู่เกาะโซโลมอน ที่จะยับยั้งการลงนามในข้อตกลงนี้

นายกรัฐมนตรี มานัสเซห์ โซกาวาเร ของหมู่เกาะโซโลมอนอ้างว่า ข้อตกลงนี้จะไม่บ่อนทำลายสันติภาพและความกลมเกลียวในภูมิภาค

ครับ! แต่เรื่องตลกที่ออสเตรเลียจะกังวลว่าสาธารณรัฐประชาชนจีนจะมาเช่าฐานทัพที่หมู่เกาะโซโลมอน ก็คือ บริษัท แลนด์บริจด์ กรุ๊ป ของจีนได้เช่าท่าเรือดาร์วินของดินแดนเขตเหนือ (Northern Territory) ประเทศออสเตรเลียเป็นเวลา 99 ปี (เหมือนอังกฤษเคยเช่าดินแดนจีนเพื่อขยายเขตฮ่องกงในอดีตนั่นแหละ)

เรื่องนี้เป็นผลจากความขัดแย้งภายในประเทศออสเตรเลียเองระหว่างรัฐบาลกลางที่กรุงแคนเบอร์รากับรัฐบาลของดินแดนเขตเหนือ ซึ่งยังไม่ได้เป็นมลรัฐเหมือนมลรัฐรัฐต่างๆ ดังนั้นจึงยังต้องของบประมาณเพิ่มเติมจากรัฐบาลกลางอยู่ และรัฐบาลของดินแดนเขตเหนือได้ของบประมาณเพื่อซ่อมบำรุงและขยายท่าเรือไปยังรัฐบาลกลางถึง 14 ครั้ง แต่ถูกปฏิเสธจึงจัดการประมูลการเช่าท่าเรือเองใน พ.ศ. 2558

บริษัทของจีนชนะการประมูลการเช่าท่าเรือ 99 ปีไปด้วยเงิน 506 ล้านเหรียญสหรัฐ ซึ่งเป็นชัยชนะอย่างไม่คาดฝันของจีนในเชิงภูมิรัฐศาสตร์เลยทีเดียว กว่าออสเตรเลียจะให้จีนออกจากท่าเรือดาร์วินในดินแดนของออสเตรเลียเองได้ก็ต้องคอยถึง พ.ศ. 2657 ก็อีกตั้ง 92 ปีเชียวนะครับ