เชื่อว่าทุกคนคงรู้จัก "ดอกพุทธรักษา" ดอกไม้ที่มีกลีบดอกบางหลากสี แต่สำหรับดอกพุทธรักษาสีเหลืองนั้นมีความโดดเด่นมากกว่าดอกพุทธรักษาสีอื่น เนื่องจากเป็นสัญลักษณ์ของ "วันพ่อแห่งชาติ" แต่ทราบกันหรือไม่ว่า เพราะสาเหตุใดดอกพุทธรักษาจึงถูกใช้เป็นสัญลักษณ์แห่งวันสำคัญนี้

Sanook! Home จึงได้รวบรวมเรื่องราวเกี่ยวกับดอกพุทธรักษามาเพื่อให้ทุกคนได้รับทราบถึงความน่าสนใจของดอกไม้กลีบบางๆ ดอกนี้ว่า แท้จริงแล้ว ดอกพุทธรักษานั้นยังมีสรรพคุณและคุณค่ามากมายแบบที่เรายังไม่เคยรับรู้มาก่อน

ดอกไม้สีเหลือง ดอกไม้ของพ่อ ตั้งแต่มีการกำหนดให้วันที่ 5 ธันวาคม ของทุกปีเป็นวันพ่อแห่งชาติ ก็ได้มีการกำหนดให้ดอกพุทธรักษาสีเหลืองเป็นดอกไม้สัญลักษณ์ประจำวันพ่อ นั่นเป็นเพราะคำว่า"พุทธรักษา" เป็นคำมงคล หมายถึงพระพุทธเจ้าทรงปกป้องคุ้มครองให้มีแต่ความสงบสุขร่มเย็น นอกจากนั้น สีเหลือง ยังเป็นสีประจำวันพระราชสมภพขององค์พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวฯ การมอบดอกพุทธรักษาให้กับพ่อจึงเหมือนการมอบความรักและเคารพบูชาพ่อ ด้วยเหตุนี้ดอกพุทธรักษาจึงเป็นดอกไม้สัญลักษณ์ที่สำคัญประจำวันพ่อ

ดอกไม้ในตำนาน ดอกพุทธรักษามีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Canna indica ถูกพบครั้งแรกในหมู่เกาะเวสอินดี้และแถบอเมริกาใต้ พบได้ทั้งในที่ลุ่มและที่ดอนในเขตต่าง ๆ ซึ่งถูกนำมาพัฒนาเป็นไม้ประดับ และขยายพันธุ์ให้ดีขึ้นโดยชาวยุโรป และเมื่อสักประมาณกว่าร้อยปีก่อนดอกพุทธรักษาเป็นดอกไม้ที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก

โดยนำไปปลูกเพื่อตกแต่งสวน แต่ต่อมาก็ถูกลดความนิยมลง จนกระทั่งได้รับความนิยมนำกลับมาใช้ตกแต่งสวนอีกครั้ง นั่นเป็นเพราะลักษณะช่อดอกที่สวยงามและสีสันที่สดสวย

ดอกไม้งาม นามไพเราะ ดอกพุทธรักษามีชื่อภาษาไทยว่า "พุทธศร" และ "บัวละวงศ์" ซึ่งหาหลักฐานไม่ได้ว่าใครเป็นผู้ตั้ง แต่ถือว่าเป็นชื่อที่ไพเราะเหมาะสมกับวัฒนธรรมและพุทธศาสนาประจำชาติของเรา

สวยได้ ไม่ต้องดูแล พุทธรักษาเป็นไม้ที่หาเลี้ยงตัวเองได้ โดยไม่ต้องการการดูแลเอาใจใส่ จะปลูกในที่น้ำท่วมหรือแห้งแล้งก็ได้ เพียงแต่ถ้านำไปปลูกไว้ในที่แห้งแล้ง ต้นของมันก็จะเล็กและดูเหมือนไม่สมบูรณ์
เท่ากับต้นที่ปลูกในพื้นที่แฉะ ดังนั้นเราจึงมักได้เห็นดงต้นพุทธรักษาถูกปลูกไว้ตามพื้นที่รกร้างเพื่อช่วยปิดบังพื้นที่ไม่สวยงามที่อยู่เบื้องหลัง

สรรพคุณทางยา ในบ้านเรานิยมนำหัวพุทธรักษามาต้มรับประทานเพื่อบำรุงปอด แก้อาเจียนหรือไอเป็นเลือด หรือบางครั้งเราก็นำดอกของมันมาห้ามเลือด รักษาแผลที่มีหนอง

การขยายพันธุ์ การขยายพันธุ์ทำได้ 2 วิธีนั้นคือการเพาะเมล็ด หรือแยกหน่อ การขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ดนั้นช้ามาก เนื่องจากต้องรอให้กล้างอก ส่วนการขยายพันธุ์ด้วยหน่อนั้นง่ายมาก เพียงแค่ตัดเง่าให้ติดหน่อที่มีลำต้นสูงเล็กน้อย

บางชนิดสามารถนำไปปลูกลงดินได้เลย แต่บางชนิดอาจต้องนำไปเพาะชำในกระบะทรายก่อนถึงจะนำไปปลูกลงดินอีกครั้งหนึ่ง

การบำรุงรักษา หลังจากปลูกได้ 2 อาทิตย์ให้ใส่ปุ๋ยผสมชนิดเม็ดรอบโคนต้น โดยให้ห่างจากโคนต้นประมาณ 4-6 นิ้ว แล้วรดน้ำให้ปุ๋ยละลาย แต่ต้องระวังไม่ให้ปุ๋ยถูกโคนต้นหรือถูกใบเพราะจะทำให้ใบเน่า

นอกจากนี้ในด้านของความเชื่อ คนไทยโบราณเชื่อว่า หากบ้านใดปลูกต้นพุทธรักษาไว้เป็นต้นไม้ประจำบ้าน จะช่วยปกป้องคุ้มครองไม่ให้มีเหตุร้ายกับบ้านและผู้อยู่อาศัย เพราะพุทธรักษาเป็นพรรณไม้มงคลที่เชื่อกันว่ามีพระเจ้าคุ้มครองรักษาให้มีแต่ความสงบสุข และหากคิดจะปลูกต้นไม้ชนิดนี้ควรปลูกไว้ทางทิศตะวันตกของบ้าน และควรปลูกในวันพุธ

ดอกพุทธรักษา ดอกไม้มากคุณค่า และสวยงาม เหมาะสำหรับการนำไปปลูกประดับภายในบ้านเป็นอย่างยิ่ง

ภาพจาก www.istockphoto.com

และ www.pinterest.com

อัลบั้มภาพ "พุทธรักษา" ดอกไม้ของพ่อ มากคุณค่า ภาพที่ 4 / 6

"พุทธรักษา" ดอกไม้ของพ่อ มากคุณค่า