แฟนฟุตบอล หรือคอเกมฟุตบอลหลายคนคงแอบรู้สึกกันว่าทำไมช่วงนี้ปรากฎการณ์ Football Manager ฟีเวอร์ ที่หลายคน หลายเพจ มักจะโพสต์รูปชัยชนะ หรือความสำเร็จของทีมที่ตนเองคุมทัพ ลงหน้าฟีดให้เห็นแทบทุกวัน

โดยเฉพาะช่วงปลายเดือนมีนาคมที่ผ่านมา Sports Interactive ทีมงานผู้สร้างเกม เปิดเผยถึงจำนวนผู้เล่นในภาคล่าสุด Football Manager 2020 ที่เพิ่มขึ้นแบบก้าวกระโดดมากที่สุดเป็นประวัติศาสตร์ของเกมที่มี "เพลเยอร์" ออนไลน์พร้อมกัน ทั้งหมด 877,000 คน มีการแข่งขันทั้งหมด 21 ล้านแมตช์ และยิงประตูกันกว่า 40 ล้านประตู..

ทุกอย่างล้วนมีที่มาและเราจะมาหาคำตอบกันว่าทำไมช่วงนี้ FM จึงได้บูมนัก!

COVID-19 ทำพฤติกรรมเปลี่ยน

การระบาดของเชื้อไวรัส COVID -19 เปลี่ยนแปลงแทบทุกหย่อมหญ้าทุกวงการของโลกนี้ และเมื่อทุกสิ่งเปลี่ยน ชีวิตประจำวันของมนุษย์ที่ใช้กันซ้ำๆ ติดต่อกันมานานหลายปีก็ถูกหักดิบไปแบบที่ไม่ได้ตั้งตัว และมีพฤติกรรมหนึ่งที่เปลี่ยนแปลงกันแทบทุกคนในสถานการณ์ที่ไม่สามารถออกไปไหนได้เช่นนี้ นั่นคือการติดหน้าจอ

มีการศึกษาของมหาวิทยาลัยมิชิแกน ได้รวบรวมข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่าง ซึ่งใช้บริการเฟซบุ๊กบนสมาร์ทโฟนเป็นประจำ พบว่าการใช้เฟซบุ๊กมากเกินไปจนมีอาการติดจอ อาจกลายเป็นสิ่งที่บั่นทอนความสุขและความพึงพอใจในการดำรงชีวิตได้ เช่น รู้สึกโดดเดี่ยว เหงา และเศร้ามากขึ้น

สาเหตุที่เป็นโรคติดหน้าจอกันก็อาจจะเป็นเพราะว่ากิจกรรมที่เคยชอบ ความบันเทิงที่เคยเสพไม่สามารถตอบโจทย์ได้เหมือนเก่าๆ ด้วยเหตุผลด้านความปลอดภัยด้านสุขภาพ และสำหรับคอฟุตบอลทุกคนต่างรู้ดีกว่าก่อนที่จะมาถึงทุกวันนี้ "วันเสาร์ และ วันอาทิตย์" สำคัญขนาดไหน เพราะโดยปกติแล้วถึงสุดสัปดาห์เมื่อไหร่ก็เหมือนเป็นวันที่ได้ปลดปล่อย ได้ดูฟุตบอลตลอดทั้งวัน ได้กินดื่มพบปะเพื่อนฝูง แต่ ณ เวลานี้ทุกอย่างไม่สามารถเกิดขึ้นได้เลย และมันยังเป็นสภาวะที่ไม่สามารถกำหนดได้แน่ชัดด้วยว่าจะกลับมาเป็นปกติได้เมื่อไหร่..

และเมื่อเป็นเช่นนี้คอฟุตบอลอย่างเราก็มักจะมีพฤติกรรมติดจอในแบบของเราเอง นั่นคือการ "เล่นเกมฟุตบอล" ซึ่งอันที่จริงแล้วก็มีมากมายหลายเกม แต่ถ้าจะหาเกมที่มีความสมจริงมากที่สุดทั้งในส่วนของลายละเอียด ข้อมูล และระบบเอนจิ้นต่างๆ นั่นคือ Football Manager ที่จำลองว่าเราเป็นผู้จัดการทีมฟุตบอลทีมใดก็ได้ในโลก และหลังจากนั้นก็เป็นความบันเทิงที่คุณไม่อาจจะลุกจากหน้าจอได้อีกเลยไม่ว่าคุณจะถนัดแบบไหน FM พร้อมเซอร์วิสคุณอย่างเต็มที่ไม่ว่าจะเล่นบน Window,Mc,แท็บเล็ต หรือแม้กระทั่งมือถือ คุณก็สามารถเล่น FM ได้ เพียงแต่ว่าการเล่นบน PC หรือ โน้ตบุ๊ค นั้นจะเป็นที่นิยมมากที่สุดเพราะมีรายละเอียดครบกว่า แบบเเท็บเล็ต(Touch) หรือ โทรศัพท์ที่จะลดบางรายละเอียดลงเพื่อความสะดวกในการเล่นนั่นเอง

เกมดูดวิญญาณ

FM นั้นอยู่คู่กับแฟนบอลมานานเกิน 20 ปีแล้วตั้งแต่สมัยยังใช้ชื่อเกมว่า Championship Manager หรือ CM เกมๆ นี้ไม่ได้มีจุดขายเรื่องกราฟฟิกหรือเกมเพลย์ที่สวยงามเหมือนกับเกมฟุตบอลแนวบังคับตัวเล่นเองอย่าง FIFA หรือ PES เลย แต่ FM นั้นมีจุดขายที่แข็งโป๊กจนไม่สามารถมีเกมค่ายไหนตีตลาดแตกนั่นคือ "ข้อมูล" ที่แม่นยำ พวกเขามีดาต้าเบสที่สมบูรณ์แบบจากการมีสเกาท์ตามที่ต่างๆ ทั่วโลก ซึ่งเหมาะอย่างมากกับเกมแนว Manager ที่ไม่ใช้การจับจอยและลงแข่ง แต่ใช้การเลือกวางนักเตะ 11 ตัวจริง การคิดแผนการเล่น จากนั้นเป็นก็หน้าที่ AI ทำหน้าที่ประมวลผลว่าทีมของคุณจะได้ผลการแข่งขันเป็นเช่นไร

รูปแบบเกมเช่นนี้เคยมี FIFA Manager จากค่าย EA ลองพยายามเข้ามาตีให้แตกในยุคหนึ่ง ด้วยกราฟฟิกที่สวยกว่าโข แต่สุดท้าย EA ก็ต้องยอมแพ้ Sport Interactive ผู้ผลิตเกม FM ที่มีประสบการณ์ ตลอดจนลงทุนด้านการสเกาท์และเก็บข้อมูลมากกว่า..

ถามมาว่าข้อมูลเยอะสำคัญขนาดไหน ก็คงต้องบอกว่ามันทำให้คนเล่นสามารถรู้สึกถึงอารมณ์ร่วมกับเกมหรือทีมที่พวกเขาคุมได้จริงๆ มันไม่ใช่แค่เรื่องของค่าพลังนักเตะ แต่มันคือยังเจาะลึกไปถึง นิสัย, ลักษณะการเล่น, เพื่อนสนิท ของนักเตะคนนั้นๆ นอกจากนี้ยังมีเรื่องรายละเอียดเกี่ยวกับแต่ละสโมสร เกี่ยวกับโค้ช หรือแม้กระทั่งเจ้าของทีมแต่ละคนอย่างแม่นยำ

ดังนั้นคุณอาจจะคุมทีมอยู่ดีๆ ชนะมา 4-5 เกมติดต่อกันหรือหนักถึงขั้นเป็นแชมป์ ทว่าเมื่อทีมของคุณโดนเทคโอเวอร์ด้วยเจ้าของใหม่ที่เป็นมหาเศรษฐีจากอาหรับ พวกเขาจะต้องการการพัฒนาทีมแบบก้าวกระโดด และเลือกไปจ้างกุนซือระดับโลกอย่าง เป๊ป กวาร์ดิโอล่า หรือ เจอร์เก้น คล็อปป์ มาแทน ซึ่งแน่นอนว่าเมื่อพวกเขาเหล่านี้เข้ามาก็จะเท่ากับว่าคุณโดนไล่ออกไปแบบงงๆ

เรียกได้ว่านอกจากจะเครียดเรื่องการเลือกซื้อนักเตะ, การจัดแผน, การสั่งสตาฟฟ์ของทีมให้รับผิดชอบสิ่งต่างๆ แล้ว คุณจะต้องเจอกับปัจจัยที่ไม่สามารถควบคุมได้ เหมือนกับฟุตบอลจริงๆ ไม่มีผิด

"ผมเล่นเกม FM มาตั้งแต่ภาค 2008 ผมรู้ผมอาจจะเริ่มช้าแต่ที่แน่ๆ รอยย่นบนคิ้วจากความเครียดของผมไม่น้อยกว่าใครคนไหนหรอก ผมติดเกมนี้โดยสมบูรณ์แบบ เล่นมันเป็รเวลามากกว่า 1,000 ชั่วโมงในเกมภาคนั้น" แซม ทิธ นักข่าวสายฟุตบอลจากเว็บไซต์ Bleacher Report ยอมรับว่าระบบของเกม FM ที่สมจริง ทำให้เขาเล่นเกมภาคนี้ติดต่อกันมาจนถึงปัจจุบัน

ดาต้าเบสของ FM ที่ใหญ่มหาศาลทำให้มันกว้างพอที่จะไปถึงทีมระดับลีกที่ 5-6 ของประเทศต่างๆ นอกจากนี้หากโหลดดาต้าเสริมก็ยิ่งไปได้ลึกยิ่งกว่านั้นอีก เปรียบเทียบให้เห็นภาพง่ายๆ ในดาต้าไทยลีกบ้านเรานั้น คุณสามารถลงไปคุมทีมระดับไทยลีก 3 และไทยลีก 4 ได้แบบสบายๆ ด้วยตัวนักเตะที่สมจริง ซึ่งความละเอียดระดับนี้ไม่มีทางที่เกมใดจะเลียนแบบได้

อย่าลืมว่ามีคนเล่นเกมนี้อยู่ทั่วทุกมุมโลก และบางครั้งพวกเขาก็เบื่อที่จะคุมทีมอย่าง แมนเชสเตอร์ ยูไนเต็ด, ลิเวอร์พูล, บาร์เซโลน่า หรือ เรอัล มาดริด ที่สามารถเข้าถึงความสำเร็จได้ง่าย ดังนั้นด้วยดาต้าเบสที่ใหญ่พอทำให้มันตอบโจทย์กับแฟนบอลขี้เบื่อและมีฝันในการพาทีมรักในบ้านเกิดเข้าไปประสบความสำเร็จให้มากที่สุด อาจจะเป็นการเลื่อนชั้นขึ้นสู่ลีกสูง, การคว้าแชมป์ลีก, คว้าแชมป์ทวีป หรือแชมป์สโมสรโลก เลยก็ได้ ในเกมนี้ทุกอย่างเป็นไปได้หมด แต่ก็ยังไม่ลืมที่จะตั้งอยู่บนพื้นฐานของความเป็นจริง ซึ่งการลงไปเล่นทีมเล็กๆ เติมเต็มความฝันบางครั้งมันก็สนุกกว่า และอาจจะทำให้คุณไม่อาจจะลุกออกจากหน้าจอได้เลย รู้ตัวอีกทีฟ้าแจ้ง หรือไก่ขันก็มีให้เห็นถมไป

"ผมชอบเล่น FM ด้วยการไปเล่นลีกต่ำๆ ปกติแล้วเซฟแรกผมมักจะเริ่มด้วยการคุมทีม Gondomar ทีมสโมสรในวัยเด็กของผม" ดิโอโก้ โชต้า นักเตะดีกรีทีมชาติโปรตุเกสของ วูล์ฟแฮมป์ตัน ที่ติดเกมนี้งอมแงมกล่าว

"ผมตั้งเป้าหมายไว้คือการพา Gondomar ไปคว้าความสำเร็จ ผมบอกตัวเองเสมอว่าผมไม่มีทางหยุดเล่นเกมนี้จนกว่าผมจะพาทีม Gondomar คว้าแชมป์ยุโรป และเป็นทีมที่ดีที่สุดในทวีปได้ ... แล้วผมก็ทำได้สำเร็จในฤดูกาล 2031 ซึ่งระหว่างทางมีเรื่องสุดยอดมากมาย เพราะทีมของผมเก่งที่สุดในประเทศ และยังยิ่งใหญ่จนถึงขั้นสร้างสนามใหม่อีกด้วย"

โดยปกติแล้ว 1 ฤดูกาล (ในเกม) จะใช้เวลาเล่นให้จบอย่างเร็วที่สุดก็ราวๆ 6-7 ชั่วโมง และโชต้า แสดงให้เห็นว่าเกมนี้มันทำให้โลกของคอฟุตบอลเปลี่ยนไปขนาดไหน มันสร้างความสุขเสมือนจริงที่คนอื่นยากจะเข้าใจ

เมื่อไรก็ตามที่ทีมคุณชนะติดๆ กันคุณจะสนุกจนหยุดเล่นไม่ได้ และต่อให้ถึงวันที่ทีมของคุณเล่นยังไงก็ไม่ชนะ โดนใบเเดงบ้าง ยิงทิ้งยิงขว้างบ้าง โดนสวนโป้งเดียวจอดจนท้อใจ แต่สุดคุณก็จะไม่เลิกเล่นมันอยู่ดีเพราะจะต้องหาทางปรับแผน เปลี่ยนนักเตะเพื่อเอาชนะ AI ให้ได้ ... เรียกได้ว่าเมื่อเกมเข้าไปอยู่ในใจของผู้เล่น และสร้างอินเนอร์ในแบบเสมือนจริงเมื่อไหร่ ไม่มีทางหยุดเล่นกันง่ายๆ แน่นอน ไม่ว่าใครหน้าไหนก็ตาม

"ผมเป็นคนที่ทำอะไรตั้งใจแน่วแน่มาก ผมตั้งเป้าหมายและผมจะไม่หยุดจนกว่าจะเดินทางไปถึงมัน ผมคิดว่าตัวเกมแต่ละปีพัฒนาได้อย่างน่าประทับใจ ถ้าคุณต้องการเป็นผู้จัดการทีมในอนาคตเหมือนกับผม เกมๆ นี้จะช่วยคุณได้มากๆ เลยล่ะ" โชต้า กล่าวทิ้งท้าย และไม่ต้องบอกก็รู้ว่าเขาติดหนักขนาดไหน

ล็อคผู้เล่นเก่า กวักมือเรียกผู้เล่นใหม่

แม้เราจะกล่าวชื่นชมในความสุดยอดของตัวเกม FM มายาวขนาดนี้ แต่โลกนี้มันหนีความจริงไม่พ้น เมื่อมีคนชอบ ก็ต้องมีคนที่ไม่ชอบ และรู้สึกว่าเกมนี้ไม่ใช่ทาง อาจจะเพราะด้วยรายละเอียดที่เยอะแยะมากมายทำให้เสียเวลาชีวิตค่อนข้างเยอะกว่าจะได้เห็นทีมประสบความสำเร็จที่หวังไว้ ซึ่งมันทำให้เกมเมอร์กลุ่มนี้หันไปเล่นเกมใช้เวลาหาผู้ชนะน้อยกว่า หรือเกมที่หาผู้ชนะแบบเกมต่อเกมอย่าง FIFA หรือ PES เป็นหลัก

อย่างไรก็ตามสถานการณ์ COVID-19 มันเปลี่ยนทุกอย่าง อย่างที่เราได้กล่าวเอาไว้ในข้างต้น หลายคนมีเวลามากพอที่จะทำอะไรใหม่ๆ แบบที่ไม่เคยทำ สังเกตหน้าฟีดคุณ ณ เวลานี้ดูก็ได้ เพื่อนๆ ของคุณอาจจะลงคลิปทำอาหารในแบบที่ไม่เคยทำ หรืออาจจะหากิจกรรมบันเทิงที่ตอบสนองเวลาที่มีอยู่มากมายเช่นการร้องเพลง, การเต้น, การตัดคลิปตลกๆ ในสถานการณ์ที่ตึงเครียดเพื่อเยียวยาจิตใจ ที่มีให้เห็นมากมาย

แต่สำหรับคอฟุตบอล ณ ตอนนี้ อารมณ์ของความคิดถึงมากมายเกินกว่าที่จะต้านไหวแล้ว และเมื่อบวกกับผู้คนมีเวลามากพอ นั่นเท่ากับว่าพวกเขา "อาจจะ" เปิดใจให้กับเกม FM ดูบ้าง ... ซึ่งผู้ผลิตเกมตีโจทย์นี้แตกเละเทะด้วยการเปิดดาวน์โหลดเกม FM 2020 แบบถูกลิขสิทธิ์ที่มีราคา 1,098 บาท (อ้างอิงราคาจาก Steam) ให้ผู้เล่นที่ยังไม่ได้ซื้อเกมนี้สามารถเล่นได้เลยฟรีๆ 2 สัปดาห์ เรียกได้ว่ามีแรงเล่นกี่ชั่วโมงก็ใส่กันให้เต็มที่เลยทีเดียว

ผู้เล่นเก่าๆ ที่ซื้อเกมนี้ไปก่อนแล้วส่วนใหญ่ ต่างก็ไม่ได้รู้สึกตะขิดตะขวงใจอะไรที่แจกเกมให้เล่นฟรีกันแบบนี้ แถมเกมเมอร์หลายคนยังแซวเป็นแนวขำๆ ว่า Sport Interactive ผู้ผลิตเกมนี้กำลังล่อเหยื่อครั้งใหญ่ บ้างก็เตือนผู้เล่นที่กำลังจะโหลดเกมในช่วงเล่นฟรีว่า "หนีไป ... เดี๋ยวจะติดไม่เป็นอันทำงานทำการ" เลยทีเดียว

ด้วยตัวเกมภาค FM 2020 นั้นมีความสมจริงสมจัง และละเอียดในแทบทุกขั้นตอน ทำให้ผู้เล่นสามารถอินได้ง่ายกว่าเดิมเยอะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับใครที่ลองเล่นจนแตกฉานในระดับหนึ่งก็จะพบว่าเกมภาคนี้สามารถให้ทั้งความสนุก และให้ทั้งความหัวร้อน เช่นบางเกมทีมของคุณบุกกระหน่ำฝั่งเดียว ยิงเข้ากรอบร่วม 30 ลูก แต่สุดท้ายกลับโดนอีกทีมที่ยิงเข้ากรอบแค่ครั้งเดียวตลอดทั้งเกมบุกมาเอาชนะคาบ้าน สร้างความเจ็บแค้นข้ามปีข้ามชาติ ถ้าหากไม่ได้เซฟไว้ก่อน ก็ต้องรอล้างแค้นกันอีกทีปีหน้าเลย ... รสชาติเหล่านี้คีอรสชาติที่เหมือนกับฟุตบอลจริงๆ ทีมอย่าง แมนฯ ซิตี้ ทำแต้มตกหล่มมากมายในฤดูกาล 2019-20 ด้วยรูปเกมที่คล้ายๆ กับเกม FM 2020 ที่กล่าวมา

สุดท้ายแล้วเมื่อ คนมีเวลามากมาย, มีพฤติกรรมที่เปลี่ยน, คิดถึงฟุตบอลจนต้องหาที่ระบาย และสุดท้ายความยอดเยี่ยมของตัวเกม FM 2020 ที่สามารถล็อกผู้เล่นไม่ให้ออกไหนได้ จึงทำให้ ในช่วงของการกักตัว, ล็อคดาวน์ หรือ เคอร์ฟิว แล้วแต่ว่าจะเรียกอะไร เกมๆ นี้คือเกมที่ตอบโจทย์คอฟุตบอลมากที่สุดเกมหนึ่ง.. สิ่งที่ยืนยันได้คือตอนนี้มีแคสเตอร์หลายคนแคสเกม FM2020 ไลฟ์สดให้เห็นแทบทุกวัน จากที่แต่ก่อน เกมๆ นี้มักจะไม่ค่อยปรากฎตัวบนโลกโซเชี่ยลมากมายนัก

"เหตุผลที่ผมรักเกม FM มันมีเยอะมากจนเกินกว่าจะเอามาพูดได้ แต่ตอนนี้มันยอดเยี่ยมมากที่คุณใช้เกมพาคุณเดินทางไปที่ต่างๆ ทั้งๆ ที่ตัวจริงๆ ของคุณนั่งอยู่กับบ้าน จะเรียกว่ามันเติมเต็มก็ได้ ผมเชื่อว่าผู้เล่นอีกหลายพันคนก็เป็นแบบผมนะ" แซม ทิธ กล่าว

สิ่งที่แซม กล่าวมาเกือบจะถูกทั้งหมด สิ่งที่ผิดก็คือ ณ ตอนนี้ผู้เล่นเกม FM 2020 ไม่ได้ออนไลน์หลักพันแบบที่เขาคิด เพราะ ช่วงเวลา 2 สัปดาห์ที่ FM 2020 เปิดให้เล่นฟรีนั้นมีผู้เล่นออนไลน์พร้อมกันทั้งหมด 877,000 คน มีเกมการแข่งขันเกิดขึ้น 21 ล้านแมตช์ มีประตูเกิดขึ้น 40 ล้านประตู, มีการเล่นจบฤดูกาลไปทั้งหมด 228,105 ฤดูกาล, มีแชมป์ลีกเกิดขึ้น 108,849 ครั้ง และ มีผู้จัดการทีม (เพลเยอร์) โดนไล่ออกจากตำแหน่ง 43,771 คน นี่คือตัวเลขครั้งประวัติศาสตร์ มากกว่าตัวเกมภาคอื่นๆ อย่างถล่มทลาย ... แน่นอน หลายคนที่ได้เล่นฟรีตอนนั้น ได้เสียเงินซื้อเกมไปเล่นเรียบร้อยแล้วในวันนี้

เชื่อว่าความนิยมใน FM 2020 ภาคนี้น่าจะเพิ่มขึ้นได้อีก เนื่องจากสถานการณ์ฟุตบอลในโลกแห่งความจริงนั้นยังไม่สามารถหาทางออกแบบชัดเจนได้เลย ดังนั้นเราไม่มีทางรู้ว่าฟุตบอลจะกลับมาเตะกันอีกเมื่อไหร่ และเมื่อเป็นเช่นนั้นการรอคอยที่เนิ่นนานก็จะทำให้แฟนบอลอีกหลายคนที่ยังไม่เคยลอง น่าจะยอมหาอะไรทำแก้เซ็งในท้ายที่สุด

สำหรับคนไม่เคยเล่นเกมนี้ พวกเขาจะโดนสิ่งเร้ารอบตัว ทั้งข่าวสาร, หน้าฟีดจากเพื่อนๆ ที่แคปรูปมาอวด, ความนิยมจากเหล่าแคสเตอร์, บทความแนะนำนักเตะดาวรุ่ง นักเตะน่าใช้ในตำแหน่งต่างๆ และสุดท้ายแล้วหากพวกเขาเผลอเดินเข้ามาแล้วล่ะก็เราคงจะบอกว่า "เสียใจด้วยนะ เกมนี้ไม่มีทางออกให้คุณหรอก"

ถ้าพวกเขาถามว่าไมจึงคิดเช่นนั้น ผู้เล่นหน้าเก่าก็คงจะบอกเป็นเสียงเดียวกันว่า "เพราะจนถึงตอนนี้ผมก็หาทางออกไม่ได้เหมือนกัน" ... พูดจบพร้อมรอยยิ้มและยินดีที่จะอยู่กับเกมๆ นี้ต่อไปอย่างเต็มใจจนกว่าโลกฟุตบอล และกิจกรรมอื่นๆ ของมนุษย์จะกลับคืนสู่สภาวะปกติ ไม่วันใดก็วันหนึ่ง

ซึ่งเราก็หวังว่าวันคืนเก่าๆ จะกลับมาโดยเร็ว

อัลบั้มภาพ อีกเกมนึงน่า.. : ทำไม Football Manager จึงกลายเป็นเกมยอดนิยมช่วง COVID-19 ระบาด? ภาพที่ 8 / 9

อีกเกมนึงน่า.. : ทำไม Football Manager จึงกลายเป็นเกมยอดนิยมช่วง COVID-19 ระบาด?