ครั้งหนึ่งเขาต้องลงเล่นเพื่อแพ้ ส่วนอีกครั้งต้องลงเล่นเพื่อชนะ และนี่คือชะตาชีวิตที่เลือกไม่ได้ของแข้งประวัติศาสตร์

“ฟุตบอลโลก” ถือเป็นหนึ่งในทัวร์นาเมนต์ที่นักเตะเกือบทุกคนเฝ้าฝันถึง หลายคนหวังจะไปเล่นในรายการนี้ให้ได้สักครั้งในชีวิต บางคนสมหวัง และหลายคนก็ต้องผิดหวัง

แต่สำหรับ หลุยส์ เฟลิเป มอนติ เขาไม่เพียงได้ลงเล่นฟุตบอลโลกมากกว่าหนึ่งครั้ง แต่ยังทำสถิติเป็นนักเตะคนแรกและคนเดียวในประวัติศาสตร์ ที่ลงเล่นในนัดชิงชนะเลิศรายการนี้ถึง 2 หน ในนามทีมชาติที่ต่างกัน นั่นคือ อาร์เจนตินา และ อิตาลี

อย่างไรก็ดี เบื้องหลังการสร้างประวัติศาสตร์เหล่านั้น เขากลับต้องเผชิญเรื่องราวที่โหดร้ายอย่างไม่คาดคิด ซึ่งล้วนเกี่ยวพันถึงชีวิตอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ และนี่คือเรื่องราวของเขา

อิตาลีในอเมริกาใต้

ย้อนกลับไปในช่วงปลายศตวรรษที่ 19 ได้เกิดการอพยพหนึ่งในครั้งใหญ่ที่สุดของโลก หลังชาวยุโรปจำนวนมาก เดินทางข้ามน้ำข้ามทะเลเพื่อแสวงหาชีวิตที่ดีกว่าในดินแดนไกลโพ้นอย่างอเมริกาใต้

ประมาณการกันว่าน่าจะมีประชากรชาวยุโรปราว 3 ล้านคนที่ย้ายถิ่นฐานมาหาที่ทำกินทั่วละตินอเมริกา โดยอาร์เจนตินา ถือเป็นหนึ่งในชาติที่มีคนอพยพมากที่สุด ในปี 1914 มีการสำรวจว่าเฉพาะกรุงบัวโนสไอเรส มีคนถึง 300,000 คนที่มีบรรพบุรุษเป็นชาวอิตาลี คิดเป็น 25 เปอร์เซ็นต์ของประชากรทั้งหมดของประเทศ

ครอบครัวของ หลุยส์ เฟลิเป มอนติ ก็เป็นหนึ่งในนั้น บรรพบุรุษของเขาคือชาวอิตาลีที่อพยพมาหาที่ทำกินที่อาร์เจนตินา ก่อนที่เขาจะถือกำเนิดที่กรุงบัวโนสไอเรส ในปี 1901

ในช่วงทศวรรษที่ 1930-1950s ถือเป็นยุคเฟื่องฟูของฟุตบอลอเมริกาใต้ และโชคดีที่ มอนติ เติบโตขึ้นมาในช่วงนั้น เขาเริ่มต้นค้าแข้งกับ ฮูราคาน สโมสรบ้านเกิดในปี 1921 และช่วยให้ทีมคว้าแชมป์ลีกได้ทันทีในปีนั้น จนทำให้ได้ย้ายไปเล่นให้กับทีมใหญ่อย่าง โบคา จูเนียร์ส ในฤดูกาลถัดมา

แต่ที่โบคา ดูจะใหญ่โตไปสำหรับเขา เมื่อมอนติ ไม่ได้รับโอกาสลงสนามให้ทีมเลยแม้แต่นัดเดียว ทำให้ 3 เดือนต่อมาเขาตัดสินใจย้ายไปเล่นให้กับ ซาน ลอเรนโซ อีกหนึ่งสโมสรในเมืองหลวง

ที่ ซาน โลเรนโซ เขาสถาปนาตัวเองขึ้นมาเป็นตัวหลักให้ทีมได้อย่างรวดเร็ว และช่วยให้ทีมคว้าแชมป์ลีกได้ถึง 3 สมัยในปี 1923, 1924 และ 1927 ตลอด 8 ฤดูกาลที่เล่นให้กับที่นั่น

มอนติ เป็นนักเตะที่ร่างกายกำยำ เขามีส่วนสูงเพียงแค่ 170 เซนติเมตร แต่เต็มไปด้วยความแข็งแกร่ง จนได้รับฉายาว่า ‘Doble Ancho’ ที่แปลว่า Double Wide การเล่นที่น่าเกรงขามของเขา ทำให้เขาแตกต่างจากผู้เล่นคนอื่นในลีก

แค่เพียงฤดูกาลที่สองกับ ซาน ลอเรนโซ ฝีเท้าของเขาก็ไปเตะตา อังเคล วาสเกวซ กุนซือทีมชาติอาร์เจนตินา และเรียกตัวเขามารับใช้ชาติ เขาได้ประเดิมทีมชาติครั้งแรกในปี 1924 ก่อนที่ 3 ปีต่อมา เขาจะอยู่ในทีมชุดคว้าแชมป์โคปา อเมริกา และเหรียญเงินฟุตบอลโอลิมปิกในปี 1928

สองปีหลังโอลิมปิก โลกกำลังจะมีมหกรรมกีฬาที่ต่อมา กลายเป็นหนึ่งในการแข่งขันที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของมวลมนุษชาติ มันถูกตั้งชื่อง่ายๆ ว่า “ฟุตบอลโลก” และนั่นคือครั้งแรกที่เขาและครอบครัวต้องพบกับอันตราย

“จงแพ้ หากอยากให้ครอบครัวปลอดภัย”

ฟุตบอลครั้งแรก ถูกจัดขึ้นที่อุรุกวัยในปี 1930 โดยมี 13 ทีมเข้าร่วม การแข่งขันถูกแบ่งออกเป็น 4 กลุ่ม กลุ่มละ 3-4 ทีม โดยอาร์เจนตินา ถูกจับฉลากเข้ามาอยู่ในกลุ่ม 1 ร่วมกับ ชิลี, ฝรั่งเศส และเม็กซิโก

แน่นอนว่า มอนติ ก็ไม่พลาดในสำหรับทัวร์นาเมนต์นี้ เขาถือเป็นผู้เล่นที่ขาดไม่ได้ของทีม และได้รับการขนานนามว่า เซ็นเตอร์ฮาล์ฟที่ดีที่สุดของอเมริกาใต้ (มอนติเล่นได้ทั้งตำแหน่งกองหลังตัวกลาง และกองกลางตัวรับ) และอยู่ในทีมชุดลุยอุรุกวัย

แค่เพียงนัดแรก เขาประเดิมประตูแรกของทัวร์นาเมนต์ ช่วยให้ทีมเฉือนเอาชนะ ฝรั่งเศส 1-0 จากนั้นพวกเขาก็เอาชนะคู่แข่งได้อย่างไม่ยากเย็น ไล่ถล่มเม็กซิโก 6-3 ต่อด้วยอัดชิลี 1-0 ผ่านเข้าสู่รอบน็อคเอาท์ได้สำเร็จ

รอบรองชนะเลิศ อาร์เจนตินา โคจรมาพบกับสหรัฐอเมริกา และเป็นอีกครั้งที่ มอนติ มีชื่อเป็นผู้ทำประตู เขายิงเบิกร่องให้ทีมออกนำตั้งแต่นาทีที่ 20 ก่อนที่ท้ายที่สุดทัพฟ้าขาวจะเป็นฝ่ายถล่มไปอย่างขาดลอย 6-1 เข้าไปชิงชนะเลิศกับอุรุกวัย เจ้าภาพ ที่เป็นเจ้าของตำแหน่งเหรียญทองโอลิมปิกครั้งล่าสุด

ก่อนนัดชิงฯ มีข่าวลือว่ามอนติ ที่ยิงไปแล้ว 2 ประตูในรายการนี้ มีอาการบาดเจ็บตั้งแต่รอบแบ่งกลุ่ม ก่อนจะอาการแย่ลงในรอบรองชนะเลิศ และอาจไม่ได้ลงเล่นในนัดชิงดำ

แต่มอนติ ก็มีชื่อในนัดชิงชนะเลิศ และดูเหมือนว่าข่าวลือจะเป็นจริง เมื่อเขาทำผลงานได้ไม่ดีนัก ก่อนที่อาร์เจนฯ ที่ออกนำอุรุกวัย 2-1 ในครึ่งแรก จะเป็นฝ่ายถูกยิงแซงเอาชนะไปได้ 4-2 ในท้ายที่สุด

อย่างไรก็ดีหลายปีให้หลัง กว่าจะรู้ความจริงว่าผลงานที่ตกลงของเขาไม่ใช่เพราะอาการบาดเจ็บอย่างที่เข้าใจกัน เมื่อ ลอร์รา มอนติ หลานสาวของเขาออกมาเผยว่า ปู่ของเธอถูกขู่ว่าครอบครัวจะได้รับอันตรายหากเกมนี้อาร์เจนตินาเป็นฝ่ายกำชัย เขายังบอกว่าผู้เล่นคนอื่นก็ถูกพูดเชิงข่มขู่เช่นกัน แต่ไม่มีใครชัดเจนเท่ากับเขา

“ตอนพักครึ่ง ขณะที่อาร์เจนตินานำอยู่ 2-1 พวกเขาบอกว่าถ้าอาร์เจนตินาไม่แพ้ พวกเขาจะฆ่ายายและน้าของฉัน” ลอร์รา มอนติ กล่าว

ท้ายที่สุด อุรุกวัย ก็เป็นฝ่ายชูถ้วยแชมป์ และครอบครัวของมอนติก็ปลอดภัย เขากลับมาเล่นให้กับ ซาน ลอเรนโซ แต่การมาถึงของชายชาวอิตาเลียนก็ทำให้ชีวิตของเขาเปลี่ยนไปตลอดกาล

นักเตะที่อิตาลีต้องการ

ในช่วงทศวรรษ 1930 ฟุตบอลในอเมริกาใต้กำลังอยู่ในช่วงเฟื่องฟู แต่มันก็เริ่มเป็นที่นิยมในยุโรปเช่นกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่อิตาลี ที่อยู่ภายใต้การปกครองของ เบนิโต มุสโสลินี ผู้นำที่ใช้ลัทธิฟาสซิสต์ดูแลประเทศ

ในช่วงเวลานั้น มุสโสลินี ได้สั่งแบนนักเตะต่างชาติในลีก ทำให้เกิดการดึงตัวนักเตะที่เรียกว่า “ออริอุนดี” (Oriundi) หรือนักเตะต่างชาติที่มีบรรพบุรุษเป็นชาวอิตาลี และ มอนติ ที่ครอบครัวอพยพมาจากตอนเหนือของดินแดนรองเท้าบู้ต ก็เป็นหนึ่งในตัวเลือกที่ว่านั้น

มอนติ ได้รับข้อเสนอจาก ยูเวนตุส เป็นค่าเหนื่อยสูงถึง 5,000 ดอลลาร์ฯ ต่อเดือน (ราว 160,000 บาท) พร้อมบ้านและรถ และแน่นอนว่าผู้ที่อยู่เบื้องหลังของดีลในครั้งนี้ก็ไม่ใช่ใครที่ไหนนอกจาก มุสโสลินี นั่นเอง

เนื่องจากฟุตบอลโลกครั้งต่อไป ถูกกำหนดว่าจะจัดขึ้นที่อิตาลี ผู้นำจอมเผด็จการก็ต้องการสร้างชาติของเขาให้เกรียงไกร และขึ้นมาเป็นแถวหน้าในมหาอำนาจของโลก หนึ่งในวิธีสำคัญคือการสร้างทีมชาติให้แข็งแกร่ง

มอนติ คือหนึ่งในจิ๊กซอว์นี้ หลังย้ายมาเล่นให้ม้าลายแห่งตูรินได้ไม่นาน เขาก็ได้รับสัญชาติอิตาลี กลายเป็นนักเตะคนที่สองในประวัติศาสตร์ต่อจาก ไรมุนโด ออร์ซี ที่เปลี่ยนสัญชาติจากอาร์เจนตินาเป็นอิตาลี

ก่อนหน้านี้มอนติ เคยลงเล่นให้อาร์เจนตินามาแล้ว 15 นัด ยิงไป 5 ประตู แต่อนาคตในนามทีมชาติของเขาต่อจากนี้คือ “อัซซูรี” เท่านั้น

และนั่นก็เป็นอีกครั้งที่ชีวิตเขาต้องแขวนอยู่บนเส้นด้าย

Do it or Die

ครั้งที่ 2 ของฟุตบอลโลก ย้ายมาจัดที่ยุโรป โดยมีอิตาลี เป็นเจ้าภาพ มอนติ เป็นหนึ่งในนักเตะที่ถูกเรียกติดทีมเข้ามาเล่นในรอบสุดท้าย เพียงแต่ไม่ใช่ในฐานะนักเตะอาร์เจนตินาเหมือนอย่างเคย

เขาถือเป็นหนึ่งในนักเตะ “ออริอุนดี” ของอิตาลีที่ถูกเรียกเข้ามาเล่นในรายการนี้เกือบครึ่งทีม และอัซซูรีชุดผสมก็ไม่ทำให้ผิดหวัง เมื่อจัดการไล่ถล่มสหรัฐอเมริกาไปอย่างขาดลอย 7-1 นัดแรก ในวันเดียวกันกับที่อาร์เจนตินา ทีมเก่าของมอนติ ต้องจอดป้าย หลังพ่ายต่อสวีเดน

ชัยชนะต่ออเมริกาทำให้อิตาลี เข้าไปพบกับ สเปน ในรอบก่อนรองชนะเลิศ เกมนัดแรกลงเอยด้วยผลเสมอ 1-1 ทำให้ต้องแข่งนัดรีเพลย์ในวันต่อมา เนื่องจากสมัยนั้นยังไม่มีการต่อเวลา ก่อนที่จะเฉือนเอาชนะไปได้ 1-0

รอบรองชนะเลิศ มอนติ และพรรคพวกโคจรมาพบกับ ออสเตรีย ทีมแกร่งในยุคนั้นที่นำโดย มาเธียส ซินเดลาร์ หนึ่งในยอดนักเตะในสมัยนั้น แต่ก็ไม่มีปัญหาสำหรับอิตาลี เมื่อเป็นฝ่ายเอาชนะไปได้ 1-0 แม้ว่าประตูชัยจะเต็มไปด้วยข้อกังขา หลัง จูเซปเป เมียซซา ไปพุ่งชาร์จผู้รักษาประตูของออสเตรีย จนบอลหลุดมือ ก่อนที่ เอนริเก เกียตา จะตามซ้ำเข้าไป

ข้อครหาต่อเจ้าภาพยังคงมีไม่หยุด โดยเฉพาะอย่างยิ่งกรรมการที่เข้าข้างอิตาลีมากเกินไป จนรู้สึกว่าเป็นการแข่งขันแบบ “นายสั่งมา”

และมันก็ยิ่งชัดเจนยิ่งขึ้น เมื่อหนึ่งวันก่อนเกมนัดชิงชนะเลิศกับเชคโกสโวาเกีย มีโทรเลขส่งถึงผู้เล่นอิตาลีที่โรงแรม วิคตอริโน ปอซโซ กุนซือของทีมเป็นคนนำมาบอกนักเตะ

“จะชนะหรือตายดีครับท่านสุภาพบุรุษ ถ้าเชคคว้าชัย เราก็ถูกลงโทษ นั่นคืออย่างแรกของทั้งหมด แต่ถ้าพวกเขาอยากชนะระรานเรา อิตาเลียนต้องตีคืน และคู่แข่งต้องพ่ายแพ้ ขอให้โชคดีในวันพรุ่งนี้ ชนะหรือไม่ก็พังพินาศไป” ข้อความในโทรเลขระบุ

แทบไม่ต้องสงสัยเลยว่ามันคือข้อความจากมุสโสลินี แถมระหว่างเกม ปอซโซ ยังได้รับข้อความว่า “คุณเป็นผู้รับผิดชอบต่อความสำเร็จ แต่หากล้มเหลว บางทีมีแต่พระเจ้าที่ช่วยคุณได้”

แน่นอนว่ามันเป็นคำขู่ฆ่าจากท่านผู้นำ และเป็นอีกครั้งที่ชะตาชีวิตของ มอนติ ต้องแขวนอยู่กับฟุตบอลอีกแล้ว

โชคดีที่ไม่แพ้

“ปู่ของฉันมักจะพูดเสมอว่าเขาลงเล่นฟุตบอลโลก 2 ครั้งภายใต้คำขู่ฆ่า” ลอร์รา มอนติ กล่าวกับ FIFA.com

“เขาเคยบอกฉันว่าในปี 1930 ที่อุรุกวัย พวกเขาจะทำให้เขาบาดเจ็บหากเขาชนะ และที่อิตาลีในอีก 4 ปีต่อมา พวกเขาจะทำร้ายหากเขาแพ้”

“เขาเล่าให้เราฟังว่า ก่อนเกมกับเชคโกสโลวาเกียในปี 1934 มีคนเข้ามาในห้องแต่งตัว พร้อมกับข้อความจากมุสโสลินีที่บอกว่าอาจจะมีผลที่ตามมาหากเราไม่ชนะ”

ทีมชาติอิตาลี รู้ดีว่าเกมวันนี้สำคัญต่อชีวิตพวกเขามากเพียงไหน “ชนะหรือตาย” คือคำจำกัดความที่ดีที่สุด ชะตากรรมของมอนติ หนีไม่พ้นเรื่องนี้เสียที

พวกเขาต้องเสียวสันหลังไปก่อน เมื่อถูกเชคโกสโลวาเกียยิงออกนำไปก่อนในนาทีที่ 71 แต่ ไรมุนโด ออร์ซี นักเตะ “ออริอุนดี” อีกคนก็ยิงตีเสมอก่อนหมดเวลาเพียง 5 นาทีทำให้ต้องต่อเวลาพิเศษออกไป

ในช่วงต่อเวลาพิเศษ แองเจโล เชียวิโอ กลายเป็นฮีโรของทีม หลังซัดประตูชัยให้อิตาลีในนาทีที่ 95 เอาชนะไปได้ 2-1 พร้อมส่งให้พวกเขาคว้าแชมป์โลกได้สำเร็จ แม้ว่ามันจะเป็นแชมป์โลกที่เต็มไปด้วยข้อครหา แต่ก็ทำให้ มอนติ รอดตายอีกครั้ง

แชมป์ในครั้งนี้ไม่เพียงเป็นเครื่องช่วยชีวิตพวกเขาเท่านั้น มันยังทำให้ชีวิตของพวกเขาพลิกผัน เมื่อนักเตะอิตาลีต่างได้รับการตอบแทนอย่างไม่อั้นจากท่านผู้นำอีกด้วย

“หลังเกม จากคำบัญชาของ อิล ดูเซ (มุสโสลินี) เราจะได้ทุกอย่างที่เราร้องขอ ผู้หญิง, เงิน, อัญมณี, บ้าน และม้า เรากลายเป็นมนุษย์ที่มีอภิสิทธิ์ในอิตาลี” มอนติ ย้อนความหลัง

นอกจากความสำเร็จ มอนติยังกลายเป็นนักเตะคนแรกในประวัติศาสตร์ที่ได้ลงเล่นในนัดชิงชนะเลิศฟุตบอลโลก 2 ครั้งกับสองทีมชาติที่ต่างกันคืออาร์เจนตินาในปี 1930 และ อิตาลี ในปี 1934 อีกด้วย

และนั่นคือการเล่นฟุตบอลโลกครั้งสุดท้ายของเขา มอนติลงเล่นให้ยูเวนตุสไปไปจนถึงปี 1939 ก่อนจะแขวนสตั๊ดไปด้วยสถิติลงเล่น 225 นัดยิงไป 20 ประตู พร้อมช่วยให้ม้าลายแห่งตูรินคว้าแชมป์ลีกไปถึง 4 สมัย

ปิดฉากตำนานแข้งนัดชิงฟุตบอลโลก 2 ครั้ง กับสองทีมชาติ แถมเคยถูกขู่ฆ่าถึง 2 ครั้งซ้อน คนแรกและคนเดียวในประวัติศาสตร์ที่ยังไม่มีใครทำได้จนถึงทุกวันนี้

"หลุยส์ มอนติ" : นักฟุตบอลประวัติศาสตร์ผู้ถูกขู่ฆ่าในนัดชิงฟุตบอลโลกถึง 2 สมัย

"หลุยส์ มอนติ" : นักฟุตบอลประวัติศาสตร์ผู้ถูกขู่ฆ่าในนัดชิงฟุตบอลโลกถึง 2 สมัย3 / 9