Clickbait ทำงานอย่างไร และทำไมเราจึงติดกับดักทุกครั้งไป

สำหรับใครที่เสพสื่อจากอินเทอร์เน็ตอยู่ทุกเมื่อเชื่อวัน จะต้องคุ้นเคยกับข่าวสารแบบ Clickbait กันอย่างแน่นอน ซึ่งรูปแบบลักษณะของเว็บไซต์ประเภทนี้คือการ ล่อลวง ด้วยพาดหัวที่ชวนให้อยากรู้และคลิกเข้าไปดูโดยมักใช้คำพูดเวอร์วังเพื่อเป็นการกระตุ้นความอยากรู้ขอคน แต่ภายในเนื้อหากลับไม่มีอะไรที่หวือหวาตามที่คิด แต่ที่มากกว่าเนื้อหาอย่างมหาศาลคือโฆษณาที่แปะอยู่ในเว็บนั้น

ทำไมเว็บไซต์คลิกเบทจึงแพร่หลาย ?

ด้วยธรรมชาติที่มนุษย์นั้นต้องรับข้อมูลอยู่ตลอดเวลา และแรงจูงใจของเราจะมากยิ่งขึ้นเมื่อเรื่องเหล่านั้นเป็นเรื่องน่าตื่นเต้นหรือเร้าใจ พร้อมทั้งเจ้าของเว็บไซต์คลิกเบทเหล่านั้นจะได้รับค่าโฆษณาที่โผล่ในเว็บไซต์เมื่อมีคนคลิกเข้าไปในเว็บนั้น ๆ เมื่อคนกดเข้าไปดูมาก ทางเว็บก็จะได้ยอด Traffic ที่มากขึ้น

ซึ่งวิธีที่ง่ายที่สุดในการให้มีคนคลิกเข้าสู่เว็บไซต์มากที่สุดโดยไม่ต้องเหนื่อยคิดอะไรมากมาย คือการตั้งพาดหัวน่าตื่นเต้น ปั้นเรื่องเล็ก ๆ ให้เป็นเรื่องน่าติดตาม แต่เมื่อคลิกเข้าไปกับพบเพียงคำตอบสั้น ๆ แบบธรรมดา ๆ ที่หลายคนอาจทราบดีอยู่แล้ว

ตัวอย่างของคำพาดหัวที่เว็บคลิกเบทมักใช้คือ คุณต้องไม่เชื่อแน่, เพียงแค่ทำสิ่งนี้คุณก็จะ…, นี่คือสิ่งที่เขาทำ, ทึ่ง, อึ้ง หรือในบางเว็บไซต์ที่ใช้หลักการหารายได้แบบมักง่ายนี้จะทำการเต้าข่าวปลอมขึ้นมา ซึ่งถือเป็นสิ่งที่ไม่น่าให้อภัย

ผลต่อตัวผู้เสพสื่อ ?

หากให้พูดอย่างลงลึกในกรณีนี้ สามารถบอกได้เลยว่ามันคือการหาเงินด้วยความอยากรู้ของคนและเป็นผลดีมากเสียด้วย มันคือการหาประโยชน์ด้านการตลาด ซึ่งการต่อต้านและหลีกเลี่ยงก็ไม่ง่ายเสียด้วย เพราะแน่นอนหากเราคันเราก็ต้องเกา เช่นกันหากกล่าวในเชิงจิตวิทยาแล้วเมื่อมีพาดหัวที่กระตุ้นความอยากรู้ที่ทำให้มนุษย์หลั่งสารโดพามีน ท้ายที่สุดแล้วเราก็ต้องรู้คำตอบนั้น ๆ ให้ได้อยู่ดี แน่นอนว่าจบลงด้วยการเสียอารมณ์และเสียเวลา

อีกทั้งข้อมูลข่าวสารที่ปลิวว่อนทั่วอินเทอร์เน็ต จึงเป็นการยากที่จะหลีกเลี่ยงพวกคลิกเบท เพราะรูปแบบของเว็บไซต์นั้นสามารถเปลี่ยนแปลงได้ ถึงแม้เราจะจดจำเว็บไซต์เหล่านั้นได้และพยายามหลีกเลี่ยง แต่ก็มีอีกเป็นร้อยเป็นพันเว็บไซต์เกิดขึ้นมาล่อลวงความอยากรู้ หย่อนตะขอเกี่ยวเหยื่อล่อให้คุณงับอยู่ดี

แต่ถึงอย่างไร Clickbait ยังสามารถทำงานได้ดีเพราะเมื่อมีคนกดจำนวนมาก ข่าวเหล่านี้จะแพร่กระจายมากยิ่งขึ้น ซึ่งอาจทำให้เบียดเบียนการมองเห็นข่าวทั่วไปที่เป็นความจริงในโลกอินเทอร์เน็ต เอาเป็นว่าหากพบเห็นเว็บไซต์ที่พาดหัวเข้าข่ายคลิกเบทก็พยายามหลีกเลี่ยงเพื่อลดการแพร่กระจายและการเสียเวลาของเราเอง โดยคิดเสียว่าแม้มันจะเย้ายวนความอยากรู้ของเรามากแค่ไหน แต่สุดท้ายเราก็ไม่ได้อะไรจากมันแน่ ๆ ที่สำคัญคือเปลืองเน็ตมือถืออีกต่างหาก