ปฏิเสธไม่ได้ว่าฟุตบอลในยุคก่อน ผู้รักษาประตูถือเป็นตำแหน่งที่ไม่ได้โดดเด่นมากนัก เพราะมีแค่เพียงหน้าที่ป้องกันประตู และเตะเปิดเกมเท่านั้น แต่ไม่ใช่สำหรับ ฮอร์เก คัมโปส อดีตผู้รักษาประตูทีมชาติเม็กซิโก

เพราะไม่เพียงจะมีลีลาการเซฟประตูที่ยอดเยี่ยมแล้ว เขายังมีส่วนร่วมในเกมรุกของทีมอยู่บ่อยครั้ง แถมยังเป็นที่จดจำจากชุดแข่งสีฉูดฉาด ที่ดูแตกต่างจากผู้รักษาประตูทั่วไป

และนี่คือเรื่องราวของนายด่านที่เต็มไปด้วยสีสัน

ผู้รักษาประตูจอมบ้าบิ่น

ฮอร์เก คัมโปส ถือกำเนิดที่เมืองอะคาปุลโก เมืองชายฝั่งริมมหาสมุทรแปซิฟิกของเม็กซิโกในปี 1966 ทำให้ชีวิตในวัยเด็กของเขาผูกพันกับ ทะเล ชายหาด และการโต้คลื่น แต่เขายังมีสิ่งหนึ่งที่เขาชื่นชอบไม่แพ้กันนั่นคือการเล่นฟุตบอล

เขาเริ่มต้นเข้าสู่วงการลูกหนังอาชีพตอนอายุ 22 หลังได้ร่วมเป็นหนึ่งในสมาชิกของ คลับ ยูนิเวอร์ซิดาด นาซิอองนาล หรือที่รู้จักในชื่อ พูมาส ในปี 1988 ก่อนที่มันจะกลายเป็นสโมสรสร้างชื่อให้เขาในเวลาต่อมา

แม้ว่าเขาจะเป็นนักเตะที่รูปร่างค่อนข้างเล็กสำหรับผู้รักษาประตู ด้วยส่วนสูงเพียงแค่ 168 เซนติเมตร แต่คัมโปสก็ชดเชยด้วยสปริงข้อเท้าที่ยอดเยี่ยม และความคล่องแคล่ว ซึ่งเป็นสิ่งที่ได้มาจากการเล่นโต้คลื่นในวัยเด็ก

นอกจากนี้ เขายังมีปฏิกริยาที่ว่องไว และเท้าที่รวดเร็ว ที่สามารถก้าวไปอยุ่ในจุดที่ถูกที่ถูกเวลา และป้องกันลูกยากๆ ได้อย่างไม่น่าเชื่อหลายครั้ง รวมไปถึงยังเป็นนักเตะที่รับมือกับสถานการณ์แบบ 1-1 หรือลูกหลุดเดี่ยวได้เป็นอย่างดี

แต่สิ่งที่ทำให้เขาโดดเด่นกว่าผู้รักษาประตูคนอื่นในยุคนั้น คือความกล้าและบ้าบิ่น เนื่องจาก คัมโปส เคยเล่นในตำแหน่งศูนย์หน้ามาก่อน ซึ่งทำผลงานได้ดีในระดับคว้าดาวซัลโวของทีม จึงทำให้เขาเป็นนายด่านที่เล่นบอลด้วยเท้าได้ดีคนหนึ่ง

"อันที่จริงผมมักจะเล่นตำแหน่งศูนย์หน้าอยู่เป็นประจำตั้งแต่สมัยเด็กๆ ตอนวัยรุ่น" คัมโปสกล่าวกับ FourFourTwo

"ผมเล่นในตำแหน่งศูนย์หน้าเต็มตัวอยู่ 2 ปีสมัยเล่นให้กับพูมาส ตอนนั้น อโดลโฟ ริออส เป็นผู้รักษาประตูตัวจริง ผมจึงขอเล่นศูนย์หน้าและยิงประตูได้"

"โค้ชมักจะบอกผมเสมอว่า ต้องไม่ลืมการเป็นผู้รักษาประตู ผมเคยหัวเราะเพราะว่าผมเป็นดาวซัลโวของทีมในตอนนั้น"

และมันก็ทำให้เขาฉีกกรอบของผู้รักษาประตูในสมัยนั้นที่มักจะปักหลักอยู่แต่ในกรอบ 18 หลา ด้วยการออกมาเล่นบอลนอกกรอบเขตโทษ หลายครั้งที่เขาสามารถออกมาตัดบอลได้ก่อนกองหน้าคู่แข่ง หรือบางครั้งเขาก็ถึงขั้นเลี้ยงบอลขึ้นไปเอง

ในขณะเดียวกัน จากทักษะที่ยอดเยี่ยม ยังให้เขาทำหน้าที่เป็นคนเซ็ตบอลจากแดนหลังราวกับเป็นผู้เล่นคนที่ 11 คล้ายกับตำแหน่ง "สวีปเปอร์ คีปเปอร์" ที่ มานูเอล นอยเออร์ รวมถึง อลีสซง เบ็คเกอร์ ทำหน้าที่นี้ในปัจจุบัน

"มันเป็นตำแหน่งที่พิเศษ" เขาพูดถึงความอิสระในการเล่นฟุตบอลของเขากับ Sport Illustrated

"ปัจจุบันจะบอกยังไงดี มันเฉพาะเจาะจงมากกว่าเดิม กองกลาง กองหลัง ขวา ซ้าย กลาง"

การเล่นที่เป็นเอกลักษณ์ของเขา ไม่เพียงแต่ทำให้เขาทำผลงานได้อย่างโดดเด่นกับ พูมาส แต่ยังทำให้เขาก้าวขึ้นไปติดทีมชาติเม็กซิโก และลงเล่นให้ทัพจังโก้ถึง 130 นัด

นอกจากนี้เขายังมีโอกาสเฝ้าเสาในเวทีฟุตบอลโลกถึง 2 สมัยติดต่อกันในปี 1994 และ 1998 รวมไปถึงได้รับเลือกเป็นผู้รักษาประตูที่ดีที่สุดอันดับ 3 ในฟุตบอลโลก 1994

อย่างไรก็ดี นี่ไม่ใช่สิ่งเดียวที่โลกจดจำเขา

ชุดแข่งสีลูกกวาด

ด้วยความที่ผู้รักษาประตูเป็นตำแหน่งที่พิเศษ นั่นคือการสามารถใช้มือรับบอลในกรอบเขตโทษได้ ทำให้ชุดแข่งของผู้เล่นในตำแหน่งนี้มีสีที่แตกต่างจากตำแหน่งอื่น และไม่ซ้ำกับสีคู่แข่ง ซึ่งส่วนใหญ่มักจะเป็นสีพื้นอย่าง ดำ ขาว น้ำเงิน หรือเทา

แต่สำหรับคัมโปสกลับต่างออกไป เมื่อเขามักจะมาพร้อมกับชุดแข่งที่มีสีสันฉูดฉาด ไม่ว่าจะเป็น สีเขียวสะท้อนแสง สีเหลือง สีแดง สีส้ม สีชมพู พร้อมด้วยลวดลายที่บาดตา ทั้งทรงสี่เหลี่ยม สามเหลี่ยม หรือแม้กระทั่งข้าวหลามตัด

เขาเริ่มเป็นที่รู้จักในฐานะผู้รักษาประตูจอมสีสันเป็นวงกว้างครั้งแรกในปี 1994 หลังสวมใส่มันลงเล่นในฟุตบอลโลกที่สหรัฐอเมริกา และทำผลงานได้อย่างโดดเด่น ด้วยการพาเม็กซิโกเข้าถึงรอบ 16 ทีมสุดท้าย

ก่อนที่ฟุตบอลโลกครั้งนั้นจะทำให้เขาโด่งดังไปทั่วโลก และกลายเป็นที่จดจำควบคู่ไปพร้อมกับฝีไม้ลายมือการเซฟประตูที่โดดเด่นนับตั้งแต่ตอนนั้น

"ถ้าคุณดูดี คุณจะรู้สึกดี ถ้าคุณรู้สึกดี คุณจะเล่นได้ดี" คัมโปส บอกกับ Vault

ทั้งนี้ ชุดแข่งของคัมโปส ส่วนใหญ่เป็นชุดที่เขาออกแบบด้วยตัวเองร่วมกันเพื่อนที่บ้านเกิด แล้วส่งให้โรงงานผลิตออกมา ทำให้มันมีสีสันที่แปลกตาไปจากชุดแข่งที่สปอนเซอร์ผลิตให้ (แม้ว่าตอนหลังจะได้ไนกี้เป็นผู้ผลิตก็ตาม)

"ผมออกแบบเสื้อโกลของผมทุกตัวกับเพื่อนที่อะคาปุลโก และหลังจากนั้นเราก็สั่งให้พวกเขาทำ" คัมโปสกล่าวกับ FourFourTwo

"ผมอยากจะทำอะไรบางอย่างที่แตกต่างออกไปเล็กน้อย แต่ผมไม่ใช่นักวาดการ์ตูน ดังนั้นผมจึงขอร้องให้เขาเอาไอเดียของผมไปใส่ไว้ในกระดาษ"

"หลังจากนั้นแบรนด์ก็แสดงความสนใจ ผมเซ็นสัญญากับไนกี้ และเราก็ผลิตมันจากนักออกแบบของพวกเขา"

โดยที่มาของชุดแข่งของเขา ได้รับแรงบันดาลใจมาจากบ้านเกิด เนื่องจากในอดีต เมืองอะคาปุลโกเคยมีชื่อเสียงในด้านแฟชั่น และเป็นหมุดหมายที่เซเลบอย่าง เอลิซาเบธ เทย์เลอร์ และ แฟรงค์ ซินาตรา เคยมาเยือน ทำให้เขาอยากเอาสิ่งเหล่านี้มาใส่ไว้ในเสื้อของเขา

ชุดแข่งของเขาส่วนใหญ่จึงมักประกอบด้วยสีเหลือง ที่เป็นตัวแทนของพระอาทิตย์ สีทองที่เป็นตัวแทนของทรายบนหาด และสีเขียวที่เป็นสัญลักษณ์ของต้นปาล์ม ในขณะที่การไล่เฉดสีสื่อถึงแสงที่ผ่านแก้วค็อกเทล และแสงไฟบนชายหาด

"ผมมาจากเมืองอะกาปุลโก ชายหาด โต้คลื่น ผมไม่ได้ลงทะเลทุกวัน แต่ถ้าทุกสัปดาห์น่ะใช่ ดังนั้นผมจึงคิดว่า ถ้าผมไม่สามารถโต้คลื่นได้อีก ผมต้องเอาสไตล์ ชายฝั่ง และสีเหล่านี้มาไว้ในฟุตบอล" คัมโปสกล่าวกับ Sport Illustrated

อย่างไรก็ดี ชุดดังกล่าวไม่ได้มีอิทธิพลต่อตัวเขาเท่านั้น

แฟชั่นเสื้อผู้รักษาประตู

อย่างที่กล่าวไว้ข้างต้น ว่าในอดีตเสื้อของผู้เล่นในตำแหน่งผู้รักษาประตูส่วนใหญ่ ล้วนมีแต่สีพื้นลายเรียบๆ แต่การมาถึงของเสื้อของคัมโปส ได้ปลุกกระแสการออกแบบเสื้อโกลที่ต่างไปจากเดิม

ทำให้หลังปี 1994 เสื้อผู้เล่นในตำแหน่งนี้เริ่มมีสีสันและลวดลายมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นของทีมชาติอังกฤษในยูโร 1996 หรือชุดลายไฟของทีมชาติญี่ปุ่น 1998 ที่แม้จะไม่ได้มีสีสันแสบตาเหมือนชุดของคัมโปส แต่ก็ไม่ซ้ำจำเจเหมือนเก่า

และมันไม่ได้หยุดอยู่แค่วงการฟุตบอลเท่านั้น เมื่อชุดของเขายังกลายเป็นแฟชั่นที่ฮิตระเบิดระเบ้อสำหรับคนทั่วไปในช่วงนั้น และเป็นชุดยอดนิยมที่ชาวเม็กซิโกสวมใส่ไปในงานฮาโลวีนในปี 1994

"เด็กๆ ชอบมัน พวกเขาไม่ได้สนใจว่าผมจะเล่นดีหรือไม่" คัมโปสบอกกับ Sport Illustrated

"ผมไม่ได้คิดว่ามันจะยิ่งใหญ่หรือเป็นที่จดจำ (อย่างที่มันเป็น) มันเป็นเรื่องใหญ่สำหรับคนอื่นมากกว่าผม และมีการเลียนแบบมากมาย"

แม้ว่าบางคนอาจจะรู้สึกเจ็บปวด ที่ไม่ได้รับผลตอบแทนแม้แต่เหรียญเดียว จากการเป็นผู้ปฏิวัติการออกแบบเสื้อผู้รักษาประตู แต่ไม่ใช่สำหรับคัมโปส เขากลับรู้สึกภาคภูมิใจที่เป็นหนึ่งในผู้บุกเบิกมากกว่า

"สีคือสิ่งที่ผมชอบมากที่สุด เสื้อในปัจจุบันมีสีสันมากขึ้น บางทีอาจเป็นเพราะผม ผมคือผู้มาก่อนกาล" คัมโปสกล่าวกับ FourFourTwo

อย่างไรก็ดี ไม่ใช่ทุกคนที่แฮปปี้กับชุดของเขา เมื่อบางคนวิจารณ์ออกมาว่าชุดของคัมโปส ไม่เหมือนชุดของนักฟุตบอล แต่เหมือนกับชุดของจ็อกกี้ สำหรับขี่ม้ามากกว่า

ในขณะที่ คาร์ลอส อัลแบร์โต เปร์ไรรา อดีตกุนซือทีมชาติบราซิล ก็เคยออกมาตำหนิว่าชุดแข่งของเขาทำให้นายด่านชาวเม็กซิโกได้เปรียบอย่างไม่ยุติธรรม เพราะสีของมันกลมกลืนกับสีฝูงชนที่ทำให้กองหน้าของคู่แข่งไม่ทันสังเกตุเห็น

และไม่ใช่คู่ต่อสู้เท่านั้น การสวมใส่ชุดแข่งของตัวเองยังทำให้ คัมโปส มีปัญหากับสหพันธ์ฟุตบอลเม็กซิโก จนเคยถูกขู่ว่าอาจถูกตัดออกจากทีม เนื่องจากไม่ยอมใช้ชุดของสปอนเซอร์ทีมชาติ จนทำให้เขาต้องเย็บโลโก้ของสปอนเซอร์เข้ากับเสื้อแทน

นอกจากนี้ ชุดแข่งของเขายังเคยได้รับตำแหน่งหนึ่งในชุดยอดแย่ที่สุดเท่าที่เคยมีมาจากเว็บไซต์ fussball.de เมื่อปี 2012 ร่วมกับชุดผู้รักษาประตูของ แวร์เดอร์ เบรเมน ปี 2011 และ ชุดแบบที่ 3 (Alternate jersey) ของ แมนเชสเตอร์ ยูไนเต็ด ในปี 1992

อย่างไรก็ดี สุดท้ายเขาก็ไม่สน และสวมเสื้อแข่งที่มีสีสันฉูดฉาดนี้ ตลอดชีวิตการค้าแข้ง

จิตวิญญาณนักออกแบบ

แม้ว่าจะโด่งดังจากชุดแข่งที่เป็นเอกลักษณ์ แต่คัมโปสก็คิดว่าอันที่จริง เขาอยากให้แฟนบอลจดจำเขาจากฝีไม้ลายมือในสนาม โดยเฉพาะในนามทีมชาติเม็กซิโก ที่เคยพาทีมคว้าแชมป์โกลด์คัพ 2 สมัย และฟีฟ่า คอนเฟดเดอเรชั่นคัพอีก 1 สมัย

"ผมอยากให้คนจดจำผมตอนที่เล่นให้กับทีมชาติ ป้องกันประตูอย่างมีสีสัน กับชุดแข่งแบบเม็กซิกัน สำหรับผมมันคือช่วงเวลาที่สำคัญที่สุดในชีวิต" คัมโปสบอกกับ Sport Illustrated

"ผมจำ เอสตาดิโอ อัซเตกา และการตะโกนว่า เม็กซิโก เม็กซิโก ได้เป็นอย่างดี ช่วงเวลานั้นมันสุดยอดมาก"

นอกจากนี้คัมโปสยังยอมรับว่า เขาแต่งตัวในลักษณะนี้แค่ในสนามเท่านั้น ทำให้บางครั้งคนมักจะจำไม่ได้เมื่อเขาอยู่นอกสนาม

"ผมไม่เคยแต่งตัวแบบมีสีสันแบบนี้ในชีวิตปกติ บางครั้งเวลาผมไปงานเลี้ยงลูกของเพื่อน พวกเขาจำผมไม่ได้ เพราะว่าผมไม่ได้แต่งตัวแบบในสนาม" อดีตตำนานเม็กซิโกกล่าวกับ FourFourTwo

แต่ถึงจะคิดแบบนั้นเช่นนั้น แต่เขาก็ยังไม่ทิ้งไอเดียในการออกแบบ แถมยังมีแผนที่จะผลิตสินค้า ภายใต้เครื่องหมายการค้าที่เป็นชื่อของเขาซึ่งจดทะเบียนเอาไว้แล้ว

ราวกับว่ามันคือความคิดสร้างสรรค์ ที่ยังคงไหลเวียนอยู่ในตัวเขาและไม่มีวันหายไป

"บางทีผมอาจจะทำอะไรซักอย่างในอนาคต อาจจะเป็นชุดสำหรับใส่ทุกวัน หรือชุดกอล์ฟ บางทีผมอาจจะออกแบบอะไรให้ทีม หรือชุดผู้รักษาประตูที่ต่างออกไป"

"แต่มันยากอาจจะยาก ผู้รักษาประตูทุกวันนี้ต่างใส่แบรนด์เดียวกับทีม มันไม่เหมือนตอนนั้น ที่ได้ผมทำในสิ่งที่ผมต้องการ" คัมโปสกล่าวทิ้งท้าย

"ฮอร์เก คัมโปส" : ผู้รักษาประตูฟุตบอลที่ออกแบบชุดแข่งให้ตัวเองจนเป็นที่จดจำไปทั่วโลก

"ฮอร์เก คัมโปส" : ผู้รักษาประตูฟุตบอลที่ออกแบบชุดแข่งให้ตัวเองจนเป็นที่จดจำไปทั่วโลก7 / 7