เรื่องของนาฬิกาเก่า

เหตุผลของการมีชีวิตอยู่ "วันชัย ตัน"

เรื่องของนาฬิกาเก่า ผมเป็นคนชอบสะสมนาฬิกาเก่าครับ

สะสมมาหลายปีแล้ว

ตอนเป็นเด็ก ผมหลงไหลกับเสียงนาฬิกา เดิน ติ๊ก ๆ ๆ เป็นยิ่งนัก รู้สึกว่ามันมีชีวิต

นาฬิกาเรือนแรกที่จำความได้ โตมาพร้อมกับผม อาจจะมีอายุมากกว่าผม และทุกวันนี้ยังพอใช้การได้ คือนาฬิกาแขวนทรงกลมยี่ห้อ Kienzle ผลิตในประเทศเยอรมนี เป็นนาฬิกาไขลาน หน้าปัดเป็นกระเบื้องสีขาว

ทุกครั้งเมื่อลานหยุดเดิน ผมชอบไขลานนาฬิกาเพื่อให้กลไกภายในมันทำงานอีกครั้ง ราวกับว่าเราเป็นพระเจ้าสามารถได้ชุบชีวิตมันขึ้นมาได้

ผมไม่ชอบนาฬิกาควอทซ์ เพราะนอกจากจะเปลืองแบตเตอรี่แล้ว มันเดินของมันเองได้ แต่ไร้เสน่ห์
นาฬิกาเรือนแรกในชีวิต ได้มาจากเพื่อนสนิทรุ่นพี่คนหนึ่งชื่อพจนา จันทรสันติ เป็นนาฬิกาพกยี่ห้อ Certina หน้าปัดเป็นกระเบื้อง ต้องหมั่นมาไขลานสองสามวันครั้ง เสียงนาฬิกาดัง แน่น มีชีวิตเหลือเกิน

พอแต่งงานมีครอบครัว ย้ายบ้านมาอยู่หลังใหม่ ผมมักไปเดินตลาดนัดกลางคืนแถวสี่แยกวรจักรที่มีสินค้าทุกชนิดมาขายทุกวันเสาร์ โดยเฉพาะสินค้าเก่าหรือสินค้ามือสองนานาชนิด ผมสามารถหาซื้อนาฬิกาแขวนได้สองเรือน มาประดับบ้าน แทนที่จะซื้อนาฬิกาแขวนใหม่ ๆ

เรือนแรกเป็นนาฬิกาหน้าปัดกระเบื้องสีขาวจากประเทศเยอรมนี อีกเรือนเป็นนาฬิกาลูกตุ้มหน้าปัดแปดเหลี่ยมที่เรียกกันว่า นาฬิกาแมงดา จากประเทศญี่ปุ่น

เจ้าของร้านบอกว่านาฬิกาทั้งสองเรือนคิดราคารวมกันสี่พันกว่าบาท แต่ผมต่อรองราคาเหลือสามพันกว่าบาท พอใจทั้งผู้ซื้อและผู้ขายว่าไม่ได้เอาเปรียบกัน

ผมเองก็ต้องทำการบ้านมาก่อนว่า นาฬิกาเก่าแบบนี้มีราคาในท้องตลาดประมาณเท่าใด

ผมชอบการต่อรองราคา นับเป็นการประเมินนิสัยใจคอของแต่ละฝ่าย ไม่ต่างจากตอนทิ้งไพ่ในวงดัมมี่ ก่อนทิ้งไพ่ต้องประเมินดูคนอื่นในวงว่าคิดอะไรอยู่

นาฬิกาข้อมือเรือนแรกที่ผมซื้อ ก็เป็นนาฬิกาทหารไขลานจากรัสเซีย หน้าปัดเป็นรูปดาวแดง ซื้อแถวตลาดหนองคายติดชายแดนไทย-ลาว เมื่อยี่สิบปีก่อน เป็นนาฬิการุ่นที่ยังเป็นสหภาพโซเวียต ยังไม่แตกเป็นหลายประเทศเหมือนทุกวันนี้ จำได้ว่าซื้อเรือนละสามสี่ร้อยบาท

ทุกวันนี้ยังใช้งานได้ดี

อีกเรือนซื้อมาจากร้านแบกะดินแถวท่าพระจันทร์เป็นนาฬิกาทหาร US.ARMY แบบออโตเมติก คือพอหยุดเดินก็เอาขึ้นมาเขย่าสักครั้ง มันจะทำงานอัตโนมัติ ไม่ต้องใช้แบตเตอรี่ ราคาเจ็ดร้อยกว่าบาท

เรือนล่าสุดประมูลได้จากทางอินเตอร์เน็ต เป็นนาฬิกาไขลานจากสวิส ยี่ห้อ Nivada และ Mondia ราคาเรือนละพันกว่าบาท อายุประมาณรุ่นทศวรรษ ๑๙๗๐ ยังใช้งานได้ดี รูปทรงเรียบง่าย ดูทันสมัยเสมอ

นาฬิกาเป็นของสะสมไม่กี่อย่างของผู้ชายจำนวนมาก เพื่อนผมหลายคนเป็นนักสะสมนาฬิกา แต่ของพวกเขาสะสมราคาเรือนละสี่ห้าแสนไปจนถึงหลักล้าน ด้วยเหตุผลหลายอย่าง อาทิ เป็นค่านิยมของผู้ชายสมัยนี้ หรือหลงใหลในเสียงและรูปทรงการออกแบบของมัน

แต่ผมเองไม่เคยคิดจะสะสมนาฬิการาคาแพงแบบนั้น ดูระยะยาวแล้วน่าจะเป็นความทุกข์มากกว่าความสุข และยังชอบซื้อของมือสองในราคาที่ต่อรองกันได้

ในภาวะโลกร้อน การใช้สินค้ามือสอง การนำของเก่ากลับมาใช้ใหม่ เป็นการแก้ปัญหาที่เราทุกคนทำได้ นอกจากจะไม่เป็นการสิ้นเปลืองพลังงานเพื่อผลิตสินค้าใหม่แล้ว ยังเป็นการใช้ของอย่างคุ้มค่าและราคาถูกอีกต่างหาก

โดยเฉพาะกับนาฬิกาไขลาน นอกจากจะไม่เปลืองแบตเตอรี่แล้ว เรายังสามารถชุบชีวิตของมันขึ้นมาได้ ด้วยมือน้อย ๆของเรานี่แหละ