แม้ปากคลองตลาดจะกลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้งหลังสถานการณ์โรคระบาด แต่ไม่น่าเชื่อว่าคำถามหนึ่งที่บรรดาพ่อค้าแม่ค้าชาวปากคลองฯ ได้ยินจากนักท่องเที่ยวต่างชาติอยู่เสมอก็คือ “ตลาดดอกไม้อยู่ที่ไหน” และนั่นทำให้นักสร้างสรรค์นำโดย คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร อยากจะ Pop Up ป่าวประกาศให้นักท่องเที่ยวทั้งชาวต่างชาติและคนรุ่นใหม่ๆ ได้รู้ว่า “ตลาดดอกไม้ที่เก่าแก่ที่สุดแห่งหนึ่งของไทยอยู่ตรงนี้”…และโปรเจ็กต์ ปากคลอง Pop Up ที่ว่าก็กำลังเกิดขึ้นแล้วใน เทศกาลงานออกแบบกรุงเทพฯ หรือ Bangkok Design Week 2023 ซึ่งจัดขึ้นระหว่างวันที่ 4-12 กุมภาพันธ์ 2566 โดยและมีย่าน ปากคลองตลาด เป็นย่านสร้างสรรค์น้องใหม่ จัดแสดงงานดีไซน์กระจายตัวรอบๆ ปากคลองตลาดและมีเพิ่มเติมด้วยเพื่อนบ้านท่าเตียนรวมแล้ว 16 โปรแกรม

pakklong3 ผลงานของ 27 June Studio

pakklong11 ผลงานของ ผกา สตูดิโอ

“ขึ้นชื่อว่าตลาดดอกไม้ หลายคนอาจจะคาดหวังที่จะได้เห็นงานประเภทถมดอกไม้สดอลังการ แต่งานออกแบบครั้งนี้เราตั้งใจจะไม่สร้างขยะหลังการจัดแสดงงานศิลปะจบลง ซึ่งดอกไม้สดอายุสั้นและจะต้องใช้เป็นจำนวนมาก และอีกข้อที่สำคัญของคีย์ในงานี้คือ เราอยากจะเปิดมุมมองใหม่ๆ ให้กับการใช้งานดอกไม้ในงานสร้างสรรค์ประเภทต่างๆ ที่ไม่จำกัดว่าจะเป็นดอกไม้สดเพียงเท่านั้น แม้แต่ใบไม้แห้ง ต้นไม้ ดอกไม้กระดาษ งานภาพถ่าย หรือดอกไม้ดิจิทัลก็สามารถสร้างความ Pop Up ความมีชีวิตชีวาให้งานดีไซน์ได้”

pakklong6 นิทรรศการแมวปากคลองที่ Farm to table

pakklong9 ผลงาน นักศึกษาชั้นปีที่ 2 วิชาสถาปัตยกรรมชุมชน คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร

ผศ. ดร.สุพิชชา โตวิวิชญ์ อาจารย์ประจำคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร ให้มุมมองของงานดีไซน์ดอกไม้ที่เกิดขึ้นใน ปากคลอง Pop Up ซึ่งงานนี้มีทั้งดีไซน์เนอร์มืออาชีพ นักศึกษา ช่างภาพผู้มีสถานะเป็นพ่อค้าชาวปากคลอง รวมทั้งร้านค้า คาเฟ่ย่านปากคลองเข้ามาร่วมสร้างสรรค์ อย่าง Farm to table ก็มีไอศกรีมแรงบันดาลใจจากดอกไม้ออกมาเสิร์ฟเป็นเมนูพิเศษในช่วงนี้ พร้อมทั้งนิทรรศการแมวปากคลองที่หน้าร้าน ส่วนตรอกดอกไม้เหนือก็ติดโคมไฟล้านนาบอกประวัติศาสตร์ของตรอกที่พ่อค้าแม่ค้าพูดจาภาษาเหนือกันแทบทุกร้าน หรืออย่างร้านดอกไม้ทั่วไปก็จัดซุ้มดอกไม้ ตกแต่งหน้าร้านให้ได้ถ่ายรูปในช่วงนี้กันด้วย ส่วนใครที่ยังไม่แน่ใจว่า ปากคลอง Pop Up จะเริ่มฮ็อปจุดไหนดี Sarakadee Lite ปักหมุดชิ้นงานไฮไลต์ห้ามพลาดรวมไว้ตรงนี้แล้ว

pakklong4
01 Interactive Flower Experience

ศิลปิน : 27 June Studio

พิกัด : ใต้สะพานพระปกเกล้าฯ และด้านหน้าไปรษนียาคาร

27 June Studio ไม่ได้มาเล่นๆ แต่มาพร้อมกับ 2 ชิ้นงานแสงสีที่ว่าด้วยดอกไม้ ชิ้นแรกเป็นการนำแสงสีมาสร้างถนนสายดอกไม้ที่ทางศิลปินใช้เทคโนโลยี AR เข้ามาสร้างปฏิสัมพันธ์กับผู้ชม ยิ่งเดินดอกไม้ก็จะยิ่งผลิบาน ตรงกันข้ามยิ่งถ้าเรายืนอยู่ยิ่งๆ ไม่ขยับย่างก้าว ถนนดอกไม้สายนี้ก็จะเหี่ยวเฉาและถูกเก็บไว้ในความมืด อีกชิ้นคืองาน Projection Mapping ด้านหน้าไปรษนียาคาร ฉายดอกไม้ขนาดใหญ่ทาบลงไปบนผนังอาคาร แต่ความพิเศษคือ ดอกไม้เหล่านี้จะขึ้นไปได้ ผู้ชมต้องมาร่วมกันวาด และดอกไม้ทุกดอกที่วาดเสร็จแล้วก็จะขึ้นไปเฉิดฉายบนผนังอาคารทันที

pakklong
02 Tango Trio | Pop-up Blossom: Flower-Inspired Installation

ศิลปิน : ผกา สตูดิโอ

พิกัด : 3 จุดคือ แยกถนนจักรเพชรตัดกับถนนบ้านหม้อ, ชั้น 1 กลางตลาดยอดพิมาน, พื้นที่ใต้สะพานพระปกเกล้า ข้างไปรสนียาคาร

เอ่ยถึง ผกา สตูดิโอ บอกได้เลยว่าไม่ผิดหวังกับการดีไซน์และตีความงานดอกไม้ในมุมใหม่อยู่เสมอ และครั้งนี้ ผกา สตูดิโอ เลือกที่จะใช้ใบไม้สด ใบไม้แห้ง ต้นไม้ วัสดุอุตสาหกรรม และวัสดุที่ใช้ในงานดอกไม้ทำสร้างเป็นชิ้นงานศิลปะจัดวาง โดยหัวมุมถนนบริเวณแยกถนนจักรเพชรตัดกับถนนบ้านหม้อใช้เป็นใบไม้กิ่งไม้แห้งโทนสีเขียวหม่นไปจนถึงน้ำตาลมาจัดเป็นพุ่มไม้ที่แซมด้วยดอกไม้ไหวสีเงิน ส่วนที่ใต้สะพานพระปกเกล้าฯ เป็นการใช้ใบไม้โทนสีเขียวและใบตองที่ดูเหมือนตั้งกลางแดดจนสีเขียวซีดจางมาจัดวางในพื้นที่ว่างข้างทางที่หลายคนอาจไม่เคยสนใจว่าสักวันพื้นที่นี้อาจจะมีประโยชน์ และอีกชิ้นถือเป็นงานฟินาเล่ของโปรแกรมนี้ จัดแสดงอยู่กลางตลาดดอกไม้ที่มีทั้งความแฉะ ความเลอะเทอะ มีทั้งรถเข็นดอกไม้ผ่าน โดยศิลปินเลือกยกชิ้นงานซึ่งเป็นต้นกล้วยทั้งต้นขึ้นไปไว้บนเพดาน ใส่ดีเทลพวงมาลัยแบบไทยๆ เข้าไป มีเครือกล้วย ใบกล้วย มาครบมาก จัดวางคู่กับสเตนเลสวาวแสงที่สะท้อนภาพชาวตลาดขึ้นมาด้านบน

pakklong12
03 Electronic Floral

ศิลปิน : XD49

พิกัด : ชั้นลอยตลาดปากคลองฯ

ผลงานชิ้นนี้อาจจะหายากนิดเพราะต้องเดินผ่านกลางตัวตลาดดอกไม้เข้ามาและเดินขึ้นบันไดไปที่ชั้นลอย โดยงานชิ้นนี้ได้รวบรวมดอกไม้กว่า 50 ชนิดในปากคลองตลาด มาเปลี่ยนเป็นดอกไม้อิเล็กทรอนิคใส่ในกล่องไฟสีขาวที่รอผู้ชมเข้ามาร่วมกันโปรยดอกไม้ ยิ่งโปรยมากดอกไม้ก็จะยิ่งบาน เปรียบได้กับผู้จับจ่ายคนรุ่นใหม่ที่เป็นส่วนสำคัญที่จะทำให้ปากคลองตลาดแห่งนี้กลับมามีชีวิตชีวาอีกครั้ง

pakklong7
04 Pop-up Blossom: PakKhlong-Inspired Installation

ศิลปิน : นักศึกษาชั้นปีที่ 2 วิชาสถาปัตยกรรมชุมชน คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร

พิกัด : ถนนด้านข้างโรงเรียนราชินี

เป็นอีกชิ้นงานที่แสดงให้เห็นถึงศักยภาพการออกแบบของน้องๆ นักศึกษารุ่นใหม่ได้ดีมากสำหรับ Pop-up Blossom: PakKhlong-Inspired Installation ซึ่งจัดเรียงอยู่บนถนนด้านข้างโรงเรียนราชินี มีทั้งหมด 6 ชิ้นงานออกแบบที่ดึงเรื่องราวในชุมชนมาถ่ายทอด เช่น ร่มแม่ค้าแบบไทยๆ ที่นำมาจัดแสงเป็นแสงหิ่งห้อยดวงน้อยๆ ที่เป็นดั่งชีวิตสร้างความสว่างให้ตลาด หรือการใช้ดอกดาวเรืองที่เป็นเหมือนดอกไม้ประจำตลาดปากคลองมาจับคู่กับแสงสีม่วงกลายเป็นงานจัดวางชิ้นใหม่ที่แค่เห็นสีของดาวเรืองก็นึกถึงตลาดปากคลองฯ แล้ว

pakklong5
05 Street Photo Exhibition: Human Craft Market

ศิลปิน : นุ้ย-ศศมน รัตนาลังการ

พิกัด : ริมทางเดินถนนจักรเพชร

นุ้ย-ศศมน รัตนาลังการ คือช่างภาพผู้ริเริ่มโปรเจ็กต์ #ตามหามนุษย์ปากคลอง และเป็นหนึ่งในทีมที่ร่วมก่อตั้งเพจ Humans of Flower Market : มนุษย์ปากคลองฯ นุ้ยเป็นคนที่เดินซอกแซกถ่ายรูปและเก็บข้อมูลเกี่ยวกับชาวปากคลองตั้งแต่พ่อค้า แม่ค้า ไปจนถึงหมา แมว ประจำตลาดปากคลองฯ ไว้ตั้งแต่ พ.ศ.2559 ซึ่งเป็นปีที่ทางกรุงเทพมหานครมีการจัดระเบียบทางเท้าในย่านปากคลองตลาด ดังนั้นหากอยากรู้จักวิถีชีวิตของมนุษย์ชาวปากคลองตลาดให้ลึกซึ้งยิ่งขึ้น นิทรรศการภาพถ่ายริมทางนี้สามารถบอกเล่าได้ชัดเจนมาก

pakklong10
06 Pause / Continue : Street Photo Exhibition from the Insider

ศิลปิน : ก๊อปแก๊ป-สุเมธ บุญส่ง

พิกัด : ฟุตบาท ริมถนนจักรเพชร หน้าธนาคารกรุงไทย

ในบรรดามนุษย์ปากคลองฯ ชื่อของ “ก๊อปแก๊ป-สุเมธ บุญส่ง” เป็นทั้งพ่อค้าขายกุหลาบและเป็นช่างภาพประจำที่รับทั้งถ่ายภาพงานบวช งานแต่ง งานรับปริญญาประจำย่านปากคลองฯ ดังนั้นถ้าจะมีการเปลี่ยนแปลงสักอย่างเกิดขึ้นที่ปากคลองตลาด ก๊อปแก๊ปคือคนแรกที่จะเข้าไปบันทึกเหตุการณ์ และในช่วงวิกฤติโควิด นับเป็นครั้งแรกที่ ปากคลองตลาด ซึ่งเป็นย่านที่ไม่เคยหลับไหล หรือหยุดนิ่ง ได้ถูกปิดตัวลงชั่วขณะ ภาพความว่างเปล่าที่ไม่คุ้นตา ทำให้สุเมธ อดไม่ได้ที่จะถ่ายภาพเก็บเอาไว้และนำออกมาจัดแสดงให้ชมกันริมถนนกันไปเลย

Fact File

ติดตามกิจกรรมทั้งหมดของ ปากคลอง Pop Up ได้ที่ http://bit.ly/3leAQ4d
เทศกาลงานออกแบบกรุงเทพฯ หรือ Bangkok Design Week 2023 จัดขึ้นระหว่างวันที่ 4-12 กุมภาพันธ์ 2566 ติดตามรายละเอียดได้ที่ www.bangkokdesignweek.com/bkkdw2023

อัลบั้มภาพ ไฮไลต์ ปากคลอง Pop Up ให้งานดีไซน์เติมชีวิตตลาดดอกไม้ ปากคลองตลาด ภาพที่ 3 / 10

ไฮไลต์ ปากคลอง Pop Up ให้งานดีไซน์เติมชีวิตตลาดดอกไม้ ปากคลองตลาด