สะกดจิต...อำนาจลี้ลับ

การสะกดจิตเป็นเรื่องที่น่าสนใจสำหรับคนเป็นจำนวนมาก บางคนเห็นเป็นเรื่องลึกลับดำมืดที่มีเสน่ห์ บางคนเห็นเป็นกระบวนการทางการแพทย์ที่มีคุณค่าและมีประสิทธิภาพ แต่พวกเราส่วนใหญ่ก็ยังไม่ค่อยเข้าใจว่าการสะกดจิตคืออะไร และมีไว้เพื่ออะไรกันแน่ทำให้เกิดจินตนาการและความเชื่อที่เกินเลยขอบเขตของวิทยาศาสตร์

ผู้รู้จะใช้การสะกดจิตเพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของสติ สัมปชัญญะหรือการรับรู้ของคน โดยทำให้การรับรู้ต่อสิ่งที่อยู่แวดล้อมเปลี่ยนไป อาจจะรับรู้น้อยลงหรือว่ารับรู้เป็นอย่างอื่น ตามการโน้มน้าวชักจูงให้คิดหรือรู้สึกไปแบบนั้น ส่วนใหญ่ผู้สะกดจิตจะทำให้ผู้รับการสะกดจิตเข้าสู่ภวังค์ (trance) โดยการใช้คำพูดหรือให้มองอะไรบางอย่างที่เป็นลักษณะซ้ำๆ ในการพูดก็จะใช้เสียงที่เป็นโทนเดียว (monotonous) ผลที่เกิดขึ้นจึงไม่ใช่การหลับ แต่เป็นการเปลี่ยนสภาวะการรับรู้ของคนคนนั้น ให้เลิกรับรู้ต่อสิ่งแวดล้อมรอบตัวในขณะนั้น และไปรับรู้อีกอย่างหนึ่งซึ่งเป็นกระบวนการที่เป็นวิทยาศาสตร์อย่างยิ่ง

แต่หลายคนก็ยังเชื่อว่าการสะกดจิตนั้นเป็นเรื่องของอำนาจลี้ลับ และผู้ที่จะสะกดจิตคนอื่นได้ต้องมีอำนาจพิเศษเหนือคนอื่น

จิตแพทย์ได้ใช้การสะกดจิตในการรักษาผู้ป่วยทางจิตเวชมาตั้งแต่สมัย ซิกมันด์ ฟรอยด์ แล้วนะครับ ยังมีการใช้อยู่บ้างในระยะหลังแต่ไม่เป็นที่แพร่หลายนัก เพราะต้องมีเงื่อนไขหลายประการ เช่น คนไข้ที่เหมาะสมจะต้องอยู่ในกลุ่มผู้ป่วยโรคประสาท การเข้าไปทำให้คนคนนั้นมีสติสัมปชัญญะหรือการรับรู้ที่เปลี่ยนไปอาจทำให้เกิดอาการข้างเคียง คือความสามารถในด้านอื่นๆ ลดลง เป็นต้น

มักมีความเชื่อผิดๆ ด้วยว่า การสะกดจิตจะทำให้คนไข้หายจากโรคโดยไม่ต้องออกแรง หายเอง หรือ สามารถเปลี่ยนทุกสิ่งทุกอย่างจากคนเดิมไปสู่คนใหม่ได้ นี่คือสิ่งที่ทำไม่ได้ด้วยวิธีการสะกดจิต แต่อาจต้องใช้วิธีการของจิตบำบัด ซึ่งต้องใช้เวลาและจะเกิดผลที่ยั่งยืนกว่าการสะกดจิต ซึ่งมักได้ผลเฉพาะเรื่องที่เกิดขึ้นในเวลาสั้นๆหรือเฉพาะหน้าเท่านั้น

วิทยาศาสตร์ไม่ใช่ของวิเศษ หากใช้โดยขาดสติ

ขอขอบคุณข้อมูลจาก : วิทยาศาสตร์รอบตัว(จาก สสวท.)