ประโยค "เสียสัตย์เพื่อชาติ" ของ พล.อ.สุจินดา คราประยูร คืออะไร ทำไมถึงเกิด "พฤษภาทมิฬ"

วาทะแห่งความขัดแย้ง "เสียสัตย์เพื่อชาติ" ของ พล.อ.สุจินดา คราประยูร คืออะไร?

"เสียสัตย์เพื่อชาติ" คือคำกล่าวอันโด่งดังของ พล.อ.สุจินดา คราประยูร เมื่อวันที่ 8 เมษายน 2535 ขณะรับตำแหน่งนายกรัฐมนตรี หลังเหตุการณ์รัฐประหารในปี 2534 แม้ก่อนหน้านั้นจะเคยให้คำมั่นว่าจะไม่รับตำแหน่งผู้นำประเทศก็ตาม

โดยคำพูดเต็มๆ ที่เขากล่าวในวันนั้นคือ:

“ผมจำเป็นต้องเสียสัตย์ที่เคยกล่าวไว้ว่า ‘จะไม่รับตำแหน่งนายกรัฐมนตรี’ ทั้งนี้ก็ด้วยเหตุผลเดียวว่า เพราะความเป็นทหารที่เรามีคติประจำใจว่า เรายอมเสียสละได้แม้ชีวิตเพื่อประเทศชาติ...เมื่อเกิดความจำเป็นที่เราจะต้องทำงานเพื่อประเทศชาติ เพราะฉะนั้นการเสียชื่อเสียง เสียสัจจะวาจาก็อาจจะเป็นความจำเป็น…”

จากวาทะนี้ ทำให้คำว่า "เสียสัตย์เพื่อชาติ" กลายเป็นประโยคที่สะท้อนถึงการตัดสินใจผิดคำพูดของตนเอง ด้วยเหตุผลว่าเป็นสิ่งที่ดีต่อประเทศชาติ แม้จะต้องแลกด้วยความน่าเชื่อถือของตนเอง

จากคำพูดสู่พฤษภาทมิฬ: เพราะเหตุใด "เสียสัตย์เพื่อชาติ" จึงเป็นชนวนเหตุ?

เบื้องหลังการเมืองก่อนพฤษภาทมิฬ

• หลังรัฐประหารเมื่อ 23 กุมภาพันธ์ 2534 คณะรักษาความสงบเรียบร้อยแห่งชาติ (รสช.) ให้คำมั่นว่าจะไม่สืบทอดอำนาจ และเร่งคืนประชาธิปไตย
• พล.อ.สุจินดา ยืนยันหลายครั้งว่า “จะไม่รับตำแหน่งนายกรัฐมนตรี” และ “ไม่มีความประสงค์จะเล่นการเมือง”

แต่คำมั่นก็ถูกละเมิด

• เมื่อหัวหน้าพรรคสามัคคีธรรมไม่สามารถรับตำแหน่งนายกฯ ได้ พรรคร่วมรัฐบาลจึงเสนอชื่อ พล.อ.สุจินดา แทน ซึ่งเขารับตำแหน่งทันที
• เหตุการณ์นี้ถูกมองว่าเป็นการ “สืบทอดอำนาจ” และ “หลอกลวงประชาชน”
• ประชาชนและภาคประชาสังคมจึงออกมาคัดค้าน นำโดย พล.ต.จำลอง ศรีเมือง

จุดแตกหัก: เหตุการณ์พฤษภาทมิฬ

การชุมนุมประท้วงเริ่มตั้งแต่เดือนเมษายน 2535 และทวีความรุนแรงขึ้นเรื่อยๆ จนกระทั่งคืนวันที่ 17 พฤษภาคม 2535 รัฐบาลสั่งสลายการชุมนุมอย่างรุนแรง นำไปสู่:

• การเสียชีวิต บาดเจ็บ สูญหาย และจับกุมจำนวนมาก
• เหตุการณ์กินเวลารวม 7 วัน (17-24 พฤษภาคม 2535)
• ภาพลักษณ์กองทัพเสื่อมถอยอย่างหนัก
• เป็นจุดเปลี่ยนสำคัญของการเมืองไทย

สรุป: วาทะที่เปลี่ยนโฉมการเมืองไทย

คำว่า “เสียสัตย์เพื่อชาติ” จึงไม่ได้เป็นแค่คำพูดธรรมดา หากแต่เป็นสัญลักษณ์ของการละเมิดคำมั่นของผู้นำ ซึ่งนำไปสู่การลุกฮือของประชาชน และจุดเปลี่ยนสำคัญของประชาธิปไตยไทยในเหตุการณ์ พฤษภาทมิฬ

อ้างอิง

• Silpa-mag