อุทยานเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี

ภายในซอยข้างวัดอนงคาราม หรือซอยสมเด็จเจ้าพระยา 3 เขตคลองสาน ฝั่งธนบุรีย่านที่อยู่อาศัยเก่าแก่ของคนบางกอกตั้งแต่สมัยปลายกรุงศรีอยุธยา ซึ่งต่อมาถูกใช้เป็นถิ่นพำนักของเชื้อสายตระกูลบุนนาค เป็นขุนนางเรืองอำนาจในสมัยรัตนโกสินทร์ และในปัจจุบันยังเป็นชุมชนที่มีความหลากหลายทางวัฒนธรรมระหว่างคนไทยเชื้อสายลาวและเขมรที่บรรพบุรุษอพยพเข้ามาตั้งรกรากตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ ๓

สิ่งหนึ่งที่สร้างความประทับใจให้เราได้คือความร่มเย็นของหมู่แมกไม้และร่องรอยความเก่าแก่ของหมู่อาคารสถานที่รวมกันขึ้นเป็น อุทยานเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี  สืบเนื่องจากพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวที่จะทรงอนุรักษ์อาคารเก่าในย่านนิวาสสถานเดิมของสมเด็จพระบรมราชชนนีเมื่อครั้งยังทรงพระเยาว์

จึงโปรดฯให้มีการสำรวจจนพบว่าอาคารที่เคยเป็นบ้าน ที่ประทับเมื่อยังทรงพระเยาว์ของสมเด็จย่านั้นหมดสิ้นไปแล้ว หากยังโชคดีที่บริเวณใกล้เคียงยังคงเหลือกลุ่มอาคารโบราณที่มีลักษณะคล้ายบ้านของสมเด็จย่า

ซึ่งเป็นสมบัติของคุณแดงและคุณเล็ก นานา ที่ทั้งสองท่านพร้อมใจน้อมเกล้าฯถวาย จึงโปรดฯให้ปรับปรุงและจัดสร้างเป็นอุทยานเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ขึ้นตั้งแต่ปี 2536 ภายในจัดแบ่งออกเป็น2 ส่วนใหญ่ๆ คือ

บริเวณสวนพักผ่อนทั่วไป ตั้งอยู่ทางด้านหน้า จัดเป็นสวนสาธารณะระดับชุมชนที่แวดล้อมด้วยพันธุ์ไม้หลากชนิด โดยเฉพาะพันธุ์ไม้หอม อาทิ ชำาด พุด จีบ ปีบ ลั่นทม ฯลฯ และไม้ใหญ่ทั้ง 4 ชนิด คือ โพ ไทร ไกร และกร่าง

ทางด้านทิศตะวันออกของสวนประดิษฐานพระราชานุสาวรีย์สมเด็จพระศรีนครินทรา บรมราชชนนี หล่อด้วยโลหะ ประทับนั่งในพระอิริยาบถทรงพระสำราญ เนินดินที่ประดิษฐานพระราชานุสาวรีย์เป็นดินที่นำมาจากทุกที่ที่เคยเสด็จไปเยี่ยมราษฎร ทั่วประเทศ

  บริเวณอนุรักษ์ เป็นส่วนที่ประกอบไปด้วยอาคารเก่าแก่ที่เคยเป็นเรือนบริวารในบ้านของเจ้าพระยาศรีพิพัฒน์รัตนราชโกษาธิบดี(แพ บุนนาค) อธิบดีกรมพระคลังสินค้าในสมัยรัชกาลที่ 5 ซึ่งปัจจุบันในส่วนที่เป็นเรือนครัวใช้เป็นอาคารศูนย์ศิลป์ศรีพิพัฒน์(แพ บุนนาค) นอกจากนี้ยังมีแผ่นหินทรายสีเขียวขนาด 8เมตร สูง 1.80 เมตร หนา 9 เซนติเมตร หนักประมาณ 32 ตัน แกะสลักภาพพระราชประวัติและพระราชกรณียกิจของสมเด็จย่า

  นอกจากนี้ยังมีอาคารพิพิธภัณฑ์ 2 หลัง จัดแสดงนิทรรศการพระราชประวัติและพระราชกรณียกิจ และมีอาคารจำลองบ้านที่เคยประทับอยู่เมื่อยังทรงพระเยาว์โดยยึดตามแบบที่ปรากฏในหนังสือ แม่เล่าให้ฟัง พระนิพนธ์ในสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์(พระพี่นางฯ)

  ทรงบรรยายความตอนหนึ่งเกี่ยวกับบ้านเดิมของสมเด็จย่าว่า เมื่อจำความได้แม่ก็อยู่ที่ธนบุรีแล้ว ที่ซอยหนึ่ง ปัจจุบันเป็นซอยวัดอนงค์ บ้านนั้นเหมือนห้องแถวชั้นเดียวแต่มีหลายห้อง...อุทยานเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระศรีนครินทราบราชชนนีเป็นสถานที่ที่รวมเอามนต์เสน่ห์แห่งพันธุ์ไม้เข้ากับสถาปัตยกรรมเก่าแก่ได้อย่างลงตัว เย็นชื่นกับบรรยากาศสบายๆและอิ่มใจที่ได้ทราบพระกรณียกิจของสมเด็จย่า ผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐ.

เวลาทำการ   เปิดทำการทุกวัน อุทยานฯ เวลา 06.00-18.00 พิพิธภัณฑ์ เวลา 09.00-16.00 (หยุดวันนักขัตฤกษ์) ที่อยู่:ซอยสมเด็จเจ้าพระยา3 ข้างวัดอนงคาราม เขตคลองสาน ฝั่งธนบุรี กรุงเทพมหานคร โทรศัพท์ 0-2437-7799 0-2439-0902 0-2439-0896 แฟกซ ์ 0-2437-1853 รถประจำทาง  6,42,4